Rodzic manipuluje dzieckiem - co robić?
Jak podkreśla psycholog Jessica Kmieć, przyczyną takiego zachowania rodzica mogą być nieprzepracowane i nieprzeżyte emocje, które wpływają na sposób rozstania. Mogą pojawić się wrogie zachowania, do których włącza się dziecko, a to właśnie ono powinno być w szczególnie chronione w tym konflikcie.
Dzieci
- Niestety dzieje się tak, że jest poszkodowane przez to, że dziecko jest traktowane jako narzędzie, instrument do osiągania celów któregoś z rodziców i w tym przypadku będziemy mówić o krzywdzącej manipulacji - tłumaczy ekspertka. Celem takiego zachowania jest najczęściej osiągnięcie przewagi nad partnerem/byłym partnerem, wzbudzenie u niego dyskomfortu.
Manipulacja dzieckiem - jak rozpoznać?
Jeżeli więc podejrzewamy, że matka lub ojciec naszego dziecka stosuje wobec niego manipulacje, warto działać od razu. Jak to rozpoznać? Według psycholożki, początkowym sygnałem może być nagła niechęć dziecka do spotkań, unikanie go, brak zainteresowania, rozmowy.
- Może pojawić się wspieranie wyłącznie rodzica, z którym zamieszkuje i z drugiej strony złość na drugiego - zaznacza rozmówczyni dziendobry.tvn.pl. Sygnałem alarmowym powinien być też brak szacunku, wroga postawa czy agresja. Warto wiedzieć, że alienowanie rodzica może bardzo negatywnie wpłynąć na zdrowie psychiczne malucha.
W przyszłości pociecha może brać odpowiedzialność za cudze zachowania, mieć trudności w nawiązywaniu relacji, budowaniu trwałego związku. Sytuacje z dzieciństwa odbijają się też na poczuciu własnej wartości, co czasem przekłada się na występowanie zaburzeń lękowych czy depresyjnych.
Jak walczyć z manipulacją?
Co więc możemy zrobić w takim przypadku? Pamiętamy, że należy działać tak, by priorytetem było dobro dziecka, jego ochrona. Rozmowa z rodzicem, który alienuje byłego partnera i ojca dziecka, powinna opierać się na tym, czego chce maluch, a nie tylko jego rodzice.
- Warto rozważyć spotkanie ze specjalistą zdrowia psychicznego, który wesprze rodzinę w trudnym czasie, zarówno dziecko, jak i rozstających się rodziców. Z moich gabinetowych obserwacji wynika, że to właśnie takiego wyjaśnienia i okazania uczuć dzieciom, których rodzice się rozstali wielokrotnie zabrakło - wskazuje psycholog Jessica Kmieć.
Jak tłumaczy radca prawny Joanna Borek, rodzic podejrzewający, że dziecko zostało poddane manipulacji, powinien złożyć wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego psychologa lub pedagoga. Ten na podstawie badań wyda ekspertyzę o stanie psychicznym dziecka i wskaże, czy rzeczywiście tak się stało.
Może także równolegle wnieść wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów. - Podczas badania Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych zdiagnozują sytuację dziecka i rodziców pod kątem psychologicznym, pedagogicznym i psychiatrycznym - wyjaśnia prawniczka.
Manipulacja a prawo rodzica
Jak chronić dziecko przed manipulacją w trakcie rozwodu? Według radcy prawnego, warto jak najszybciej zabezpieczyć kontakt z dzieckiem, m.in. ustalić zasady przebywania z pociechą (obowiązujące na czas trwania postępowania rozwodowego), porozumiewania się i utrzymywania korespondencji.
- Dodam, że z ostrożności procesowej rekomenduję w każdej sprawie złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia kontaktów, nawet jeśli początkowo rodzice są w stanie zgodnie porozumiewać się w kwestii dziecka. W toku postępowania może bowiem zdarzyć się, że rodzice nie będą się zgadzać, dlatego warto zadbać o tę kwestię - radzi Joanna Borek.
Okazuje się, że gdy relacja z opiekunem zagraża dobru dziecka lub je narusza, to sąd opiekuńczy może zakazać utrzymywania kontaktu z tym rodzicem. W ten sposób dąży do zapobiegania naruszenia jego dobra lub zapobiegania dalszych naruszeń.
- Zakaz kontaktów powinien być orzekany w wyjątkowych sytuacjach, ponieważ zdaniem Sądu Najwyższego dobru dziecka nie służy zerwanie osobistej styczności rodziców z dzieckiem, nawet gdy nie wykonują oni władzy rodzicielskiej lub zachodzą podstawy do pozbawienia ich wykonywania tej władzy - zaznacza radca prawny.
- Ponadto sąd opiekuńczy może zobowiązać rodziców do określonego postępowania, w szczególności skierować ich do placówek lub specjalistów zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc - podsumowuje Joanna Borek.
Zobacz także:
- Wniosek o pracę zdalną - kto będzie mógł go złożyć?
- Jak ubiegać się o odszkodowanie? Adwokat radzi, co warto przygotować
- Zmiany w Kodeksie wyborczym. Czym będzie Centralny Rejestr Wyborców?
Autor: Aleksandra Matczuk
Źródło zdjęcia głównego: GettyImages/Nastasic