Setki tysięcy Ukraińców przybyło do Polski, by ocalić życie i spróbować poukładać je na nowo. Nie jest to możliwe bez naszej pomocy. W sieci trwają zbiórki pieniędzy, żywności, ubrań i wszystkiego, co niezbędne w codziennym użytkowaniu. Jednak niewielu z nas zastanawia się, jak rozmawiać z osobami, które wojna zmusiła do ucieczki z własnego kraju. Co mówić, żeby ich nie urazić? O co pytać? Kilku porad udzieliła nam Ewa Woydyłło-Osiatyńska, psycholożka i terapeutka.Ukraińcy potrzebują naszego wsparcia. Jak pomóc im rozmową?
Oskar Netkowski, dziendobry.tvn.pl: Zapytam prosto: wypada nam pytać przebywających w Polsce Ukraińców, czy potrzebują naszej pomocy? Niektórzy mogą poczuć się z tym źle.
Ewa Woydyłło-Osiatyńska, psycholożka i terapeutka: Wychodzenie naprzeciw osobom, które są zabłąkane, przyszły w nowe miejsce, to najpiękniejszy odruch ludzki. Nawet jeśli tu mieszkają, to i tak warto sprawdzić, bo nie wiadomo, o kim możemy przypuszczać, czy potrzebuje pomocnej dłoni, czy też nie. Jedni mogą potwierdzić lub zaprzeczyć, ale ktoś inny powie, że szuka kościoła, nie wie, gdzie jest najbliższy itd. W zależności, z kim ten kontakt będzie, okaże się, czy moje inicjatywa zostanie przyjęta.
Spontaniczna pomoc jest naturalną potrzebą. To nie jest powinność, tylko potrzeba. Wiele osób ma poczucie winy, że nie robi czegoś, co mogłoby pomóc. To forma negatywnego narcyzmu. Pozwalam siebie oceniać na tak wysokim poziomie, że powinnam cos zrobić. A skoro nie mam armaty, mieszkania 5-pokojowego czy rezerwowego koca, to mam poczucie winy. Jedząc dobry obiad, mam poczucie winy – to przypisywanie wyższości nad światem.
Co z osobami, które chciałyby pomóc, ale czują opór, wstyd czy lęk?
Niektóre osoby wychowywały się w domu, gdzie naturalny był kontakt z innymi ludźmi, niekoniecznie z rodziny. Dziecko w ten sposób się uczy. Wtrenowujemy się w postawę społeczną albo aspołeczną (czyli wszystkie te osoby, które nie mają treningu, ale mogą też mieć zaburzenia autystyczne). Niektórzy mają trudność z oferowaniem pomocy, bo w dzieciństwie słyszeli od dorosłych, żeby nie zaczepiać, nie wtrącać się. Istnieje też postawa antyspołeczna, takie osoby są nastawione wręcz na krzywdę dla drugiego człowieka. Toteż dlaczego pisaliśmy "strefy wolne od LGBT" – bo to jest ekstremalne, dla niektórych każdy, kto jest inny niż on, jest zagrożeniem.
Wojna w Ukrainie
Źródło: Dzień Dobry TVNEwakuacja dzieci z Charkowa
Z planu filmowego prosto na wojnę
Uciekły przed wojną, wciąż walczą o życie
Ul. Wołoska 7 – miejsce wsparcia dla uchodźców z Ukrainy
Mali wolontariusze dla Ukrainy
Dziennikarze na froncie w Ukrainie
Jak pomagać uchodźcom z Ukrainy?
Wraca na Ukrainę, aby stanąć do walki
Wojna rozdzieliła ich z bliskimi
Ukraińska tożsamość a rosyjskie ambicje
Lady Pank dedykuje utwór Ukrainie
Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę
Rozmowa sama w sobie i okazanie zainteresowania jest pomocą?
Kiedy myślimy "rozmowa", to widzimy to w ten sposób, że to ja chcę porozmawiać. To jakoś dziwnie nasze pierwsze skojarzenie - poczucie obowiązku, że muszę cos mówić. A gdy inicjuję kontakt wiedząc, że jest to osoba skrzywdzona, ofiara, to nie mogę myśleć, co ja będę mówić, tylko zastanówmy się, jak zainicjować kontakt, żeby to ta osoba powiedziała coś o sobie. Wobec tego pytamy np.: "przepraszam, czy mogę jakoś pomoc", "przepraszam, czy dobrze się czujesz?", "przepraszam, czy chcesz porozmawiać?", "chcę dowiedzieć się, czy mogę być w czymś pomocny". Nie trzeba wyuczyć się regułek, bo spontanicznie też dobrze to wyjdzie. Trzeba uzyskać dostęp. Kiedy stoję pod drzwiami, to one same się nie otworzą. Natomiast nie ma się co włamywać. Pytanie może być rożnie sformułowane.
