Dlaczego nie powinniśmy porównywać dzieci? Psycholog zwraca uwagę na konsekwencje

Porównywanie dzieci
Porównywanie dzieci
Źródło: Tetra Images/Getty Images
Rodzice szukają wielu sposobów na motywacje swoich dzieci. Często jednym z nich jest porównywanie do starszego lub młodszego rodzeństwa. Jednak, jak się okazuje może nieść za sobą fatalne konsekwencje. Dlaczego nie warto tego robić? Opowiedziała o tym psycholog Jessica Kmieć.

To, co jest piękne i ciekawe w ludziach, to przede wszystkim ich różnorodność. Każdy z nas kształtuje się jako jednostka. Mamy własne poglądy, zachowania i doświadczenia, dzięki którym stale rozwijamy swoją osobowość. Ten proces rozpoczyna się już we wczesnym dzieciństwie, dlatego psychologowie często podkreślają istotność wpływu okresu dorastania na całe nasze życie. Rodzice i otoczenie, w którym przebywamy i poznajemy świat, mogą wnieść do niego zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty, jednak bez wątpienia mają wpływ na to, jak będziemy postrzegać siebie i innych w przyszłości. 

Co wpływa na rozwój dziecka?

Źródło: Dzień Dobry TVN
Jak wspomagać rozwój ruchowy malucha?
Jak wspomagać rozwój ruchowy malucha?
Bawimy się we… wspomaganie rozwoju ruchowego malucha
Bawimy się we… wspomaganie rozwoju ruchowego malucha
Wpływ tańca na rozwój dziecka
Wpływ tańca na rozwój dziecka
Jak krzyk wpływa na rozwój dziecka?
Jak krzyk wpływa na rozwój dziecka?
Zabawa lalkami – jaki ma wpływ na rozwój dziecka?
Zabawa lalkami – jaki ma wpływ na rozwój dziecka?

Bardzo ważne jest, aby rodzice pamiętali o tym, że ich pociechy budują niezależną osobowość, która kiedyś będzie miała swoje pasje, marzenia i pragnienia. Prawdziwym wyzwaniem dla rodzica jest zrozumienie, że dzieci różnią się od siebie na wielu płaszczyznach.

- U niektórych dostrzegamy, że np. szybciej zaczynają mówić, niektóre z kolei przekierowują swoją uwagę na inne aktywności, które wzbudzają w nich zainteresowanie. Krótko mówiąc, każde rozwija się we własnym tempie. Jeśli nasze dzieci rozwijają się prawidłowo, to doceńmy fakt, że te różnice świadczą o ich unikalności, niepowtarzalności - tłumaczy psycholog Jessica Kmieć. 

Dlaczego rodzice porównują swoje dzieci?

Dlaczego rodzicom zdarza się porównywać swoje dzieci? Czy mogą robić to nieświadomie? Według psycholog Jessiki Kmieć powodem tego typu zachowań może być chęć zmobilizowania dziecka do podjęcia większego wysiłku, pewnych zachowań, czynności, rozwinięcie jakiś unikalnych cech, które są postrzegane przez rodziców jako umiejętności przydatne w przyszłości. Chcą sprawić, że ich pociecha stanie się pewniejsza siebie, a ewentualna zmiana korzystnie wpłynie również na ich życie. 

Warto zdać sobie sprawę, że takie działania mogą przynieść skutki odwrotne do tych, które sobie wyobrażamy. - Notoryczne porównywanie dzieci może doprowadzić do tego, że wykształci się u niego myśl, że zostało odrzucone. Może być także przyczyną pojawienia się przekonania, że musi coś udowodnić, aby na akceptację, czy miłość zasłużyć. Porównywane dziecko będzie budować swoje poczucie własnej wartości na osiąganych sukcesach, a porażka będzie tę samoocenę obniżać - zauważa specjalistka. 

Skutki porównywania rodzeństwa

Porównywanie dzieci może wpłynąć również negatywnie na same relacje między rodzeństwem. - Niewykluczone, że nie będzie dostrzegać osiąganych przez siebie sukcesów, myśląc o nich, że „właściwie to nic wielkiego, i tak są osoby, które są znacznie "lepsze”. Tego typu porównania między rodzeństwem z pewnością mogą być przyczyną pojawienia się między nimi konfliktu lub rywalizacji, a to z kolei utrudnia zacieśnianie między nimi relacji - ostrzega. 

