Pierożki empanadas z dynią
Składniki na ciasto:
- 300 g mąki,
- 80 g zimnego masła,
- ½ łyżeczki soli,
- 60–80 ml zimnej wody.
Składniki na farsz:
- 400 g upieczonej/ugotowanej dyni (puree),
- mała cebula,
- ząbek czosnku,
- łyżka masła lub oleju,
- sól,
- pieprz,
- opcjonalnie łyżka miodu,
- 50–70 g pokruszonego sera Gouda.
Sposób przygotowania:
Dynie upiecz w 200°C 20–30 min lub ugotuj, po obróbce termicznej zmiksuj na puree. Podsmaż cebulę z czosnkiem na maśle, dodaj puree, dopraw, ostudź; wymieszaj z serem i ewentualnie miodem.
Wymieszaj mąkę z solą, wetrzyj masło, dodaj wodę i szybko zagnieć. Schłodź 20 min. Rozwałkuj, wytnij 8 krążków (~12–14 cm). Na każdy nałóż farsz, zlep brzegi na półksiężyc. Posmaruj żółtkiem (opcjonalnie) i piecz w 200°C przez 18–22 min do zrumienienia.
Sushi z pieczonym łososiem, dynią i jesiennymi kiszonkami
Składniki:
- 300 g ryżu do sushi,
- 360 ml wody,
- 3–4 łyżki octu ryżowego,
- 1–2 łyżki cukru,
- 1/2 łyżeczki soli,
- 300–350 g filetu z łososia,
- 250–300 g dyni (Hokkaido lub piżmowa), pokrojonej w cienkie paski.
- 100–150 g polskich kiszonek (np. drobno posiekana kiszona kapusta, kiszona marchewka lub ogórek),
- 6–8 arkuszy nori,
- 1–2 łyżki oliwy,
- opcjonalnie: awokado, szczypiorek, prażony słonecznik, sos sojowy, chrzan, marynowany imbir.
Sposób przygotowania:
Ugotuj ryż - opłucz, gotuj 10–12 min z 360 ml wody, odstaw 10 min. Podgrzej ocet z cukrem i solą, wymieszaj z ryżem i ostudź. Łososia skrop oliwą, dopraw, piecz 10–12 min w 200°C; ostudź i pokrój w paski. Dynie upiecz lub podsmaż na oliwie 8–12 min do miękkości, ostudź. Kiszonki odsącz i drobno posiekaj (opcjonalnie lekko wypłucz, jeśli są bardzo kwaśne). Zwiń rolki: na nori rozłóż ryż, zostaw 2 cm wolnego brzegu; ułóż łososia, dynię i kiszonki (opcjonalnie awokado, szczypiorek). Zwiń matą, pokrój na kawałki. Podawaj z sosem sojowym, chrzanem i imbirem; opcjonalnie posyp słonecznikiem.
Polenta gotowana z kasztanami i grzybami
Składniki:
- 200 g polenty (kaszy kukurydzianej),
- 900 ml bulionu warzywnego (lub 700 ml bulionu + 200 ml mleka),
- 150–200 g świeżych grzybów (pieczarki, boczniaki lub mieszanka), pokrojonych,
- średnia cebula, drobno posiekana,
- 2 ząbki czosnku, posiekane,
- 30–40 g masła,
- 1–2 łyżki oliwy,
- 80–100 g startego parmezanu,
- 100–150 g gotowych kandyzowanych kasztanów, pokrojonych na mniejsze kawałki,
- sól,
- świeżo mielony pieprz,
- szczypta gałki muszkatołowej,
- garść posiekanej natki pietruszki do wmieszania i posypania.
Sposób przygotowania:
Zagotuj bulion (i mleko, jeśli używasz). Stopniowo wsypuj polentę, mieszając, gotuj 20–25 min na małym ogniu aż zgęstnieje. Na końcu wmieszaj 20–30 g masła, ser (opcjonalnie) i dopraw solą, pieprzem oraz gałką.
Na patelni rozgrzej oliwę z 10 g masła, zeszklij cebulę, dodaj czosnek, następnie grzyby; smaż ok. 8–10 min aż odparuje płyn i lekko się zrumienią. Dodaj pokrojone kandyzowane kasztany i podsmaż razem 1–2 min — kandyzowane będą słodsze, więc sprawdź doprawienie. Na koniec wmieszaj większość posiekanej natki do grzybów (zostaw trochę do dekoracji).
Podanie - na talerzu rozsmaruj polentę, na wierzch nałóż grzyby z kasztanami, posyp resztą natki i skrop odrobiną oliwy lub dodaj kawałek masła.
Meksykańska Fajitas z gęsiną i owocami leśnymi i serem
Składniki:
- 600–700 g piersi z gęsi, pokrojonej w paski,
- 2 łyżki oliwy, 1–2 łyżki masła/oliwy do smażenia,
- 1–2 łyżki soku z limonki,
- przyprawy: łyżeczka kminu rzymskiego, 1/2 łyżeczki kminku, łyżeczka papryki słodkiej, 1/2 łyżeczki wędzonej papryki, 1/2–1 łyżeczki chili, łyżeczka majeranku, sól, pieprz,
- cebula,
- 1–2 papryki (pokrojone),
- 150–200 g owoców leśnych (ok. 100 g do smażenia, reszta do podania),
- 8–10 tortilli,
- 150 g sera (startego),
- garść posiekanej natki pietruszki i limonka do podania.
