Układ diagnostyki samochodowej EOBD pozwala na wykrywanie wszelkich uszkodzeń mających wpływ na emisję spalin na bardzo wczesnym etapie ich powstawania. Jest to moment, kiedy emisja spalin nie przekracza dopuszczalnych norm, a jedynie zbliża się do ich granicy. Dzięki temu naprawa uszkodzonego podzespołu jest mniej kosztowna.
Od OBD I do OBD II / EOBD
Od roku 1970 CARB (California Air Resources Board), czyli Kalifornijski Urząd Ochrony Zasobów Powietrza opracowuje przepisy, których celem jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji do środowiska.
Jednym z obszarów szczególnego zainteresowania tej instytucji jest oczywiście motoryzacja. Efektem pracy CARB-u było stworzenie pomysłu na wyposażenie pojazdów w OBD, czyli system pokładowej diagnostyki pojazdu. System OBD obowiązkowo wprowadzony jest w amerykańskich samochodach od 1998 roku. Jest to nic innego jak diagnostyka samochodu, którą realizuje sterownik silnika. Zbiera dane dotyczące działania podzespołów i innych elementów pojazdu, które związane są z emitowaniem spalin. Jeżeli pojawiają się usterki w tym systemie, to sygnalizowane są na tablicy rozdzielczej za pomocą lampki kontrolnej. Poza tym w pamięci komputera zapisywane są wszystkie dane, które są związane z tą awarią.
W ciągu kolejnych lat wymogi dotyczące ochrony środowiska ulegały ciągłym zmianom, a wymagania w tym zakresie rosły. Stąd pojawiła się potrzeba udoskonalenia systemu OBD. W 1996 w nowych samochodach benzynowych produkcji amerykańskiej obowiązkiem było wprowadzenie OBD II, rok później obowiązek ten objął samochody z silnikami diesla. Europejską odmianą systemu OBD II jest EOBD (European On Board Diagnostic), który przystosowany został do obowiązujących w Europie przepisów dotyczących emisji spalin. Wymóg używania EOBD wprowadzony został w samochodach z silnikiem benzynowym produkowanych od 2000 roku, natomiast silniki diesla takim obowiązkiem objęte zostały od 2003 roku. W Polsce diagnostyka z udziałem EOBD wprowadzona została dla samochodów wyprodukowanych po 1 kwietnia 2001 roku.
EOBD – duże wsparcie przy diagnozowaniu usterek
Wprowadzenie ustandaryzowanej metody w postaci systemu EOBD ma wpływ nie tylko na ochronę środowiska, ale też bardzo ułatwia diagnozowanie problemów z pojazdem. Wynika to z ujednolicenia sposobów diagnostyki w poszczególnych modelach pojazdów, a także takich samych sposobów komunikowania błędów wychwyconych przez komputer. Dzięki temu proces diagnozy stał się dużo sprawniejszy i szybszy, co ma niebagatelny wpływ na tempo naprawy. EOBD skupia się przede wszystkim na wykrywaniu wczesnego etapu usterki układów związanych z pracą silnika. Jego zadaniem jest monitorowanie, czy w pojeździe nie ma usterek, które mogą uszkodzić katalizator, silnik i czy układy związane z usuwaniem spalin nie emitują elementów toksycznych przekraczających dopuszczalne normy, a pozostałe elementy związane ze sterowaniem silnika są sprawne. Przekazywanie informacji z komputera pokładowego możliwe jest dzięki tzw. skanerom – specjalnym urządzeniom diagnostycznym. Podstawową procedurą w diagnozie EOBD jest monitor diagnostyczny. Ta procedura ma za zadanie wykrycie uszkodzenia części, która ma wpływ na emitowanie spalin. Sercem układu jest sterownik silnika ECU, które przechowuje wszystkie wyniki pochodzące z monitorowanych elementów, a także decyduje o tym, czy należy zasygnalizować niepokojące zjawisko za pomocą zapalenia kontrolki MIL. Można wyróżnić dwa rodzaje monitorów. Pierwsze z nich to monitory bezwarunkowe, które w sposób ciągły testują te elementy samochodu, które są szczególnie istotne (np. zasilanie paliwem). Drugi rodzaj to monitory warunkowe, które włączają się dopiero po pozytywny przetestowaniu innych podzespołów, a także w sytuacji, w której pewne elementy mogą być testowane tylko w określonych warunkach w czasie jazdy.
Różnice w systemie OBD II / EOBD w porównaniu do OBD I
Po wprowadzeniu nowych założeń dotyczących działania systemu OBD II / EOBD zaszły też pewne zmiany w obszarze sygnalizowania awarii.
- Układ napędzający pojazdu kontrolowany jest też ze względu na jego wpływ na emisję spalin określonej jakości. Zadaniem w tym przypadku jest utrzymanie emisji spalin na dopuszczalnym poziomie.
Rozszerzone zostały też zapisy parametrów silnika. W systemie EOBD komputer zbiera też informacje o parametrach silnika w momencie wystąpienia awarii.
Wykaz usterek zapisanych za pomocą kodów może być odczytywany przez specjalne urządzenie, dla potrzeb którego zamontowane jest w pojeździe gniazdo diagnostyczne.
Zobacz także:
- To zabawa dla małych i dużych chłopców. Co trzeba wiedzieć o prowadzeniu zdalnie sterowanych samochodów?
Latające samochody – przyszłość motoryzacji?
- Pojazd Flinstonów zajechał pod Dzień Dobry TVN. Dochody z jego licytacji przeznaczono na Ukrainę
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Peter Dazeley/Getty Images
