Od ilu lat można legalnie pracować? Zasady, przepisy

Od którego roku życia można pracować?
John Giustina/Getty Images
Od 1 września 2018 roku wprowadzono zmianę, która umożliwia podjęcie pracy przez młodzież, która ukończyła 15 lat. Granica wieku została obniżona o rok. W przypadku osób młodszych, poniżej 13. roku życia, podjęcie pracy wymaga zgody rodziców bądź opiekunów prawnych.

Kwestie zatrudnienia nieletnich określają odpowiednie przepisy. Młodzież po ukończeniu 15 lat może zostać zatrudniona na podstawie umowy o pracę, a w wieku 13 lub 14 lat w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o dzieło. Młodociany, który nie ukończył 15 lat, może wykonywać pracę dla instytucji zajmującej się działalnością kulturalną, sportową, a także reklamową. Przepisy Prawa pracy ściśle określają czas pracy osób niepełnoletnich oraz zasady, na jakich mogą podejmować zatrudnienie.

Od ilu lat można pracować w Polsce?

Do 1 września 2018 roku możliwe było zatrudnianie w oparciu o umowę o pracę osób, które ukończyły 16 lat. Wprowadzone od tego dnia zmiany dotyczą obniżenia wieku do lat 15. Kodeks pracy wyraźnie określa, kto i na jakich zasadach może zostać zatrudniony. Osoby, które ukończyły 15 lat, ale nie osiągnęły jeszcze pełnoletności, mogą starać się o pracę, jeśli spełniają kilka podstawowych warunków:

  • ukończyły szkołę podstawową (8 klas),
    • posiadają zaświadczenie wydane przez lekarza potwierdzające, że wykonywana praca nie będzie miała negatywnego wpływu na ich stan zdrowia,
      • podjęte zatrudnienie ma na celu przygotowanie zawodowe lub obejmuje wykonywanie prac lekkich, które nie uniemożliwiają wypełniania obowiązków szkolnych,
        • młodociany wykonuje pracę z wyjątkiem prac wskazanych jako prace wzbronione, które ujęte są w rozporządzeniu Rady Ministrów.

          Najczęściej młodociani zatrudniani są w celu przyuczenia do zawodu. Mowa o dwóch rodzajach zatrudnienia: nauce zawodu oraz przyuczenia do wykonywania ściśle określonej pracy. Pierwszy rodzaj zatrudnienia polega na wykwalifikowaniu przyszłego pracownika, nauczeniu go zawodu, jest więc praktycznym i teoretycznym doszkalaniem. Zasady nauczania zawodu określone zostały w odrębnych przepisach. Przyuczenie dotyczy najczęściej określonych prac wyszczególnionych w klasyfikacji prac szkolnictwa wyższego i ma ono na celu zapoznanie danej osoby z konkretnymi zadaniami, które mają być przez nią wykonywane w przyszłości.

          Zasady zatrudniania nieletnich – od ilu lat można iść do pracy?

          Zatrudnianie nieletnich musi odbywać się na specjalnych warunkach – zgodnie z prawem nie mogą oni pracować w godzinach nadliczbowych, a także w godzinach nocnych (od 22.00 do 6.00 lub w przypadku osób, które nie ukończyły 16 lat w godzinach od 20.00 do 6.00). Przerwa na odpoczynek w pracy w przypadku osób niepełnoletnich musi obejmować nie mniej niż 14 godzin jednocześnie, z uwzględnieniem pory nocnej. Pracująca młodzież ma również prawo do 48 godzin odpoczynku w ciągu tygodnia, obejmujących niedzielę. Młodociani chronieni są również przed pracą w trudnych warunkach – nie mogą zostać zatrudnieni np. do pracy przy piecach hutniczych czy wypalaniu metali. Co więcej, temperatura w pomieszczeniu nie powinna przekraczać 30 st. C, a wilgotność powietrza nie powinna być większa niż 65 proc. – chyba że jest to niezbędne w procesie nauki zawodu (w takiej sytuacji praca musi zostać ograniczona do 3 godzin na dobę). 8 godzin na dobę może pracować jedynie młodzież po ukończeniu 16. roku życia przygotowująca się zawodowo. Jeszcze inaczej kształtuje się czas pracy młodocianego w trakcie trwania roku szkolnego – czas pracy nie może przekroczyć 12 godzin w tygodniu, natomiast w ciągu dnia, gdy odbywają się lekcje, mogą to być jedynie dwie godziny pracy.

