Używanie ołowiu do pisania znane było już w starożytności. Posługiwano się nim w Grecji, Rzymie czy Egipcie. Dopóki nie wykorzystano do pisania grafitu, materiałem, z którego wykonywano pręty ołówkowe, był właśnie ołów. Dziś grafitowy lub wykonany z kaolinu pręt ołówka pokryty jest drewnianą oprawą albo tworzywem sztucznym. By wykorzystać wszystkie zalety tego przedmiotu, warto poznać skalę twardości ołówków.
Więcej:
- Wyprawka szkolna 2019 - lista zakupów. Co kupić? Ile będzie kosztować?
- Zrób sobie hamak za 50 złotych!
- Jak wykonać własnoręcznie dodatki do naszego pokoju?
Od czego zależy twardość ołówków?
Twardość ołówków zależy przede wszystkim od materiału, z jakiego zostały wykonane, a konkretnie od proporcji pomiędzy wykorzystywanym do ich produkcji grafitem a kaolinem. Ołówki miękkie w składzie mają większą zawartość grafitu – kruchego i giętkiego minerału. Oznaczone są literą B (od angielskiego słowa black ‘czarny’) i służą do rysowania grubych linii. Materiał, z którego są wytworzone, powoduje, że szybko się zużywają, tępią i należy często je ostrzyć.
Im więcej kaolinu znajduje się w ołówkach, tym bardziej są one twarde. Oznacza się je wówczas literą H (od angielskiego słowa hardness ‘twardość’), charakteryzują się jasnym odcieniem kreski. Dzięki dużej zawartości kaolinu zużywają się zdecydowanie wolniej niż ołówki miękkie i rzadziej należy je ostrzyć.
Te twarde i bardzo twarde ołówki wykorzystywane są do wykonywania rysunków technicznych, gdzie niezbędna jest precyzyjna kreska. Ołówki miękkie doskonale sprawdzają się przy rysunku artystycznym. Pośrednie, oznaczone literami HB lub F (od angielskiego słowa firm ‘pewny’), służą przede wszystkim do pisania, są bardzo łatwo ścieralne. Wybór jest spory, istnieje bowiem 20 stopni twardości ołówków artystycznych.
Rodzaje ołówków artystycznych – stopnie twardości:
- EE,
- 12B,
- 9B,
- 8B,
- 7B,
- 6B,
- 5B,
- 4B,
- 3B,
- 2B,
- B,
- HB,
- F,
- H,
- 2H,
- 3H,
- 4H,
- 5H,
- 6H,
- 7H,
- 8H,
- 9H.
Poza klasyfikacją twardości ołówków artystycznych funkcjonuje czterostopniowa skala dotycząca ołówków zwykłych (oznaczona cyframi od 1 do 4). W tym przypadku ołówek z numerem 1 jest równorzędny miękkiemu 2B, 2 odpowiada twardości HB (służy do pisania), 3 porównywalny jest z twardym H, 4 to z kolei w skali twardości ołówek 3H.
Ołówek twardy i miękki – jaki jest wybór?
Rysowanie konturów, szkice i przede wszystkim rysunek techniczny to domena ołówków twardych. Jasny kolor kreski, który zostawiają, można łatwo zetrzeć i poprawić. Grube, czarne kreski rysowane przez ołówki miękkie sprawdzą się bardziej przy cieniowaniu. Poza skalą twardości ołówków tradycyjnych i artystycznych do wyboru pozostaje także kilka rodzajów grubości oraz twardości ołówków automatycznych.
Grubość wkładów ołówków automatycznych (w mm):
- 0,35,
- 0,5,
- 0,7,
- 1,0.
Skala twardości ołówków automatycznych:
- 2H,
- HB,
- B,
- 2B.
Ołówki automatyczne charakteryzują się dużą precyzją, nie brudzą, nie wymagają ostrzenia. Dobrze sprawdzają się przy szczegółowych rysunkach, dzięki nim łatwiej wychodzi pisanie.
Twardości ołówka – który sprawdzi się do szkoły?
Skala twardości ma znaczenie przy wyborze ołówków używanych przez uczniów. W szkołach zawodowych, gdzie wśród przedmiotów nauczania znajduje się rysunek techniczny, niezbędne będzie sięgnięcie po ołówki oznaczone literą H, idealne do kreślenia cienkich i precyzyjnych linii. Na lekcje plastyki lepiej zabrać ze sobą ołówki oznaczone literą B lub te o średnim stopniu twardości. Sprawdzą się one przy mniej wymagających rysunkach, ale również przy obliczeniach na matematyce, które w przypadku niepowodzenia można łatwo zetrzeć gumką i poprawić. W przypadku każdego ołówka warto nauczyć się jego poprawnego używania. Zarówno ołówki twarde, jak i miękkie przyciskane do papieru zbyt mocno zostawiają zagłębienia, których usunięcie jest trudne lub wręcz niemożliwe.
Przy wyborze ołówka do szkoły warto wziąć pod uwagę materiał, z którego został wykonany. Do wyboru jest plastik lub drewno. Specjaliści zalecają korzystanie z ołówków drewnianych, które są trwalsze, lżejsze i można je łatwo temperować. Najlepiej, jeśli drewno jest polakierowane. Pozwala to na dodatkowe wzmocnienie i osiągnięcie większej twardości obudowy.
Znaczenie dla użytkownika ma kształt ołówka. Te kanciaste (o przekroju sześciokątnym) łatwiej trzymają się w dłoni i nie ślizgają się tak, jak ołówki o przekroju okrągłym. Kiedy dobraliśmy już odpowiednią twardość, powinniśmy postarać się także o dobór właściwego papieru. Ten, który najlepiej nadaje się do rysowania, powinien mieć delikatną fakturę i niską gramaturę. Sklepy papiernicze mają w ofercie bloki papieru przeznaczone właśnie do szkicowania lub rysowania ołówkiem.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
