Dlaczego zawstydzasz dziecko?
Dzieciństwo to bardzo ważny czas w naszym życiu. Właśnie wtedy poznajemy otoczenie, obserwujemy i często powielamy wzorce społeczne, uczymy się okazywać emocje i uczucia. W tym wszystkim towarzyszy nam rodzic, będący pierwszym i przez długi czas najważniejszym przykładem, autorytetem w różnych dziedzinach życia.
Niestety, dorośli nie zawsze pamiętają, jak ogromny wpływ mają ich słowa czy zachowania na rozwój dziecka, a później też na jego dorosłe życie. Czy zdarzyło ci się powiedzieć swojemu maluchowi: "nie płacz jak beksa", "taka duża dziewczynka, a wciąż sika w majtki", "nie kupię tego samochodziku, bo tym bawią się chłopcy, a nie dziewczynki"? Przykładów zawstydzania pociechy w przestrzeni publicznej możemy znaleźć naprawdę wiele.
Skutki zawstydzania dziecka mogą być opłakane
Postanowiliśmy porozmawiać z psychologiem, psychoterapeutą behawioralno-poznawczym Moniką Machnicką o tym, jak "niewinne", oczywiście z pozoru, słowa rodziców mogą zawstydzać dzieci i zostawić w nich ślad na wiele lat. Jak tłumaczyła psycholog, zawstydzanie dzieci przez rodziców jest niestety częstym zjawiskiem, które może mieć długotrwałe negatywne skutki na rozwój psychiczny i emocjonalny dziecka.
Dzieci regularnie zawstydzane przez rodziców mogą rozwijać poczucie niskiej wartości, braku pewności siebie. Czują, że nie są wystarczająco dobre, co może prowadzić do problemów w dorosłym życiu, takich jak trudności w nawiązywaniu relacji czy podejmowaniu wyzwań.
- Komentarze typu "taki duży chłopiec, a boi się pająków" mogą pogłębiać lęki. Zamiast otrzymywać wsparcie, dziecko czuje się dodatkowo obciążone i osamotnione w swoich obawach. Dzieci mogą czuć się niezrozumiane i nieakceptowane, co może wpływać na ich zdrowie psychiczne. Teksty: "chłopcy nie płaczą", czy "dziewczynka nie bawi się samochodami" wzmacniają szkodliwe stereotypy płciowe ograniczając rozwój osobisty dziecka i jego wolność wyboru zainteresowań - powiedziała psychoterapeutka w rozmowie z redaktorką Aleksandrą Matczuk.
Monika Machnicka podkreśla, że dzieci, które często są zawstydzane, mogą unikać rozmów z rodzicami na trudne tematy z obawy przed negatywną reakcją. Może to prowadzić do izolacji emocjonalnej i braku zaufania. Dziecko może rozwijać niezdrowy perfekcjonizm, obawiając się krytyki i starając się za wszelką cenę unikać błędów. Zawstydzanie przez rodziców może także wpływać na sposób, w jaki dziecko wchodzi w relacje z rówieśnikami. Dzięki świadomej i wspierającej postawie rodziców dzieci mogą rozwijać się w zdrowym i pozytywnym środowisku, co znacząco może poprawić ich przyszłe życie emocjonalne i społeczne.
Jesteś świadkiem zawstydzania dziecka? Reaguj
Czy będąc świadkiem publicznego zawstydzania dziecka, warto reagować? Co robić, gdy zobaczymy takie zachowania w naszej rodzinie?
Psycholog podkreśliła, że warto rodzicom wyjaśnić, jak ich słowa mogą wpływać na dziecko. Można odwołać się do badań i opinii specjalistów, które pokazują długoterminowe skutki zawstydzania. Rodziców można zachęcać do empatycznego spojrzenia na sytuację dziecka, pomagając im zrozumieć, jak ich słowa mogą być odbierane przez młodego człowieka. Istotne jest nauczenie rodziców, jak mogą wyrażać swoje obawy i oczekiwania w sposób wspierający i konstruktywny.
Dlaczego rodzice zawstydzają dziecko? Wielu opiekunów nie zdaje sobie sprawy z negatywnego wpływu swoich słów.
- Często powtarzają wzorce, które sami doświadczyli w dzieciństwie. Rodzice mogą reagować w sposób nieodpowiedni z powodu własnego stresu, frustracji czy bezradności. Czasem takie komentarza są wynikiem chwilowej irytacji. Niektóre komentarze mogą wynikać ze społecznych norm i stereotypów, które są głęboko zakorzenione w kulturze i trudno zmienić bez odpowiedniej edukacji - zaznaczyła Monika Machnicka.
Całe szczęście, są sposoby, by poprawić dotychczasowe błędy. Wystarczy popracować nad odpowiednią komunikacją. - Zamiast krytykować, warto chwalić dziecko za jego wysiłki i postępy: "widzę, że bardzo się starasz". Jeśli konieczna jest krytyka, trzeba skupić się na konkretnym zachowaniu, a nie na osobie. "Zauważyłem, że nie posprzątałeś pokoju. Co możemy zrobić, aby to poprawić?". Warto również wyrażać zrozumienie i wsparcie dla dziecka: "Wiem, że pająki mogą być przerażające. Czy chciałbyś porozmawiać o tym, co Cię przeraża?" - podsumowała psychoterapeutka poznawczo-behawioralna.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Kiedy życzymy komuś powodzenia, często pada słynne "nie dziękuję". Skąd wziął się niefortunny zwrot?
- "Nawet najlepsza rada może przynieść więcej trudu niż dobra". Ekspertka o dobrych radach od bliskich
- Psycholog radzi, co zrobić, by poprawić swoje życie. "Znam ludzi, którzy wyrośli na gruzach"
Autor: Aleksandra Matczuk
Źródło zdjęcia głównego: gettyimages/ PeopleImages