Jak rodzic może zareagować, gdy zauważy, że relacja między rodzeństwem ulega pogorszeniu? - Jeśli zauważamy konflikt między rodzeństwem, to pamiętajmy o tym, że to zachowanie pełni jakąś funkcję, a dziecko w ten sposób próbuje nam coś przekazać. Jeśli jako rodzice zauważamy, że ma łagodny przebieg, możemy pozwolić rodzeństwu rozwiązać go we własnym zakresie, natomiast jeśli zauważamy, że jest on coraz bardziej nasilony, to jest to moment na naszą reakcję. Przeznaczajmy czas osobno dla każdego dziecka. Kiedy dziecko czuje z naszej strony uwagę, to pozwala to na tworzenie bliskiej relacji z bratem, czy siostrą, ponieważ ma poczucie, że jest dla nas tak samo ważne. Uczmy nasze dzieci stawiania granic - tłumaczy psycholog.

- Wyjaśniajmy i omawiajmy z nimi nasze granice związane z fizycznością, zachowaniami, czy też emocjami. Dzięki temu, że będziemy reagować na konflikty między nimi, nauczymy ich, gdzie te granice się znajdują. Jeśli spędzamy wspólnie czas np. grając w gry, to pozwólmy dzieciom tworzyć jedną drużynę, taka rywalizacja między rodzicami a dziećmi może zacieśnić między nimi relację. W sytuacji, gdy konflikt już się pojawił zapytajmy dzieci, co wywołało ich złość, zdenerwowanie, nauczmy dzieci rozmawiać otwarcie o swoich emocjach, pozwólmy każdej ze stron na wypowiedzenie swojego zdania, swoich uczuć odnośnie sytuacji, która się wydarzyła, ponieważ dzięki temu mogą pielęgnować w sobie empatię i lepiej zrozumieć perspektywę rodzeństwa - podkreśla specjalistka.

Porównywanie dzieci przez jednego z rodziców

Co zrobić w sytuacji, gdy jeden z rodziców porównuje swoje dzieci, a drugi to zauważa i mu to nie odpowiada? Jak tłumaczy specjalistka warto przeprowadzić szczerą i otwartą rozmowę. - Przypomnijmy mu, że to naturalne, że dzieci się różnią między sobą, że te różnice indywidualne, które pomiędzy nimi zauważalne nie powinny być powodem do przejawiania wobec nich braku akceptacji. Dodajmy, że dzieci rozwijają się we właściwym sobie tempie i zamiast dokonywać porównań, które mogą być dla nich krzywdzące, dajmy im prawo i przestrzeń do tego, by mogły wyrażać siebie - podkreśla. 

Jak przestać faworyzować jedno z dzieci?

Jak rodzic może zmienić swoje zachowanie, aby uniknąć w przyszłości faworyzowania jednej ze swoich pociech? - W sytuacji gdy dostrzeżemy u siebie tego typu zachowania, zadajmy sobie pytanie, dlaczego to czyniliśmy. Być może wtedy zdamy sobie sprawę, że naszą intencją była chęć rozwinięcia u dziecka, zachowań, czy umiejętności, które są zgodne z naszym systemem wartości. Zastanówmy się również, czy nasze komunikaty kierowane do dzieci nie są zdominowane przez społeczne oczekiwania i swoim przykładem pokazujmy dziecku, że nawet jeśli popełniamy błędy, to są one nieodzownym elementem naszego funkcjonowania, jednak ważne jest to co z tym dalej poczniemy - radzi psycholog.   

- Dostrzegajmy mocne strony dziecka i dajmy mu przestrzeń do tego, by eksplorowało świat, który spotyka się z jego zainteresowaniami - tłumaczy. - Dodatkowo, udzielajmy dziecku informacji, aby zachęcić je do podejmowania czynności, np. „To, czego dziś uczysz się podczas lekcji matematyki, przyda Ci się w przyszłości w wielu dziedzinach życia”. Mówmy dziecku o tym, jak czujemy się w danej sytuacji, np. „Czuję spokój, kiedy wiem, że przygotowujesz się do klasówki, ponieważ to pozwoli Ci napisać sprawdzian - opowiada.

- Pokażmy dziecku, jaki jest cel wysiłku, do którego chcemy je zachęcić, a jeśli zauważamy, że jedno z rodzeństwa np. sprząta swój pokój, drugie z kolei nie, to zapytajmy je, z jakiego powodu nie chce tego robić, pokażmy mu cel tego działania, wytłumaczmy, z czego wynika nasza prośba i przedstawmy oczekiwania, zamiast konstruować komunikaty w stylu „Zobacz jak Twój brat/siostra pięknie sprząta mieszkanie, bierz z niego/niej przykład - podsumowuje psycholog Jessica Kmieć. 

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

Autor: Aleksandra Matczuk

Źródło zdjęcia głównego: Tetra Images/Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"