Wampiry, wilkołaki i zapomniani bogowie. Niezwykły świat słowiańskich mitów

Wampiry, wilkołaki i zapomniani bogowie. Niezwykły świat słowiańskich mitów
Źródło: Dzień Dobry TVN
Dlaczego uwielbiamy mroczne historie?
Dlaczego uwielbiamy mroczne historie?
Śladami rdzennych mieszkańców Ameryki
Śladami rdzennych mieszkańców Ameryki
Japońskie korzenie polskiej aktorki
Japońskie korzenie polskiej aktorki
Brazylijka na tropie polskich korzeni
Brazylijka na tropie polskich korzeni
Osi Ugonoh z "Top Model" o korzeniach, rodzinie i rasizmie. "Czuję się Polką, ale też czuję się Nigeryjką. Chodzi o to, by celebrować różnorodność"
Osi Ugonoh z "Top Model" o korzeniach, rodzinie i rasizmie. "Czuję się Polką, ale też czuję się Nigeryjką. Chodzi o to, by celebrować różnorodność"
Duchowa podróż do rdzennych mieszkańców Ameryki
Duchowa podróż do rdzennych mieszkańców Ameryki
Na pewno słyszałeś o Babie Jadze, czarownicy, która lata nocą po lesie w moździerzu i mieszka w domu z kości, stojącym na setkach udek kurczaka. W szkole zwykle uczeni jesteśmy systemów wierzeń z innych części Europy, czyli ze starożytnej Grecji czy Rzymu, a zapominamy o naszej słowiańskiej tradycji. Kim zatem byli bogowie naszych praprzodków?

Słowiański panteon bogów

Słowianie przybyli do Europy z regionu Karpat w VI wieku (najnowsze badania sugerują, że mogło to nastąpić o wiele wcześniej) i rozprzestrzenili się po całym kontynencie, aż na południe do Półwyspu Peloponeskiego i na północ do peryferii Rosji.

Ich języki rozwijały się w różnych kierunkach, od polskiego po bułgarski, od słoweńskiego po macedoński. Wraz z wprowadzeniem chrześcijaństwa słowiańska mitologia pogańska połączyła się z elementami nowej wiary i sama pozostała swego rodzaju folklorem.

Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że Perun to słowiański odpowiednik Zeusa/Jowisza, a Weles to Hades/Pluton, ale nie jest to takie proste. Perun ma cechy Zeusa (potrafi przyzywać burze i grzmoty oraz strzelać z łuku błyskawicami jak strzałami), ale jest bogiem wojny, który walczy gigantycznym młotem (a'la nordycki Thor). Czasami nazywany był bogiem burz. Jego brat Dažbog to bóg słońca, a żona to bogini życiodajności i odbierania życia, a zarazem płodności - Mokosh.

Największym rywalem Peruna był Weles, czyli bóg m.in. magii, podziemi, bogactwa, który przemieniał się w Żmija, czyli węża. Jak możemy przeczytać na stronie slowianskibestiariusz.pl, historyk Aleksander Gieysztor porównywał tę parę do indyjskiej boskiej opozycji Mitry i Waruny.

Nasze zrozumienie mitologii słowiańskiej utrudnia brak starożytnych źródeł pisanych zestawiających te historie. Większość relacji, które przetrwały, została napisana przez rzymskich lub greckich uczonych, którzy widzieli ludy słowiańskie, jako "przerażające, rozległe ludy barbarzyńców" zagrażające ich terytorium.

Wampiry i wilkołaki - słowiańskie pochodzenie

Istnieją dwie mityczne istoty pochodzące z naszego kręgu kulturowego: wampiry i wilkołaki. Mają charakter wyraźnie słowiański i weszły do ​​międzynarodowej świadomości dopiero w XIX wieku. Powieść Brama Stokera z 1897 r., "Dracula"  rozsławiła pierwsze z nich na całym świecie, ale tak naprawdę jest to adaptacja serbskich legend.

Ale oto, co może cię zaskoczyć: w mitologii słowiańskiej wilkołaki i wampiry to te same istoty. W wielu opowieściach sprzed XX wieku słowiańskie określenie wilkołaka, vukoldlak (dosłownie oznacza "ten, który nosi wilczą skórę") jest używane do opisania tego, co obecnie uważamy za wampira. W języku serbskim słowo vukodlak uznawano za zbyt okropne, aby je wymówić. Zamiast tego często używano słowa wampir.

Słowiańskie wampiry potrafiły zmieniać swoją postać, jednak nie przemieniały się w humanoidalne wilcze stworzenia znane z popkultury. Wilkołaki ze słowiańskich legend to ludzie, którzy albo zostali przeklęci i dzięki temu mieli zdolność przekształcania się w wilki, albo byli animagami, magikami, więc potrafili zamieniać się w wilki za pomocą zaklęć. 

Złożoność słowiańskiego panteonu czyni go bogatym i intrygującym, ale nie tak łatwym do zrozumienia, jak inne starożytne systemy wierzeń. Jednak te mity oferują alternatywny punkt widzenia na dwa najsłynniejsze potwory ze wszystkich - wampiry i wilkołaki, które, jak się okazuje, są w rzeczywistości jednym i tym samym.

Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

podziel się:

Pozostałe wiadomości