          Od ilu lat dziecko może pracować dorywczo?

          Wiele osób zastanawia się, od ilu lat można pracować dorywczo, czy w wieku kilkunastu lat można dorobić sobie w wakacje. Choć najczęściej o zatrudnieniu młodocianych mówi się w odniesieniu do osób w wieku 15–18 lat, pracować mogą również młodsze osoby. Jednakże w ich przypadku przepisy są jeszcze bardziej szczegółowe. Zatrudnienie takiej osoby możliwe jest jedynie za zgodą rodzica lub opiekuna prawnego, ale także inspektora pracy. Osoby, które nie ukończyły jeszcze 15 lat, mogą podejmować zatrudnienie jedynie w placówkach prowadzących działalność kulturalną, reklamową, artystyczną i sportową. Czas pracy takiej osoby nie może wynosić więcej niż 6 godzin na dobę.

          Praca osób młodocianych nie jest nieznanym zjawiskiem – młodzież bardzo często znajduje pracę dorywczą w gastronomii, sklepach, przy rozdawaniu ulotek, inwentaryzacjach. Ciekawą propozycją może być funkcja hostessy czy testowanie nowych gier. Młodociani próbują swoich sił przy statystowaniu, w fotografii, a także prowadzeniu blogów czy kanałów na YouTube. Zasadą jest, że młodociani mogą podejmować się jedynie wykonywania prac lekkich, które nie zaszkodzą ich ogólnemu rozwojowi psychofizycznemu. Istnieje katalog prac lekkich sporządzony przez pracodawcę w porozumieniu z lekarzem, zatwierdzony przez inspektora pracy.

          Zobacz też:

          Zobacz wideo: Pytanie od widza. Praca zdalna podczas kwarantanny?

          Autor: Adrian Adamczyk

          podziel się:

          Pozostałe wiadomości

          Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

          Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

          Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

          Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

          Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

          Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

          Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

          Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

          Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

          Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

          Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

          Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

          Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

          Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

          Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

          Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

          Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
          Materiał promocyjny

          Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

          Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

          Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

          Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

          Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

          "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

          "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

          Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

          Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

          Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
          Materiał promocyjny

          Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

          Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

          Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

          Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

          Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

          Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

          Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

          10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
          Materiał promocyjny

          10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

          Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

          Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

          Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

          Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

          Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

          Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

          Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

          Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

          Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
          Materiał promocyjny

          Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

          Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

          Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

          Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

          Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

          Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

          Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

          "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

          "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

          Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
          Materiał promocyjny

          Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

          Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

          Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

          Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

          Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

          Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
          Materiał promocyjny

          Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

          Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

          Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

          Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

          Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

          Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

          Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

          Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
          Materiał promocyjny

          Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

          "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

          "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

          Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

          Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

          "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

          "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

          Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
          Materiał promocyjny

          Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

          Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

          Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

          Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

          Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

          Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
          Materiał promocyjny

          Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

          Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

          Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

          Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

          Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

          To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

          To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

          Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

          Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

          Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

          Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

          Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

          Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

          E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
          Materiał promocyjny

          E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

          Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

          Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

          Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

          Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

          Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

          Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

          Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

          Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

          9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

          9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

          Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

          Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

          Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

          Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

          #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

          #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

          Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

          Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

          Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

          Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

          Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

          Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

          Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

          Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"