- W przeciwieństwie do innych tkanek w ludzkim ciele ludzkie komórki jajowe nie wykazują tak wielu mutacji w niektórych częściach swojego DNA wraz z wiekiem.
- Badanie przeprowadzono na 22 kobietach, pobrano od nich próbki krwi, śliny i komórek jajowych.
- Odkrycie to może dostarczyć wiedzy na temat starzenia się i zdrowia reprodukcyjnego.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Starzenie się komórek jajowych - badanie
W odróżnieniu od większości innych tkanek organizmu ludzkie komórki jajowe nie gromadzą z upływem lat tak dużej liczby mutacji w określonych fragmentach DNA. Jak wskazuje najnowsze badanie opublikowane w "Science Advances" przez zespół z Penn State, komórki te – będące gametami żeńskimi przekazującymi połowę materiału genetycznego przyszłemu zarodkowi – mogą posiadać swoisty system ochronny ograniczający powstawanie pewnych zmian genetycznych związanych z wiekiem. Zdaniem badaczy, odkrycie to może przyczynić się do lepszego zrozumienia procesów starzenia oraz mechanizmów wpływających na zdrowie reprodukcyjne.
Mitochondria są strukturami obecnymi w komórkach, odpowiedzialnymi za wytwarzanie energii i posiadającymi własny materiał genetyczny. Wraz z upływem czasu w mitochondrialnym DNA mogą pojawiać się mutacje; zwykle nie mają one poważnych skutków, jednak niekiedy mogą powodować choroby.
- Ponieważ DNA mitochondrialne dziedziczone jest wyłącznie po matce, naukowcy starają się ustalić, jak zmienia się ono w komórkach jajowych w miarę upływu lat – tłumaczy Kateryna Makova, profesor biologii na Penn State i główna autorka badań. Do tej pory uważano, że komórki jajowe z wiekiem doświadczają właśnie takiego zniszczenia. Jednak najnowsze badania wskazują, że niekoniecznie.
Jak starzeją się komórki jajowe?
Grupa naukowców z różnych krajów podjęła się analizy DNA obecnego w mitochondriach, koncentrując się na tym, jak zmienia się ono wraz z wiekiem w ludzkich komórkach jajowych w zestawieniu z innymi tkankami organizmu. W tym celu pobrano próbki krwi, śliny oraz komórek jajowych od 22 kobiet w wieku od 22 do 42 lat.
Analiza próbek z wykorzystaniem wysokorozdzielczego sekwencjonowania ujawniła, że we wszystkich badanych grupach wiekowych liczba mutacji w mitochondrialnym DNA komórek jajowych była od 17 do 24 razy niższa niż w próbkach krwi czy śliny.
W oocytach częstość mutacji mitochondrialnych nie zwiększa się wraz z wiekiem, podczas gdy w komórkach krwi i śliny obserwuje się wyraźny wzrost ich liczby w miarę starzenia się organizmu.
Ponadto mutacje obecne w komórkach jajowych rzadziej występują w regionach mitochondrialnego DNA odpowiedzialnych za kodowanie białek, a częściej w obszarach pozbawionych takich funkcji. Wskazuje to, że mechanizmy selekcji naturalnej ograniczają obecność zmian genetycznych w kluczowych, funkcjonalnych fragmentach genomu.
- Ludzkie komórki jajowe wydają się być chronione przed niektórymi mutacjami związanymi z wiekiem – mówi Kateryna Makova.
- To odkrycie może mieć istotne implikacje dla naszego zrozumienia, w jaki sposób mutacje kumulują się w komórkach rozrodczych, ponieważ ludzie mają tendencję do rozmnażania się w późniejszym wieku, ale potrzebne są dalsze badania - dodaje naukowczyni.
Zobacz także:
- Pierwsza ciąża po 40. – przygotowanie do zajścia w ciążę w późnym wieku
- Najstarsze matki świata. Ile mają lat kobiety decydujące się na późne macierzyństwo?
- Kolejne dziecko po długiej przerwie. Dlaczego kobiety się na nie decydują?
Autor: Teofila Siewko
Źródło: www.psu.edu/science.org
Źródło zdjęcia głównego: nevodka/Getty Images