Okres noworodkowy - charakterystyka
Zanim dziecko wejdzie w okres niemowlęcy, przez jakiś czas określane jest, zgodnie ze stanem rzeczy, jako noworodek. Ile dokładnie trwa ten etap?
Okres niemowlęcy psychologia rozwojowa nazywa okresem noworodkowym do końca pierwszego miesiąca życia malucha. Czas ten jest przeznaczony na wdrażanie się w nową sytuację, przystosowanie organizmu do nowego środowiska. Dla dziecka bowiem wszystko kompletnie się zmienia. Musi ono przestawić się na inny sposób oddychania, dostosować się do zmian temperatury powietrza, nauczyć się nowego systemu przyjmowania pokarmów. Mimo że dziecko musi się wiele nauczyć oraz przystosować do innego trybu funkcjonowania, nie można zapomnieć, że noworodek rodzi się z kilkoma ważnymi umiejętnościami. Część z nich jest tożsama z odruchami, jakie występują również u dorosłych. Mowa tu o odruchu mrugania, źrenicowym, ssania, wydalania, połykania.
Natomiast pozostała część to zachowania, które są charakterystyczne tylko dla noworodka i nie pojawiają się u osób dorosłych. Chodzi o:
- odruch Babińskiego (polega na unoszeniu dużego palca u dziecka przy podrażnieniu stopy),
- odruch Moro (polega na podnoszeniu kończyn i przyciąganiu ich do ciała),
- odruch marszu automatycznego (gdy następuje zetknięcie stóp z podłożem, dziecko wykonuje ruchy chodzenia),
- odruch chwytny (łapanie ręką jakiejś rzeczy, np. dłoni rodzica),
- odruch toniczno-szyjny (gdy dziecko odwraca głowę, wyprostowują się kończyny po jednej stronie, a kurczą się po przeciwnej stronie).
Noworodki przesypiają około szesnastu do osiemnastu godzin w ciągu doby – o kilka godzin dłużej niż niemowlęta (trzynaście do czternastu godzin).
Okres noworodkowy nazywany jest okresem autyzmu pierwotnego, co oznacza, że dziecko reaguje na świat zewnętrzny tylko podczas kontaktu z intensywnym bodźcem, np. takim, który sprawia ból.
Okres niemowlęcy – charakterystyka
Wiemy już, jak należy wyliczać okres noworodkowy, a w takim razie, ile trwa okres niemowlęcy? Zgodnie z naukowymi ustaleniami, okres niemowlęcy trwa do momentu aż dziecko zacznie w samodzielny sposób trzymać postawę pionową ciała (tzw. pionizacja). Zatem okres niemowlęcy trwa około dwunastu miesięcy.
Okres od pierwszego do dwunastego miesiąca życia to dla dziecka czas ogromnego rozwoju umysłowego, psychicznego i fizycznego. W tym okresie dziecko zazwyczaj karmione jest mlekiem matki (najczęściej na żądanie), a od szóstego miesiąca życia dodatkowo produktami uzupełniającymi. Za pokarmy uzupełniające uznaje się różnego rodzaju papki i zupki, następnie wprowadzane są pokarmy stałe.
Pierwsze dźwięki dziecko zaczyna zazwyczaj wydawać z siebie około drugiego, trzeciego miesiąca życia. Są to dźwięki nieartykułowane, nazywane głużeniem. Dziecko potrafi ponadto kręcić głową na boki, unosi głowę do góry, gdy leży na brzuchu. Maluch również okazuje radość w bardziej świadomy sposób, np. za sprawą uśmiechu.
Konkretniejsze dźwięki wydawane przez malucha, czyli tzw. gaworzenie, pojawiają się zazwyczaj około szóstego miesiąca życia. W tym czasie dziecko, ustawione w pozycji leżącej, potrafi także podciągnąć się do siedzenia, gdy złapiemy je za rączki. Dziecko jest wówczas coraz bardziej ciekawe świata – chwyta w ręce niemal wszystko, co go otacza. Zaczyna również posługiwać się obiema rękami.
Miesiąc później, czyli około siódmego miesiąca życia, u malca zaczynają pojawiać się pierwsze zęby. Dźwięki wydawane przez dziecko zaczynają być konkretniejsze, sylabowe. Zaczyna także kojarzyć słowa z danymi przedmiotami oraz reaguje na własne imię.
Jeśli chodzi o ilość snu, malec w okresie niemowlęcym przesypia znaczną część dnia, z przerwami na karmienie. Z czasem czas snu ulega skróceniu do dwunastu godzin w nocy i kilku w dzień. Zazwyczaj liczba godzin wynosi dla dzieci od czwartego do jedenastego miesiąca życia – od dwunastu do piętnastu godzin na dobę.
Zobacz wideo: Agnieszka Kaczorowska-Pela o rodzinie i show-biznesie
Zobacz także:
- Odczarowuje niepełnosprawność córki. "Osoby chore nie potrzebują żalu, tylko normalności"
- "Niszczą dzieci, a my możemy tylko patrzeć i płakać". Rodzice pokazują nam dzienniczki uczniów
- Silna więź bliźniaków. Gdy jeden ważył zaledwie 0,5 kg, drugi motywował go do walki o życie
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Tara Moore/Getty Images