Dziecko bije rodziców
Często zdarza się, że maluch podnosi rękę na rodzica. Problem ten dotyczy dzieci w każdym wieku. Mama 2-letniej Zosi, Magdalena zmaga się z nim od kilku tygodni. - Moja córka dość często uderza mnie delikatnie po twarzy, gdy się ze mną droczy, nawet się przy tym śmieje. Nie wiem, jak na to reagować, ponieważ ona jest jeszcze taka mała - tłumaczy.
Podobne myśli ma mama 6-letniego Igora, który kilka razy użył wobec niej siły, gdy coś mocno go zdenerwowało. - Trudno mi o tym z kimś rozmawiać, bo co mam powiedzieć innym, że dziecko mnie bije? Staram się nie reagować złością, ale jestem po prostu już bezsilna, szczególnie gdy oprócz krzyków i płaczu, synek wręcz próbuje uderzać mnie pięściami - zaznacza.
Gdzie szukać przyczyny?
Warto więc zastanowić się skąd biorą się tego typu zachowania, zarówno u małych, jak i tych większych pociech. O tym rozmawiamy z psychologiem, Joanną Apanosowicz-Katłu-bej.
- Jak każdy psycholog odpowiem, że to zależy. Istnieją ogólne wskazówki, które możemy dać rodzicom. Jeśli chodzi o mniejsze dzieci, to takie zachowania, że dziecko śmieje się, kiedy bije rodzica może oznaczać, że jest ono przepełnione emocjami, nad którymi nie panuje - tłumaczy. - Takie zachowanie może być też następstwem niedostatecznej uwagi rodzica względem dziecka. Maluch chce zwrócić na siebie uwagę i traktuje bicie jako formę zabawy. Tak jak wspomniałam, przyczyny mogą być różne, ale są to jedne z częstych scenariuszy - mówi.
Ekspertka podkreśla, że w przypadku starszych dzieci, np. 6-latka to jest już inna waga problemu. - Tu potrzebne są inne działania. Zwróćmy uwagę na to, co się działo przed wystąpieniem u niego takiego zachowania. Może coś przegapiliśmy i musimy się teraz tym zająć. To, że 6-latek nas bije nie oznacza, że sprawa jest przegrana, wiele jeszcze można zrobić. Przyjrzyjmy się też własnej reakcji. Czy krzyczymy na dziecko? Czy jesteśmy źli? Czy wypominamy mu to w nerwach? Najważniejsze to zachować spokój, odsunąć się od dziecka, jeśli wciąż nas bije i przede wszystkim nie wdawać się w przepychanki - radzi.
Co zrobić, gdy dziecko nas uderzy?
Zdaniem psycholog, gdy dziecko nas uderzy, należy przeanalizować tę sytuację i z nim porozmawiać. - Możemy powiedzieć np.: "Słuchaj u nas są takie zasady, że każdy może się złościć, masz prawo wyrażać złość, ale w naszym domu się nie bijemy". Musimy zaproponować coś zamiast bicia. Gdy widzimy, że dziecko zaczyna się denerwować, to my jesteśmy od tego, by to wyłapać i odpowiednio zareagować. Mózg kilkulatka rozwija się, układ odpowiedzialny za kontrolę emocji jest jeszcze niedojrzały - dodaje.
Jak działać? Joanna Apanosowicz-Katłu-bej proponuje, by powiedzieć: "Słuchaj widzę, że zaczynasz się denerwować, pamiętasz, o czym rozmawialiśmy wcześniej, co masz robić w zamian? Możesz wyładować te emocje i np. biegać, skakać, ugniatać miękkie zabawki, np. masę solną, ale nie rób tego na mnie, ani na kimś innym".
Ekspertka podkreśla, by ustalić, czym będzie to "w zamian". Ten sposób działania sprawdzi się zarówno w domu, jak i miejscu publicznym.
Czy ignorowanie dziecka będzie dobrą metodą, gdy nas uderzy? - Jeśli my dorośli jesteśmy źli, to nie rozprawiamy o tej złości, a jeśli w tym momencie ktoś nas będzie próbował uspokoić, to może jedynie dolać oliwy do ognia. Gdy dziecko jest zdenerwowane, to też nie ma potrzeby wtedy rozprawiać z dzieckiem na temat złości - opowiada psycholog.
- Ukrócamy złość prostym komunikatem: "Widzę, że jesteś zdenerwowany. Jestem tu z tobą, pogadamy, jak się uspokoisz". Podpowiadamy dziecku co może robić zamiast bicia. Jak skończy się wybuch, wtedy możemy porozmawiać. Pamiętajmy, że nie chodzi tu o wyjście do innego pokoju i ignorowanie dziecka. Ono nie poradzi sobie samo z emocjami. Dziecko musi czuć, że jesteśmy blisko i, że ma w nas wsparcie - tłumaczy.
Specjalistka zaznacza, że w przypadku mniejszych dzieci także należy pamiętać, że to jest ten czas, kiedy maluch się uczy wyrażania uczuć, emocji. - Możemy powiedzieć mu: "Słuchaj, bardzo mi się z tobą fajnie bawi, ale jak ty mnie bijesz, to nie jest miłe, to nie jest zabawa i tego nie robimy". Kiedy radości jest dużo, to przenieśmy ją np. na wygłupy, taniec. Skumulowana emocja powinna być przeniesiona na coś innego. Gdy będziemy trzymać się takich działań, to dziecko się tego nauczy, a w którymś momencie mózg dojrzeje i łatwiej będzie mu zapanować nad emocjami - dodaje.
Czy częste używanie siły wobec rodzica może być objawem czegoś poważniejszego?
- Jeśli nigdy nie było takich zachowań, a nagle dziecko zaczyna nas bić, to musimy zwrócić uwagę, czy coś się u niego nie zadziało np. w przedszkolu. To my jesteśmy jego bezpieczną przystanią, dziecko może nam pokazać emocje, których nie pokaże gdzieś indziej. Warto zwrócić uwagę, czy wszystko w życiu naszego dziecka jest w porządku - radzi psycholog.
- Czasem są poziomy agresji, które wykraczają ponad normę. Wtedy myślimy o skierowaniu dziecka do neurologa czy do psychologa, psychiatry w zależności od tego, co się dzieje. Czasem agresja pojawia się w momencie frustracji. Rozwój dziecka może przebiegać nieprawidłowo, np. dziecko ma problemy z rozwojem mowy. Frustracja związana z brakiem komunikacji czasem może się objawiać tym, że dziecko nas bije. Damy mu sposób komunikacji, zmniejszy się frustracja i bicie - podsumowuje Joanna Apanosowicz-Katłu-bej.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- W tej szkole każdy uczeń miał świadectwo z paskiem. "Nikomu nie musicie niczego udowadniać"
- Ojcowie nie korzystają z urlopu rodzicielskiego. "Dopiero po latach dochodzisz do tego, że coś straciłeś"
- Mama zabrała dziecku świadectwo. Skąd taka decyzja?
Autor: Aleksandra Matczuk
Źródło zdjęcia głównego: iStockphoto