Składniki na sos jogurtowy (opcjonalny):
- 2 łyżki jogurtu,
- łyżka soku z limonki lub łyżeczka octu jabłkowego,
- łyżeczka miodu,
- sól,
- pieprz,
- natka.
Sposób przygotowania:
Marynuj gęś 15–30 min w oliwie, soku z limonki i przyprawach. Smaż gęś na gorącej patelni 2–3 min z każdej strony, odstaw. Na tej samej patelni podsmaż cebulę i paprykę 4–6 min, dodaj ok. 100 g owoców leśnych na 1–2 min. Połącz z gęsią, podgrzej 1–2 min. Podgrzej tortille, napełnij mieszanką, posyp serem i natką, dodaj świeże owoce i sos jogurtowy. Podawaj z limonką.
Bałkańska musaka z jesiennymi warzywami i grzybami na beszamelu
Składniki:
- 2 bakłażany (lub 400–500 g ziemniaków),
- 300–350 g grzybów, pokrojonych,
- 2 cebule,
- 2 ząbki czosnku,
- 2 marchewki,
- mały seler lub pietruszka,
- czerwona papryka ,
- puszka (400 g) krojonych pomidorów,
- łyżka koncentratu (opcjonalnie),
- przyprawy: łyżeczka oregano, łyżeczka majeranku, sól, pieprz, tymianek,
- 100 g sera (Gouda lub feta) do posypania (opcjonalnie),
- oliwa do smażenia,
- natka pietruszki do podania.
Składniki na beszamel:
- 60 g masła,
- 60 g mąki,
- 700–800 ml mleka,
- szczypta gałki muszkatołowej,
- sól, biały pieprz.
Sposób przygotowania:
Podsmaż cebulę z czosnkiem, dodaj marchew, seler, potem grzyby i paprykę; smaż, aż odparuje płyn. Dodaj pomidory, koncentrat i zioła, gotuj kilka minut — dopraw. Zrób beszamel: roztop masło, dodaj mąkę, przesmaż, stopniowo wlewaj mleko i mieszaj, aż zgęstnieje; dopraw.
Układaj warstwy w formie: plastry bakłażana/ziemniaków → farsz → beszamel. Powtarzaj, kończ beszamelem i posyp serem. Piecz 180°C, pod przykryciem 40 min, odkryj i piecz 25–30 min aż wierzch złocisty. Ostudź 10–15 min przed krojeniem. Podawaj posypane natką.
Francuska Tarte Tatin ze śliwkami, przyprawą do piernika i jabłkami
Składniki:
- opakowanie ciasta francuskiego (ok. 250–300 g) lub kruchego (można użyć gotowego),
- 4–5 jabłek (twarde, np. Szara Reneta) — obrane, pokrojone na ćwiartki,
- 200–250 g śliwek (połówki, wydrylowane),
- 100 g masła,
- 150–180 g cukru (do karmelizacji),
- łyżka soku z cytryny,
- łyżeczka przyprawy do piernika (mieszanka cynamonu, goździków, imbiru, gałki muszkatołowej, ziela angielskiego),
- opcjonalnie łyżka miodu (dla głębszego aromatu),
- jajko do posmarowania ciasta,
- lody waniliowe do podania.
Sposób przygotowania:
Przygotuj owoce: jabłka obierz, pokrój na ćwiartki; śliwki przekrój na pół i wydryluj. Skrop jabłka sokiem z cytryny. Rozgrzej piekarnik do 190°C.
W żeliwnej patelni (taka, którą można wstawić do piekarnika) rozpuść cukier na średnim ogniu, aż się skarmelizuje na złoty bursztynowy kolor (nie mieszaj energicznie, możesz potrząsać patelnią). Dodaj masło i szybko wymieszaj do gładkości. Jeśli chcesz — wmieszaj miód i przyprawę do piernika.
Do karmelu układaj ciasno ćwiartki jabłek (skórką do dołu), a między nimi wstawiaj połówki śliwek — ułóż estetycznie, bo to będzie wierzch po odwróceniu. Gotuj na małym ogniu 3–4 min, aby owoce lekko się poddusiły.
Rozwałkuj ciasto na krążek większy niż patelnia. Przykryj owoce ciastem, odstawiając brzegi do środka lub wpychając je lekko między owoce a ścianki patelni. Podsmaruj wierzch roztrzepanym jajkiem, zrób kilka nacięć, by para mogła uciekać.
Wstaw patelnię do nagrzanego piekarnika i piecz 25–30 min, aż ciasto będzie złociste i dobrze wypieczone.
Wyjmij z piekarnika, odczekaj 3–5 min (ale nie za długo), następnie ostrożnie odwróć ciasto na talerz (przykryj patelnię talerzem i szybko obróć). Jeśli karmel przywarł, podważ delikatnie.
Podawaj lekko ciepłe, opcjonalnie z bitą śmietaną lub lodami waniliowymi. Posyp ewentualnie odrobiną cynamonu lub dodatkową przyprawą do piernika.
Zobacz także:
- Wyrusz w kulinarną podróż do Neapolu i Barcelony z Bartkiem Kieżunem
- Te jesienne dania z włoskim akcentem rozgrzeją w każde chłodne popołudnie
- Meksykańskie przepisy Justyny Sekundy. Jak mistrzyni cukiernictwa poradzi sobie w wytrawnej kuchni?
Źródło: Sebastian Olma
Źródło zdjęcia głównego: Michał Woźniak/East News