Dość powszechną sytuacją jest decyzja pary o wzięciu jedynie ślubu cywilnego. Jest to możliwe, gdy obie osoby są pełnoletnie (istnieją wyjątki od tej reguły), nie są spokrewnione, spowinowacone i nie żyją w żadnym innym związku małżeńskim. Rozwiązaniem, z którego często korzystają osoby wierzące, jest ślub konkordatowy, sprowadzający zaślubiny do jednej uroczystości – kościelnej. Wyjątkowo rzadko można spotkać się z decyzją o zawarciu jedynie ślubu kościelnego, który nie pociąga za sobą skutków cywilnych. W jakich sytuacjach jest to możliwe i dlaczego zapada taka decyzja?
Czy można wziąć ślub kościelny bez cywilnego?
Choć nikogo nie dziwi fakt posiadania przez pary jedynie ślubu cywilnego, odwrotna sytuacja może budzić pewne wątpliwości. Dlaczego ludzie decydują się tylko na ślub kościelny i jakie ma to konsekwencje? Jak taki związek wygląda w oczach państwa? Małżeństwo kościelne, czyli kanoniczne, to instytucja przewidziana dla osób wierzących, chcących usankcjonować swój związek z powodów religijnych. Ślub cywilny wywołuje szereg skutków prawnych i jest bardzo istotny, jeśli chodzi o funkcjonowanie w strukturach społeczeństwa, ponieważ:
- o ile małżonkowie nie zdecydują inaczej, powstaje wspólność majątkowa,
- małżonkowie mogą wspólnie rozliczać podatki (jeśli pozostają we wspólności majątkowej),
- darowizny na rzecz małżonka nie są opodatkowane,
- powstaje tzw. powinowactwo, które z kolei prowadzi do pojawienia się przeszkód małżeńskich, a także prawa do odmowy składania zeznań,
- małżonek dziedziczy w pierwszej kolejności (jeśli testament nie stanowi inaczej),
- po śmierci małżonka można starać się o rentę rodzinną czy uzyskanie tzw. emerytury po współmałżonku,
- powstaje solidarna odpowiedzialność za zobowiązania,
- poprawia się zdolność kredytowa, a zaciągnięcie kredytu jest łatwiejsze,
- małżonek ma prawo do informacji na temat zdrowia współmałżonka, a także do decydowania o leczeniu,
- małżonkowie mają prawo do adopcji, pozostania w separacji lub do rozwodu.
To tylko niektóre z praw, jakie przysługują osobom pozostającym w małżeństwie po zawarciu ślubu cywilnego. Warto uświadomić sobie, że pary, które rezygnują ze ślubu cywilnego, a decydują się jedynie na ślub kościelny, nie mogą korzystać z wymienionych przywilejów, nie dotyczą ich również obowiązki wynikające z faktu zawarcia małżeństwa przed urzędnikiem państwowym.
Ślub cywilny bez kościelnego – kiedy można wziąć?
Prawo kościelne, kanoniczne mówi, iż każdy ślub kościelny powinien być uzupełniony ślubem cywilnym, aby uporządkować życie zarówno wiernych, jak i obywateli, członków społeczeństwa. Możliwe jest także zawarcie jedynie małżeństwa kościelnego, jednak tylko w szczególnych przypadkach, z ważnych przyczyn. Kiedy jest to możliwe? Przedstawione przez parę argumenty muszą uzasadniać ich wybór – rezygnację ze ślubu cywilnego i chęć uregulowania swoich spraw przed Kościołem. Taką sytuacją może być znaczne pogorszenie się sytuacji finansowej osoby biorącej ślub cywilny, może to wiązać się np. z utratą renty po zmarłym współmałżonku czy też renty rodzinnej. Mogą także istnieć pewne przeszkody na drodze do uzyskania ślubu cywilnego (obywatelstwo przyszłych małżonków), które nie będą jednak przeciwwskazaniem do zawarcia ślubu kościelnego. Aby zawrzeć ślub bez skutków cywilnych, należy taką chęć przedstawić w kurii diecezjalnej. Polega to na złożeniu stosownego pisma i uzasadnieniu swojej decyzji. Na zawarcie takiego małżeństwa potrzebna jest bowiem zgoda urzędnika kościelnego. Trzeba pamiętać, że po zawarciu jedynie ślubu kościelnego małżonkowie będą traktowani przez państwo jako osoby żyjące w konkubinacie, a więc pozbawione praw, jakie przysługują małżeństwom cywilnym. Ślub taki nie wywiera skutków prawnych, małżonkowie będą uznani za osoby zupełnie sobie obce. Wiele par decydujących się na takie rozwiązanie patrzy na problem od strony czysto praktycznej – takie małżeństwo łatwiej rozwiązać, nie trzeba martwić się długami współmałżonka, myśleć o podziale majątku.
Ślub konkordatowy
W ramach współpracy Kościoła katolickiego z państwem wprowadzone zostały tzw. śluby konkordatowe, wyznaniowe. Ślub taki ma identyczne skutki, jak ślub cywilny, dlatego też takie same są wymagania wobec przyszłych małżonków. W pierwszej kolejności należy udać się do urzędu stanu cywilnego z wymaganymi dokumentami. Urzędnik wyda zaświadczenie o braku przeszkód do zawarcia związku małżeńskiego, jakie z kolei należy przedstawić w parafii, w której dojdzie do zaślubin. Dalsze formalności trzeba załatwiać zgodnie z instrukcjami otrzymanymi w kościele.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Czy warto wybaczyć zdradę? Psycholog: "Ile par, tyle czynników, które na to wpłynęły"
- Jej chłopak przespał się z umierającą przyjaciółką. "To było jej ostatnie życzenie"
- Twój partner tak się zachowuje? Może mieć romans. Pisarka wymienia nieoczywiste symptomy
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Anna Blazhuk/GettyImages