Co zrobić, gdy ktoś odrzuca propozycję pomocy?
Musimy liczyć się z odmową. Co wtedy?
Podchodzę porozmawiać, a ktoś odmawia. Po prostu przepraszam i odchodzę. Dlaczego ktoś sam siebie cenzuruje, że ten mój dobry zamiar może zostać odebrany niechętnie? Może ktoś akurat nie potrzebował naszego kontaktu? Może zbyt głośno to powiedziałam? Może warto inaczej to sformułować? Jeśli zamierzamy kogoś urazić, to się hamujmy, ale przecież nie mamy takich zamiarów. Jeśli ktoś odmówi przyjęcia mojego gestu, to ja będę urażona? A dlaczego? Mamy w głowach taki śmietnik, w którym trudno się połapać, co taka osoba myśli. Bo dlaczego nie mogę zaryzykować, czy mogę jakoś pomoc? Jeśli obrazimy się na kogoś, że ktoś odmówił naszej pomocy, to świadczy o nas, że jesteśmy narcyzami.
Dzieci a dorośli - jak z nimi rozmawiać?
Z dziećmi jest łatwiej, ale jeśli są dorośli w pobliżu - trzeba upewnić się, że nie mają nic przeciwko temu. Uprzedzeń po każdej ze stron może być bardzo dużo. Babcia lub mama może pomyśleć, że ktoś jest pedofilem. Rożnie ludzie reagują – nie krytykowałabym tego, tylko przyjęła jako zasadę, żeby trzeba zapytać o zgodę na rozmowę.
Powinniśmy zachować szczególną wrażliwość czy postawić na spontaniczność?
Jak ktoś przyjeżdża jako turysta np. z Francji do Krakowa, to swobodnie możemy go zaczepić. A jeśli rozmawiamy z ofiarą wojny, która jest w wielotysięcznym tłumie, możemy przyjąć z góry, że ta osoba może być w traumie, mogli zostać zabici jego najbliżsi. To zobowiązuje do mniej frywolnej rozmowy. To tak jak z chorą osobą. To ludzie, którzy przeszli przez piekło i trzymają się cieniutkiej gałązki jak nadziei nad przepaścią.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
Autor: Oskar Netkowski
Źródło zdjęcia głównego: RunPhoto/Getty Images
Pozostałe wiadomości
Gorące tematy11-miesięczna dziewczynka trafiła do szpitala. Miała liczne złamania i uraz głowy
GwiazdyGrażyna Wolszczak skończyła 65 lat. "Cały czas mi się chce i mam tę ciekawość świata"
GwiazdySerial "Camera Cafe" powraca po 20 latach. "To jeden z najlepszych polskich sitcomów"
Przepisy kulinarneCiekawe i smaczne wariacje z kiszonkami. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMichał Koterski po rozstaniu szybko związał się z inną
Magia ŚwiątŚmietanka w daniach wytrawnych i słodkich. Dlaczego warto ją dodać?
GwiazdyKate i William na najnowszym rodzinnym zdjęciu. "Dzieci rosną bardzo szybko"
GwiazdyWiktoria Gorodeckaja szybko pokochała Polskę i swój zawód. "Woda sodowa nie uderzyła jej do głowy":
Profilaktyka choróbOpracowywane tam metody zmieniają światową okulistykę. Jak działa Międzynarodowe Centrum Badań Oka?
GwiazdyLara Gessler świętuje drugą rocznicę ślubu. W Polsce nie ma on mocy prawnej
GwiazdyAnia Wyszkoni w hołdzie Markowi Jackowskiemu. "To prywatne sprawy, do których chętnie wracam"
GwiazdyIga Świątek wyjawiła tajemnicę dotyczącą słynnej czerwonej sukni. "W końcu wyszło tak, że zostałam sama"
DomŚwiąteczny zapach w domu. Jak wykonać go samodzielnie? Potrzebujesz tylko dwóch produktów
GwiazdyCzy modele z wybiegów powinni zarabiać na Instagramie?
