Według statystyk rak jelita grubego jest drugim co do częstości występowania nowotworem złośliwym u kobiet, a trzecim u mężczyzn. Wczesne wykrycie choroby daje znacznie lepsze rokowania, dlatego ważne jest regularne wykonywanie badań profilaktycznych, w tym kolonoskopii. Kiedy warto wykonać ją po raz pierwszy? W Dzień Dobry TVN wyjaśniał to dr n. med. Artur Raiter, specjalista chirurgii ogólnej i gastroenterologii.
Rak jelita grubego - jak go wykryć na wczesnym etapie?
Ewentualne zmiany w jelicie grubym pozwala wykryć kolonoskopia. Takie badanie powinien wykonać każdy, kto skończył 50 lat. Co więcej, takie osoby mogą zrobić je bezpłatnie.
- Są pewne warunki, pewne sytuacje, w których rozpoczynamy to wcześniej, po 40. roku życia. To są osoby, u których rak jelita grubego w rodzinie występuje. Osobną kwestią jest zupełnie genetyka raka jelita grubego, kiedy ten nadzór rozpoczynamy dużo, dużo wcześniej, ale z reguły ci pacjenci są pod opieką innego lekarza - powiedział w Dzień Dobry TVN dr n. med. Artur Raiter, specjalista chirurgii ogólnej i gastroenterologii (Regionalne Centrum Zdrowia w Lubinie). Jak podkreślił, w większości badań nie znajduje się nieprawidłowości.
- Natomiast jeżeli znajdziemy coś w kolonoskopii, znajdziemy sytuację patologiczną, taką, która jest sytuacją niepokojącą, czyli albo wczesnego raka, albo polipa, wtedy możemy taką zmianę oda razu przy tej kolonoskopii usunąć - tłumaczył nasz gość.
Czy kolonoskopia jest bolesna?
- Nasze społeczeństwo boi się kolonoskopii - stwierdził dr n. med. Artur Raiter. Jego zdaniem ten strach bierze się stąd, że czerpiemy informacje o badaniu od osób, które nigdy go nie miały.
- Ma strasznie zły PR. Ja mam takie doświadczenia, że pacjent wstaje, nie mówię o kolonoskopiach w sedacji (krótkie znieczulenie do badania), tylko o tych robionych bez sedacji, że pacjent wstaje po kolonoskopii i mówi: "ale to w ogóle nie bolało". [...] Proszę państwa, to badanie nie boli - mówił wyjaśnił.
Kolonoskopia jest endoskopia, która pozwala zbadać jelito grube.
- Endoskopia jest szerszym pojęciem. Możemy wykonać endoskopię górnego odcinka, czyli żołądka, przełyku, dwunastnicy. Trzeba też powiedzieć, że ta endoskopia się strasznie rozwija. To już jest nie tylko samo badanie. Możemy również ocenić narządy, które są bardzo blisko przewodu pokarmowego np. wątrobę i trzustkę i to też będzie endoskopia, tylko z zastosowaniem endoultrasonografu - wyjaśnił specjalista chirurgii ogólnej i gastroenterologii.
W ten sposób można leczyć kamienie żółciowe oraz niektóre nowotwory trzustki. - Endoskopia daje obecnie bardzo wiele możliwości - zaznaczył.
Co można zrobić, aby zminimalizować ryzyko zachorowania na raka jelita grubego? Dowiecie się tego z dalszej części rozmowy.
Czat z ekspertem
Rak jelita a morfologia, czy wyjdzie w wynikach z krwi?
- Artur Raiter: Morfologia nie służy do diagnostyki raka jelita grubego. Z pewnością niski poziom hemoglobiny jest wskazaniem do rozszerzenia diagnostyki również o choroby jelita grubego.
Czy marker nowotworowy jest w stanie wykryć rozwijający się tak jelita grubego?
- Artur Raiter: Niestety nie.
Czy metaplazja jelitowa może wsiąść się z choroby jelita ?
- Artur Raiter: Oj, coś nie tak. Pojawiło się pewnie takie określenie w wyniku z gastroskopii, to trochę inna historia...
Witam mam 48 lat ,co ile lat powinienem robić kolonoskopię
- Artur Raiter: Generalnie u osób bez objawów i bez raka jelita grubego w rodzinie nadzór endoskopowy rozpoczynamy od 50. roku życia. Częstość kontrolnych badań zależy od wyniku startowej kolonoskopii.
Witam, jestem 35 letnia kobieta od 5 lat, po cesarskim cięciu zmagam się z ciągłymi bólami brzucha, biegunką zazwyczaj po jedzeniu. Babcia (mama ojca) miała raka jelita grubego. Miałam wykonywane kilka razy kolonoskopię ale za każdym razem powtarzają lekarze zespół jelita drażliwego, zalecają przez krótki czas leki ale dalej jest to samo ciągle biegunki, bóle, stawianie się jelit. Czy mogę wykonać jeszcze jakieś inne badania sprawdzające czy aby na pewno jest to Ibs?
