PFAS - co o nich wiadomo?
PFAS, czyli syntetyczne związki chemiczne mają liczne zastosowania w różnych obszarach życia. PFAS są czasami nazywane "wiecznymi chemikaliami", ponieważ rozkładają się bardzo powoli i gromadzą się w środowisku oraz tkankach ludzkich. Badacze z Keck School of Medicine, podlegającej pod Uniwersytet Południowej Kalifornii (USC), odkrył, że kontakt z tymi substancjami może zaburzać niektóre procesy zachodzące w ludzkim organizmie, np. metabolizm tłuszczów i aminokwasów. Co więcej, w ocenie specjalistów, mogą sprzyjać zaburzeniom rozwojowym, a także przyczyniać się do rozwoju wielu chorób układu krążenia, metabolicznych, a także nowotworów.
Choroby gwiazd
Mimo że naukowcy już wcześniej informowali o szkodliwość PFAS, to pierwszy raz udało się wskazać procesy, na które najmocniej oddziałują. - Nasze odkrycia były zaskakujące i mają szerokie implikacje dla decydentów próbujących ograniczyć ryzyko - powiedział dr Jesse A. Goodrich, adiunkt nauk o populacji i zdrowiu publicznym oraz główny autor badania. - Odkryliśmy, że ekspozycja na kombinację PFAS nie tylko zaburzyła metabolizm lipidów i aminokwasów, ale także zmieniła funkcję hormonów tarczycy - dodał.
Syntetyczne związki chemiczne - jak oddziałują na organizm człowieka?
Badacze, aby lepiej zrozumieć działanie syntetycznych związków chemicznych wykorzystali próbki krwi pobrane od 312 latynoskich nastolatków i 137 dzieci z południowej Kalifornii. Okazało się, że wszyscy badani mieli we krwi mieszaninę kilku powszechnie stosowanych PFAS, w tym PFOS, PFHxS, PFHpS, PFOA i PFNA. Ponad 98 procent uczestników miało również we krwi PFDA.
Naukowcy w swoim badaniu skupili się na dzieciach i młodzieży, ponieważ to ich organizmach zachodzą niezwykle ważne procesy i są one bardziej podatne na działanie szkodliwych związków. Co więcej, w tym okresie ma swój początek wiele stanów chorobowych, które dadzą o sobie znać dopiero w dorosłym życiu.
Zdobyte dzięki badaniu dane potwierdziły wcześniejsze ustalenia, że ekspozycja na poszczególne PFAS w dzieciństwie była związana z rozregulowanym metabolizmem lipidów i kwasów tłuszczowych, co może zwiększać ryzyko zaburzeń metabolicznych i chorób układu krążenia w późniejszym życiu. Kontakt z chemikaliami wpływa również na działanie tarczycy i wydzielanych przez nią hormonów. Warto dodać, że to właśnie one odgrywa kluczową rolę we wzroście i metabolizmie, wpływając na rozwój dziecka w okresie dojrzewania, co może doprowadzić do rozwoju cukrzycy, chorób układu krążenia i nowotworów w dorosłym życiu.
PFAS - czy powinny zostać zakazane?
Warto dodać, że PFAS znajduje się nie tylko w odzieży, opakowaniach, ale także w wodzie. Choć spora część producentów wycofała się z wykorzystywania tych substancji to - w ocenie badaczy - należy wyregulować kwestię PFAS. - Naprawdę dopiero zaczynamy rozumieć zakres skutków, jakie te chemikalia wywierają na zdrowie ludzi - powiedziała dr Leda Chatzi, profesor nauk o populacji i zdrowiu publicznym oraz współautor badania. - Podczas gdy dotychczasowe interwencje koncentrowały się na stopniowym wycofywaniu stosowania poszczególnych PFAS, takich jak PFOS i PFOA, nasze badania pokazują, dlaczego należy skupić się na zmniejszeniu narażenia na wszystkie chemikalia PFAS - podsumowała.
Więcej na ten temat można przeczytać na stronie tvn24.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Trzymasz leki w łazience? Sprawdź, dlaczego lepiej tego nie robić
- Niedźwiedzie wiedzą, jak chronić się przed kleszczami. Czy ich metoda ma szansę sprawdzić się u ludzi?
- Stracił wzrok przez mięsożerną amebę. Czy lekarze zdołają mu pomóc?
Autor: kw/Katarzyna Oleksik
Źródło: TVN 24
Źródło zdjęcia głównego: Portra/Getty Images
