Suchy kaszel u niemowlaka
Często utożsamiamy kaszel z objawem rozwijającej się infekcji. Jednakże wcale nie musi być on stanem patologicznym, gdyż zasadniczo kaszel jest odruchem obronnym układu oddechowego. Po wniknięciu patogenu do dróg oddechowych, aktywowane są receptory zlokalizowane w błonie śluzowej układu oddechowego. Skutkiem ich pobudzenia jest skurcz oskrzeli, którego wynikiem jest pojawienie się kaszlu.
Obecność takiego odruchu obronnego pozwala usunąć z organizmu bakterie, wirusy i alergeny, jak również zapobiega ich penetracji do niższych pięter dróg oddechowych. W związku z tym można powiedzieć, że kaszel tak naprawdę świadczy o prawidłowej funkcji układu oddechowego. Jednakże kaszel bywa też objawem patologii dróg oddechowych, z których najczęstszymi są infekcje, ale też choroby autoimmunologiczne, wady wrodzone, czy nowotwory. Niezależnie od potencjalnej przyczyny kaszel u niemowlaka zawsze powinien wzbudzać czujność rodziców, gdyż dynamika jego przebiegu może być różna i czasem w ciągu stosunkowo krótkiego czasu może rozwinąć się duszność.
Czy kaszel jest jeden?
Lekarze zwykle operują pojęciem kaszlu produktywnego i nieproduktywnego. Określenia te charakteryzują kaszel z obecnością wydzieliny i ten kaszel, któremu nie towarzyszy zaleganie i odpluwanie wydzieliny. Potocznie i w reklamach spotykamy jednak określenia: kaszel suchy i mokry, które być może nie jest typowym medycznym nazewnictwem, ale obrazuje istotę każdego z rodzajów kaszlu. Oba typy, zarówno kaszel suchy, jak i mokry mają różne przyczyny.
Przyczyny suchego kaszlu u dziecka
Suchy kaszel u niemowlaka najczęściej pojawia się przy zapaleniu gardła, ostrej infekcji górnych dróg oddechowych, czasami towarzyszy zapaleniu zatok przynosowych (wydzielina, która spływa z nosa do gardła, wywołuje jego podrażnienie, a jednocześnie odruch kaszlowy zapobiega dostaniu się jej do oskrzeli).
Przyczyną suchego kaszlu u niemowlaka bywa również alergia. Alergeny powodują nadmierny skurcz oskrzeli i prowokują odruch kaszlowy. Z reguły w taki sposób objawia się alergia wziewna, czyli taka, której przyczyną jest aspiracja alergenów bezpośrednio do drzewa oskrzelowego. Przy alergii występuje kaszel u niemowlaka bez gorączki, ale może towarzyszyć mu katar i świąd skóry.
Bardzo charakterystycznym rodzajem kaszlu stanowiącym odmianę kaszlu suchego jest tzw. kaszel szczekający. Jest on bardzo niepokojącym objawem, gdyż zazwyczaj w takiej postaci przejawia się podgłośniowe zapalenie krtani. Ta jednostka chorobowa dotyczy przede wszystkim dzieci między trzecim miesiącem, a trzecim rokiem życia. Jej czynnikiem etiologicznym są wirusy. Większą liczbę zachorowań obserwuje się w okresie wiosennym i jesiennym. Objawy zwykle pojawiają się w nocy i mogą mieć niezwykle dynamiczny przebieg. Suchy kaszel u dziecka podczas snu w ciągu zaledwie kilku godzin z niewielkiego kaszlu może rozwinąć się w duszność, która w skrajnych przypadkach, na skutek zaciśnięcia szpary głośni, może do prowadzić do śmierci dziecka. Podejrzenie szczekającego kaszlu u dziecka powinno być bezwzględnym wskazaniem do konsultacji lekarskiej.
Przyczyny mokrego kaszlu u dziecka
Zazwyczaj mokry kaszel u niemowlaka związany jest z infekcją bakteryjną zlokalizowaną w obrębie dolnych dróg oddechowych. Mechanizmem obronnym oskrzeli jest produkcja wydzieliny, której zadaniem jest “schwytanie” patogenów i usunięcie ich z organizmu wraz z zainfekowaną wydzieliną na drodze odruchu kaszlowego.
Napadowy suchy kaszel u niemowlaka
Czasami napadowy, uporczywy suchy kaszel u dziecka pojawia się na skutek nagłej, silnej reakcji alergicznej na patogen wziewny, który dostaje się bezpośrednio do układu oddechowego. Ponadto napad kaszlu może być efektem związanym z aspiracją ciała obcego (pokarmu, napoju lub drobnego przedmiotu) do dróg oddechowych. Napadom kaszlu towarzyszy gwałtowne uczucie duszności, przekrwienie skóry twarzy wskutek wysiłku, wzrost ciśnienia i częstości akcji serca.
Co na suchy kaszel u dziecka? Postępowanie z suchym kaszlem u niemowlaka
W postępowaniu w przypadku suchego kaszlu ważne jest zarówno podawanie preparatów farmakologicznych, jak również zadbanie o odpowiednie otoczenie dziecka. Przede wszystkim powinno się zadbać o właściwe nawilżenie pokoju dziecka, ponieważ suche powietrze dodatkowo nasila odruch kaszlowy. W celu utrzymania odpowiedniej wilgotności, można wykorzystać nawilżacze powietrza.
Wskazane bywają również inhalacje drzewa oskrzelowego, co również sprzyja nawilżeniu dróg oddechowych. Poza tym nie można zapominać o wietrzeniu pokoju dziecka, gdyż obieg powietrza będzie zmniejszał zagęszczenie patogenów i alergenów. Ważna jest również zmiana pościeli co 2-3 dni, gdyż skumulowane w niej bakterie, wirusy i czynniki alergiczne bywają źródłem zakażeń.
A jaki syrop na suchy kaszel u dziecka? Powszechnie w leczeniu kaszlu stosuje się syropy, jednak niewiele jest preparatów, które mogą być stosowane w pierwszych miesiącach życia dziecka. Dlatego należy skonsultować się z lekarzem, który po zbadaniu zaleci odpowiedni preparat. Preparaty zalecane w przypadku kaszlu suchego mają głównie wpływać hamująco na ośrodek kaszlowy i zmniejszać natężenie kaszlu.
Zobacz także:
- O czym może świadczyć kaszel u niemowlaka? Poznaj jego przyczyny i skuteczne sposoby leczenia
- Jakie są sposoby leczenia kaszlu u niemowlęcia?
- Dobry syrop na kaszel dla niemowlaka – na co trzeba zwrócić uwagę?
Zobacz wideo: Co wpływa na tempo rozwoju niemowląt?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: EyeEm Premium