- Artur Raiter: Rozpoznanie IBS jest tzw. rozpoznaniem z wykluczenia. Możemy je postawić, jeżeli we wszystkich wykonanych badaniach nie znajdujemy przyczyn dolegliwości oraz spełnione są inne kryteria rozpoznania.
Czy stosowanie laktobacillus rhnosus GG sprzyja ochronie jelit i jej flory?
- Artur Raiter: Sprawa probiotyków w medycynie jest bardzo niejasna. Są badania zarówno za, jak i przeciw. Generalnie należy pamiętać, że probiotyki nie są panaceum na wszystko.
Mam wrzodziejące zapalenie jelita grubego . Jak powinna wyglądać moja dieta itp
- Artur Raiter: Dieta w WZJG nie odbiega od standardowej zdrowej diety. Proszę pamiętać o sporej ilości warzyw i owoców w diecie, niskiej zawartości tłuszczy zwierzęcych i słodyczy oraz odpowiednim nawodnieniu organizmu.
Witam, Na codzień przebywamy w Anglii, tato ma kolejny przerzut tym razem na jelito grube oraz wątrobę (jest już po usunięciu przełyku, chemioterapii i radioterapii) niestety lekarze nie chcą wykonać operacji, jedynie podać chemię na podtrzymanie. Co może skutkować taką decyzją lekarzy i onkologa? Ponadto tata ma jeszcze raka prostaty i przepuklinę po wcześniejszej operacji której też już nie chcą operować. Proszę o infromacje, wiem że konkretna odpowiedź nie może tu być podana. Pozdrawiam, Małgorzata.
- Artur Raiter: Ciężko się zorientować na podstawie Pani opisu, jaki był początek choroby i początek leczenia. Odpowiedź ze względu na stopień skomplikowania przekracza możliwości tego czatu.
Jak jest dieta antynowotworową? Jakie produkty chronią jelita, a jakie generują nowotwór?
- Artur Raiter: Profilaktycznie działa dieta, która stymuluje do regularnych wypróżnień, czyli bogata w warzywa i owoce. Szkodzi generalnie to, co powoduje zaparcia, więc tłuszcze i słodycze.
Czy posiadana Choroba Leśniowskiego zwiększa ryzyko nabycia raka jelita grubego?
- Artur Raiter: Generalnie niestety tak, ale zależy to też od przebiegu choroby Crohna. Im cięższy przebieg choroby Crohna, im więcej rzutów choroby, tym większe ryzyko.
Dzień dobry, Mam 49 lat. Jestem po badaniu kolonoskopii podczas, którego został usunięty polip. Rozpoznanie: gruczolak cewkowy z dysplazją niskigo stopnia. ICD-0 8210/10 Czy powinnam stosować jakąś szczególną dietę? Powinnam być pod stała opieka gastrologa? To, ze miałam polipa może znaczyć, że one będą się odnawia? Co ile powinnam robić kolonoskopie, a może inne badania. Izabela
- Artur Raiter: Jelito grube lubi raczej dietę roślinną. Taką, która nie będzie powodować zaparć. Nadzór po wycięciu polipa zależy od jego wielkości, ilości polipów, stopnia dysplazji, rodzaju polipa. Podała Pani za mało danych. Najłatwiej jest skonsultować wynik z ośrodkiem, który tę kolonoskopię wykonał. Jest ściśle określony schemat nadzoru po wycięciu polipa.
Jakie badania genetyczne warto wykonać w kierunku raka jelita grubego, jeśli w bliskiej rodzinie były przypadki choroby?
- Artur Raiter: Rak rodzinny jelita grubego to generalnie mniejszość zachorowań. Większość to rak sporadyczny. Jeśli natomiast w rodzinie sporo osób choruje na raka jelita grubego, warto skonsultować się z Poradnią Genetyczną. Nie ma jednego określonego badania genetycznego, które można wykonać. Jest ich kilka, a test trzeba dobrać w zależności od historii rodzinnej.
Czy uchylki na jelitach mogą mieć wpływ na rozwój raka jelita grubego?
- Artur Raiter: Generalnie nie. Ale proszę pamiętać, że to też choroba cywilizacyjna i ma związek z dietą. To samo, co szkodzi jelitu i powoduje powstawanie uchyłków może być sprawcą raka jelita grubego.
Dzień dobry! Z powodu niedoczynności tarczycy od wielu lat borykam się z problemem zaparć lub nawet brakiem wypróżnień. Mimo regularnego stosowania leków na tarczycę, nie widzę poprawy w funkcjonowaniu mojego układu pokarmowego. Dlatego od około 3 lat sięgam po leki przeczyszczające, które mi pomagają. Niestety, gdy przestaję je zażywać, problem powraca. Czasami nawet przez dwa tygodnie nie mogę skorzystać z toalety. Obawiam się, że codzienne lub co drugi/trzeci dzień stosowanie leków przeczyszczających może szkodzić moim jelitom. Czy faktycznie moge im szkodzić w ten sposób ?
- Artur Raiter: Koniecznie proszę się skonsultować z gastroenterologiem. