Rusza Tęczowy Piątek 2023
Tęczowy Piątek to akcja skierowana do młodych osób LGBTQ+, która od 2016 roku organizowana jest w polskich szkołach. Tegoroczne święto pod hasłem "Safe Space" startuje 27 października i bierze w nim udział ponad 100 placówek w całej Polsce. Wszystko za sprawą zaangażowanych uczniów oraz aktywistów, którzy chcą "odmrozić" dotychczasową atmosferę panującą wokół szkoły i praw osób queerowych.
Redaktorka dziendobry.tvn.pl Zofia Wierzcholska porozmawiała z zaangażowanymi w organizację wydarzenia nastolatkami z mniejszych miejscowości - Mateuszem, Mileną oraz Julia(nem), by dowiedzieć się, dlaczego dziś, bardziej niż kiedykolwiek, potrzebujemy inicjatyw, które wspierają młodzież LGBTQ+.
Mateusz, który ma 18 lat i pochodzi z Tarnobrzega, jest bezpośrednio związany z organizacją Tęczowego Piątku w naszym kraju. Jak przyznaje, to święto wszystkich tęczowych osób w społecznościach szkolnych. Ma pokazać tych nastolatków, których obecność jest wciąż pomijana. Choć osoby uprzedzone do tego pomysłu zarzucają młodzieży "obnoszenie się" ze swoją tożsamością Julia(n) przekonuje, że we wspólnym świętowaniu chodzi o coś głębszego, niż popisywanie się.
- To nie jest "obnoszenie się". To jest bycie dumnym. Tęczowy Piątek pozwala poczuć się lepiej, jest dobrą zabawą, okazją, by otworzyć grupę, w której jesteś, by kogoś poznać. To dzień dla wszystkich, święto równości i otwartości - podkreśla.
Dla Mateusza dorastanie w niedużym mieście, zwłaszcza gdy chodził do podstawówki, było trudne. Wychowywał się na Podkarpaciu, w szkole doświadczył przemocy, dorośli zaś – udawali, ze problem nie istnieje. Jak zaznacza, Tęczowy Piątek jest po to, by przemocy nikt już więcej nie doświadczał.
- W miejscowości takiej jak ta, z której pochodzę to nadal jest stygma. Taki prozaiczny przykład – orientacja jest częścią naszego życia. Gdy na lekcji angielskiego trzeba opowiedzieć, jak minął nam weekend, część osób queerowych musi zmyślać, bo boją się powiedzieć, że byli na przykład z chłopakiem w parku – tłumaczy Mateusz.
Tęczowy Piątek. Młodzież walczy o bezpieczeństwo
Troje nastolatków zgodnie sprowadza rozmowę o wydarzeniu do szkolnego poczucia bezpieczeństwa. Choć to przykry wniosek, na podstawie doświadczenia widzą, że w polskiej edukacji brakuje komunikacji i budowania w młodzieży poczucia, że będzie zrozumiana i mile widziana, niezależnie od okoliczności. Jak zaznacza Milena, 17-letnia uczennica z Nowej Wsi, szkoła powinna być miejscem bezpiecznym, ponieważ spędza w nim więcej czasu, niż we własnym domu.
- Nauczyciele u nas zawsze starali się pytać o to, jakich powinni używać zaimków wobec ucznia i czy mogą ich używać przy rodzicach. Nie każdy uczeń jest wyoutowany zarówno w domu jak i w szkole. Co nauczyciele i rodzice mogą zrobić to edukować się i wspierać nas w poszukiwaniu siebie – mówi Milena.
Z tego powodu motywem przewodnim tegorocznego Tęczowego Piątku jest stworzenie "safe space", bezpiecznej przestrzeni dla osób LGBTQ+, budowanej na równościowych zasadach. Julia(n) z Konina przyznała, że w szkole czuje się bezpiecznie tylko dlatego, że wraz z queerowymi przyjaciółmi, trzymając się razem, otaczają się opieką. Swoją tożsamość skrywają w tajemnicy.
- Nie chcę czuć się zagrożona, jestem sobą tylko wśród moich przyjaciół. W szkole czujemy się dobrze, bo mamy siebie, ale przed nauczycielami nadal jesteśmy swoimi deadname'ami [przyp. red. imię nadane przy urodzeniu]. Nikt z mojego środowiska nie próbował się wyoutować, bo nie wiemy, co nas wtedy czeka. Jest obawa i niepewność. Nauczyciele boją się powiedzieć wprost: "Możecie być LGBTQ+". Wiem, że są tacy, którzy znają nasze zaimki. Agresję słychać częściej, bo jest przerażająca. Wsparcie istnieje, ale zawsze jest cichsze niż ataki.
Nastolatki przyznają, że podstawą do wprowadzania zmian w szkole, nie tylko wśród rodziców i nauczycieli, ale i rówieśników, jest rozmowa. Reagowanie na przemoc – zarówno tą fizyczna jak i psychiczną, prowadzenie lekcji antydyskryminacyjnych, dyskusja w ramach godziny wychowawczej. To zachowania, które pozwolą na powolną, acz kluczową zmianę.
- Dorośli powinni zadawać pytania. Otworzyć głowę na to, że mogą czegoś nie wiedzieć, zamiast z góry zakładać, że znają odpowiedź. Muszą pamiętać, że inne zaimki nikogo nie krzywdzą, a pomagają. Z szacunku i dobroci serca warto otworzyć się na drugiego człowieka - puentuje Julia(n).
To, co dzieje się w szkołach, i nie tylko, w Polsce w dzień Tęczowego Piątku będzie można śledzić dzięki konkursowi przygotowanemu przez organizatora akcji - Fundację GrowSPACE. Młodzież z całej Polski może przesyłać zdjęcia z wydarzeń, które zorganizowali. Kapituła konkursowa wyłoni najlepsze z nich i nagrodzi wyjątkowymi, tęczowymi nagrodami.
W kapitule konkursowej znaleźli się m.in. Przemek Staroń, Julia Sobczyńska, Aleksandra Herzyk czy Kacper Potępski. Działania młodych osób uczniowskich możecie śledzić także na Instagramie @teczowypiatek.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Zamieniły berety na turbany. Tęczowe Seniorki przełamują stereotypy. "Ważna jest idea tolerancji"
- Tęczowy piątek w szkołach - co to jest? Na czym polega ta kampania?
- Był w zakonie, dziś jest drag queen. "To doświadczenie stanowi fundament tego, kim jestem teraz"
Autor: Zofia Wierzcholska
Źródło zdjęcia głównego: mat. prasowe