ParentingJak wygląda codzienność 13-osobowej rodziny? "Ludzie już się przyzwyczaili do tego, jakie ilości zakupów robimy"
PsychologiaCo robić, gdy dotyka nas hejt? "Ma na celu poniżenie, ośmieszenie, zastraszenie"
ParentingNowa Rzeczniczka Praw Dziecka doprowadziła Ewę Drzyzgę do łez. "Wzbudziło to we mnie młodzieńczy bunt"
PoradyJak ozdobić mieszkanie na święta? "To świetny sposób na zmianę wnętrza"
Styl życia"Święta marzeń". Pobierz nasz e-book i zacznij przygotowania do świąt już dziś
Pielęgnacja twarzy i ciałaJak zatrzymać procesy starzenia? "Bardzo ważne jest to, żeby pamiętać o białkach"
Gorące tematyWygrał fortunę i stracił kontakt z matką. "Obraziła się na mnie, bo nie chciałem dać jej 25 mln dol."
GwiazdyRuszyła akcja "Podaruj Misia". Jakie kreacje przygotowały gwiazdy z projektantami?
GwiazdyByła niesłusznie oskarżana o współudział w morderstwie przyjaciółki. Irena Santor przeżyła wiele
HobbyAparatem czy smartfonem - czym lepiej tworzyć treści na Instagramie?
Gorgonzola – przepyszna historiaPyszny deser z włoskim serem? TAK! Mus z serem Gorgonzola to będzie hit tej jesieni
Styl życiaZimowe atrakcje turystyczne w Warszawie. "Odpalenie iluminacji, a potem silent disco"
Moda i UrodaNie masz pomysłu na prezent? Postaw na sprawdzone, łatwe w doborze kosmetyki
ZdrowieKup frytki i wspomóż ważną akcję. To dzięki niej rodzice mogą być blisko chorujących dzieci
Gorgonzola – przepyszna historia''Gorgonzola. Przepyszna historia''. Pobierz nasz e-book i poznaj przepisy na dania z wyjątkowym włoskim serem.
Styl życiaŚwiąteczne atrakcje w Warszawie. Co możemy robić zimą w stolicy? "To powód, żeby się zatrzymać"
STYLOWY SEZONZimowe stylizacje w skandynawskim stylu. Przedstawiamy najmodniejsze swetry
ZdrowieOsteopata ostrzega: "Nie kichaj jak alpaka"
Na tropie dzikich zwierzątDlaczego koale przytulają drzewa? Poznaj ciekawostki o tym uroczym zwierzaku
Przepisy kulinarnePizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
ZwierzętaTwój kot lubi się wdrapywać na choinkę? Spryskaj drzewko płynem. "Nie znoszą tego zapachu"
HobbyRobimy drewnianą choinkę. "Jest totalne zero waste"
NewsyWielkie otwarcie e-sklepu TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Newsy"The Last of Us" najlepszym serialem 2023 roku. Kiedy drugi sezon?
DomKupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?
GwiazdyHalina Mlynkova wspomina jedną z ostatnich rozmów z teściem Janem Nowickim. "Czym zasłużyłam, że mówił mi takie rzeczy".
Styl życiaŚwiąteczne historie miłosne, które warto zobaczyć na ekranie
Gorące tematyZagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"
NewsyNastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko"
GwiazdyMarzena Rogalska wydała zbiór świątecznych opowiadań. "Wszystkie dzieją się w Wigilię"
GwiazdyEwa Chodakowska pokazała zdjęcia z mamą. "Taki mój prywatny Aniołek"
NewsyIle zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?
PoradyTanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?
Finanse i PracaIle zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?
ZwierzętaMandat za zostawienie psa pod sklepem? To nie wszystko!
GwiazdyMaria Machulska o dorastaniu w domu znanych rodziców. "Chciałam zostać anonimowa"
PsychologiaSpektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?
GwiazdyFinalistka "MasterChefa" o planach ślubnych. "Jest to temat sporny"
ParentingHistoria Przemka, która łamie serce. "Zasługuje, na to, by móc funkcjonować tak, jak zwyczajne dzieci"
Finanse i PracaŻycie w spirali zadłużenia. Jak nie nabrać się na "chwilówkę"?
Nasze akcjeŚwięty Mikołaj w Dzień Dobry TVN. "Przyjechał specjalnie dla Państwa i Waszych dzieci"
GwiazdyKlaudia El Dursi zdradziła, ile kieszonkowego dostaje jej syn. Kwota zaskakuje
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas