Jak rozmawiać z Ukraińcami o wojnie? "Przeszli przez piekło i trzymają się cieniutkiej gałązki nadziei"

pomocna dłoń
Jak rozmawiać z Ukraińcami o wojnie?
Źródło: RunPhoto/Getty Images
Setki tysięcy Ukraińców przybyło do Polski, by ocalić życie i spróbować poukładać je na nowo. Nie jest to możliwe bez naszej pomocy. W sieci trwają zbiórki pieniędzy, żywności, ubrań i wszystkiego, co niezbędne w codziennym użytkowaniu. Jednak niewielu z nas zastanawia się, jak rozmawiać z osobami, które wojna zmusiła do ucieczki z własnego kraju. Co mówić, żeby ich nie urazić? O co pytać? Kilku porad udzieliła nam Ewa Woydyłło-Osiatyńska, psycholożka i terapeutka.

Ukraińcy potrzebują naszego wsparcia. Jak pomóc im rozmową?

Oskar Netkowski, dziendobry.tvn.pl: Zapytam prosto: wypada nam pytać przebywających w Polsce Ukraińców, czy potrzebują naszej pomocy? Niektórzy mogą poczuć się z tym źle.

Ewa Woydyłło-Osiatyńska, psycholożka i terapeutka: Wychodzenie naprzeciw osobom, które są zabłąkane, przyszły w nowe miejsce, to najpiękniejszy odruch ludzki. Nawet jeśli tu mieszkają, to i tak warto sprawdzić, bo nie wiadomo, o kim możemy przypuszczać, czy potrzebuje pomocnej dłoni, czy też nie. Jedni mogą potwierdzić lub zaprzeczyć, ale ktoś inny powie, że szuka kościoła, nie wie, gdzie jest najbliższy itd. W zależności, z kim ten kontakt będzie, okaże się, czy moje inicjatywa zostanie przyjęta.

Spontaniczna pomoc jest naturalną potrzebą. To nie jest powinność, tylko potrzeba. Wiele osób ma poczucie winy, że nie robi czegoś, co mogłoby pomóc. To forma negatywnego narcyzmu. Pozwalam siebie oceniać na tak wysokim poziomie, że powinnam cos zrobić. A skoro nie mam armaty, mieszkania 5-pokojowego czy rezerwowego koca, to mam poczucie winy. Jedząc dobry obiad, mam poczucie winy – to przypisywanie wyższości nad światem.

Co z osobami, które chciałyby pomóc, ale czują opór, wstyd czy lęk?

Niektóre osoby wychowywały się w domu, gdzie naturalny był kontakt z innymi ludźmi, niekoniecznie z rodziny. Dziecko w ten sposób się uczy. Wtrenowujemy się w postawę społeczną albo aspołeczną (czyli wszystkie te osoby, które nie mają treningu, ale mogą też mieć zaburzenia autystyczne). Niektórzy mają trudność z oferowaniem pomocy, bo w dzieciństwie słyszeli od dorosłych, żeby nie zaczepiać, nie wtrącać się. Istnieje też postawa antyspołeczna, takie osoby są nastawione wręcz na krzywdę dla drugiego człowieka. Toteż dlaczego pisaliśmy "strefy wolne od LGBT" – bo to jest ekstremalne, dla niektórych każdy, kto jest inny niż on, jest zagrożeniem.

Wojna w Ukrainie

Źródło: Dzień Dobry TVN
Ewakuacja dzieci z Charkowa
Ewakuacja dzieci z Charkowa
Z planu filmowego prosto na wojnę
Z planu filmowego prosto na wojnę
Uciekły przed wojną, wciąż walczą o życie
Uciekły przed wojną, wciąż walczą o życie
Ul. Wołoska 7 – miejsce wsparcia dla uchodźców z Ukrainy
Ul. Wołoska 7 – miejsce wsparcia dla uchodźców z Ukrainy
Mali wolontariusze dla Ukrainy
Mali wolontariusze dla Ukrainy
Dziennikarze na froncie w Ukrainie
Dziennikarze na froncie w Ukrainie
Bądź bezpieczna!
Bądź bezpieczna!
Wojna w Ukrainie
Wojna w Ukrainie
Jak pomagać uchodźcom z Ukrainy?
Jak pomagać uchodźcom z Ukrainy?
Razem z Ukrainą
Razem z Ukrainą
Wraca na Ukrainę, aby stanąć do walki
Wraca na Ukrainę, aby stanąć do walki
Wojna rozdzieliła ich z bliskimi
Wojna rozdzieliła ich z bliskimi
Ukraińska tożsamość a rosyjskie ambicje
Ukraińska tożsamość a rosyjskie ambicje
Lady Pank dedykuje utwór Ukrainie
Lady Pank dedykuje utwór Ukrainie
Atak Rosji na Ukrainę
Atak Rosji na Ukrainę
Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę
Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę

Rozmowa sama w sobie i okazanie zainteresowania jest pomocą?

Kiedy myślimy "rozmowa", to widzimy to w ten sposób, że to ja chcę porozmawiać. To jakoś dziwnie nasze pierwsze skojarzenie - poczucie obowiązku, że muszę cos mówić. A gdy inicjuję kontakt wiedząc, że jest to osoba skrzywdzona, ofiara, to nie mogę myśleć, co ja będę mówić, tylko zastanówmy się, jak zainicjować kontakt, żeby to ta osoba powiedziała coś o sobie. Wobec tego pytamy np.: "przepraszam, czy mogę jakoś pomoc", "przepraszam, czy dobrze się czujesz?", "przepraszam, czy chcesz porozmawiać?", "chcę dowiedzieć się, czy mogę być w czymś pomocny". Nie trzeba wyuczyć się regułek, bo spontanicznie też dobrze to wyjdzie. Trzeba uzyskać dostęp. Kiedy stoję pod drzwiami, to one same się nie otworzą. Natomiast nie ma się co włamywać. Pytanie może być rożnie sformułowane.

Co zrobić, gdy ktoś odrzuca propozycję pomocy?

Musimy liczyć się z odmową. Co wtedy?

Podchodzę porozmawiać, a ktoś odmawia. Po prostu przepraszam i odchodzę. Dlaczego ktoś sam siebie cenzuruje, że ten mój dobry zamiar może zostać odebrany niechętnie? Może ktoś akurat nie potrzebował naszego kontaktu? Może zbyt głośno to powiedziałam? Może warto inaczej to sformułować? Jeśli zamierzamy kogoś urazić, to się hamujmy, ale przecież nie mamy takich zamiarów. Jeśli ktoś odmówi przyjęcia mojego gestu, to ja będę urażona? A dlaczego? Mamy w głowach taki śmietnik, w którym trudno się połapać, co taka osoba myśli. Bo dlaczego nie mogę zaryzykować, czy mogę jakoś pomoc? Jeśli obrazimy się na kogoś, że ktoś odmówił naszej pomocy, to świadczy o nas, że jesteśmy narcyzami. Dzieci a dorośli - jak z nimi rozmawiać? Z dziećmi jest łatwiej, ale jeśli są dorośli w pobliżu - trzeba upewnić się, że nie mają nic przeciwko temu. Uprzedzeń po każdej ze stron może być bardzo dużo. Babcia lub mama może pomyśleć, że ktoś jest pedofilem. Rożnie ludzie reagują – nie krytykowałabym tego, tylko przyjęła jako zasadę, żeby trzeba zapytać o zgodę na rozmowę.

Powinniśmy zachować szczególną wrażliwość czy postawić na spontaniczność?

Jak ktoś przyjeżdża jako turysta np. z Francji do Krakowa, to swobodnie możemy go zaczepić. A jeśli rozmawiamy z ofiarą wojny, która jest w wielotysięcznym tłumie, możemy przyjąć z góry, że ta osoba może być w traumie, mogli zostać zabici jego najbliżsi. To zobowiązuje do mniej frywolnej rozmowy. To tak jak z chorą osobą. To ludzie, którzy przeszli przez piekło i trzymają się cieniutkiej gałązki jak nadziei nad przepaścią.

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

Autor: Oskar Netkowski

Źródło zdjęcia głównego: RunPhoto/Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

11-miesięczna dziewczynka trafiła do szpitala. Miała liczne złamania i uraz głowy

11-miesięczna dziewczynka trafiła do szpitala. Miała liczne złamania i uraz głowy

Grażyna Wolszczak skończyła 65 lat. "Cały czas mi się chce i mam tę ciekawość świata"

Grażyna Wolszczak skończyła 65 lat. "Cały czas mi się chce i mam tę ciekawość świata"

Serial "Camera Cafe" powraca po 20 latach. "To jeden z najlepszych polskich sitcomów"

Serial "Camera Cafe" powraca po 20 latach. "To jeden z najlepszych polskich sitcomów"

Ciekawe i smaczne wariacje z kiszonkami. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Ciekawe i smaczne wariacje z kiszonkami. Przepisy Sebastiana Olmy

Michał Koterski po rozstaniu szybko związał się z inną

Michał Koterski po rozstaniu szybko związał się z inną

Śmietanka w daniach wytrawnych i słodkich. Dlaczego warto ją dodać?
Materiał promocyjny

Śmietanka w daniach wytrawnych i słodkich. Dlaczego warto ją dodać?

Kate i William na najnowszym rodzinnym zdjęciu. "Dzieci rosną bardzo szybko"

Kate i William na najnowszym rodzinnym zdjęciu. "Dzieci rosną bardzo szybko"

Wiktoria Gorodeckaja szybko pokochała Polskę i swój zawód. "Woda sodowa nie uderzyła jej do głowy":

Wiktoria Gorodeckaja szybko pokochała Polskę i swój zawód. "Woda sodowa nie uderzyła jej do głowy":

Opracowywane tam metody zmieniają światową okulistykę. Jak działa Międzynarodowe Centrum Badań Oka?
Materiał promocyjny

Opracowywane tam metody zmieniają światową okulistykę. Jak działa Międzynarodowe Centrum Badań Oka?

Lara Gessler świętuje drugą rocznicę ślubu. W Polsce nie ma on mocy prawnej

Lara Gessler świętuje drugą rocznicę ślubu. W Polsce nie ma on mocy prawnej

Ania Wyszkoni w hołdzie Markowi Jackowskiemu. "To prywatne sprawy, do których chętnie wracam"

Ania Wyszkoni w hołdzie Markowi Jackowskiemu. "To prywatne sprawy, do których chętnie wracam"

Iga Świątek wyjawiła tajemnicę dotyczącą słynnej czerwonej sukni. "W końcu wyszło tak, że zostałam sama"

Iga Świątek wyjawiła tajemnicę dotyczącą słynnej czerwonej sukni. "W końcu wyszło tak, że zostałam sama"

Świąteczny zapach w domu. Jak wykonać go samodzielnie? Potrzebujesz tylko dwóch produktów

Świąteczny zapach w domu. Jak wykonać go samodzielnie? Potrzebujesz tylko dwóch produktów

Czy modele z wybiegów powinni zarabiać na Instagramie?

Czy modele z wybiegów powinni zarabiać na Instagramie?

Jak wygląda codzienność 13-osobowej rodziny? "Ludzie już się przyzwyczaili do tego, jakie ilości zakupów robimy"

Jak wygląda codzienność 13-osobowej rodziny? "Ludzie już się przyzwyczaili do tego, jakie ilości zakupów robimy"

Co robić, gdy dotyka nas hejt? "Ma na celu poniżenie, ośmieszenie, zastraszenie"
Materiał promocyjny

Co robić, gdy dotyka nas hejt? "Ma na celu poniżenie, ośmieszenie, zastraszenie"

Nowa Rzeczniczka Praw Dziecka doprowadziła Ewę Drzyzgę do łez. "Wzbudziło to we mnie młodzieńczy bunt"

Nowa Rzeczniczka Praw Dziecka doprowadziła Ewę Drzyzgę do łez. "Wzbudziło to we mnie młodzieńczy bunt"

Jak ozdobić mieszkanie na święta? "To świetny sposób na zmianę wnętrza"
Materiał promocyjny

Jak ozdobić mieszkanie na święta? "To świetny sposób na zmianę wnętrza"

"Święta marzeń". Pobierz nasz e-book i zacznij przygotowania do świąt już dziś
Materiał promocyjny

"Święta marzeń". Pobierz nasz e-book i zacznij przygotowania do świąt już dziś

Jak zatrzymać procesy starzenia? "Bardzo ważne jest to, żeby pamiętać o białkach"
Materiał promocyjny

Jak zatrzymać procesy starzenia? "Bardzo ważne jest to, żeby pamiętać o białkach"

Wygrał fortunę i stracił kontakt z matką. "Obraziła się na mnie, bo nie chciałem dać jej 25 mln dol."

Wygrał fortunę i stracił kontakt z matką. "Obraziła się na mnie, bo nie chciałem dać jej 25 mln dol."

Ruszyła akcja "Podaruj Misia". Jakie kreacje przygotowały gwiazdy z projektantami?

Ruszyła akcja "Podaruj Misia". Jakie kreacje przygotowały gwiazdy z projektantami?

Była niesłusznie oskarżana o współudział w morderstwie przyjaciółki. Irena Santor przeżyła wiele

Była niesłusznie oskarżana o współudział w morderstwie przyjaciółki. Irena Santor przeżyła wiele

Aparatem czy smartfonem - czym lepiej tworzyć treści na Instagramie?
Materiał promocyjny

Aparatem czy smartfonem - czym lepiej tworzyć treści na Instagramie?

Pyszny deser z włoskim serem? TAK! Mus z serem Gorgonzola to będzie hit tej jesieni 
Materiał promocyjny

Pyszny deser z włoskim serem? TAK! Mus z serem Gorgonzola to będzie hit tej jesieni 

Zimowe atrakcje turystyczne w Warszawie. "Odpalenie iluminacji, a potem silent disco"
Materiał promocyjny

Zimowe atrakcje turystyczne w Warszawie. "Odpalenie iluminacji, a potem silent disco"

Nie masz pomysłu na prezent? Postaw na sprawdzone, łatwe w doborze kosmetyki
Materiał promocyjny

Nie masz pomysłu na prezent? Postaw na sprawdzone, łatwe w doborze kosmetyki

Kup frytki i wspomóż ważną akcję. To dzięki niej rodzice mogą być blisko chorujących dzieci
Materiał promocyjny

Kup frytki i wspomóż ważną akcję. To dzięki niej rodzice mogą być blisko chorujących dzieci

''Gorgonzola. Przepyszna historia''. Pobierz nasz e-book i poznaj przepisy na dania z wyjątkowym włoskim serem.  
Materiał promocyjny

''Gorgonzola. Przepyszna historia''. Pobierz nasz e-book i poznaj przepisy na dania z wyjątkowym włoskim serem.  

Świąteczne atrakcje w Warszawie. Co możemy robić zimą w stolicy? "To powód, żeby się zatrzymać"
Materiał promocyjny

Świąteczne atrakcje w Warszawie. Co możemy robić zimą w stolicy? "To powód, żeby się zatrzymać"

Zimowe stylizacje w skandynawskim stylu. Przedstawiamy najmodniejsze swetry 
Materiał promocyjny

Zimowe stylizacje w skandynawskim stylu. Przedstawiamy najmodniejsze swetry 

Osteopata ostrzega: "Nie kichaj jak alpaka"

Osteopata ostrzega: "Nie kichaj jak alpaka"

Dlaczego koale przytulają drzewa? Poznaj ciekawostki o tym uroczym zwierzaku
Materiał promocyjny

Dlaczego koale przytulają drzewa? Poznaj ciekawostki o tym uroczym zwierzaku

Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Twój kot lubi się wdrapywać na choinkę? Spryskaj drzewko płynem. "Nie znoszą tego zapachu"

Twój kot lubi się wdrapywać na choinkę? Spryskaj drzewko płynem. "Nie znoszą tego zapachu"

Robimy drewnianą choinkę. "Jest totalne zero waste"

Robimy drewnianą choinkę. "Jest totalne zero waste"

Wielkie otwarcie e-sklepu TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

Wielkie otwarcie e-sklepu TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

"The Last of Us" najlepszym serialem 2023 roku. Kiedy drugi sezon?

"The Last of Us" najlepszym serialem 2023 roku. Kiedy drugi sezon?

Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

Halina Mlynkova wspomina jedną z ostatnich rozmów z teściem Janem Nowickim. "Czym zasłużyłam, że mówił mi takie rzeczy".

Halina Mlynkova wspomina jedną z ostatnich rozmów z teściem Janem Nowickim. "Czym zasłużyłam, że mówił mi takie rzeczy".

Świąteczne historie miłosne, które warto zobaczyć na ekranie

Świąteczne historie miłosne, które warto zobaczyć na ekranie

Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

Marzena Rogalska wydała zbiór świątecznych opowiadań. "Wszystkie dzieją się w Wigilię"

Marzena Rogalska wydała zbiór świątecznych opowiadań. "Wszystkie dzieją się w Wigilię"

Ewa Chodakowska pokazała zdjęcia z mamą. "Taki mój prywatny Aniołek"

Ewa Chodakowska pokazała zdjęcia z mamą. "Taki mój prywatny Aniołek"

Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

Mandat za zostawienie psa pod sklepem? To nie wszystko!

Mandat za zostawienie psa pod sklepem? To nie wszystko!

Maria Machulska o dorastaniu w domu znanych rodziców. "Chciałam zostać anonimowa"

Maria Machulska o dorastaniu w domu znanych rodziców. "Chciałam zostać anonimowa"

Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

Finalistka "MasterChefa" o planach ślubnych. "Jest to temat sporny"

Finalistka "MasterChefa" o planach ślubnych. "Jest to temat sporny"

Historia Przemka, która łamie serce. "Zasługuje, na to, by móc funkcjonować tak, jak zwyczajne dzieci"

Historia Przemka, która łamie serce. "Zasługuje, na to, by móc funkcjonować tak, jak zwyczajne dzieci"

Życie w spirali zadłużenia. Jak nie nabrać się na "chwilówkę"?

Życie w spirali zadłużenia. Jak nie nabrać się na "chwilówkę"?

Święty Mikołaj w Dzień Dobry TVN. "Przyjechał specjalnie dla Państwa i Waszych dzieci"

Święty Mikołaj w Dzień Dobry TVN. "Przyjechał specjalnie dla Państwa i Waszych dzieci"

Klaudia El Dursi zdradziła, ile kieszonkowego dostaje jej syn. Kwota zaskakuje

Klaudia El Dursi zdradziła, ile kieszonkowego dostaje jej syn. Kwota zaskakuje

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas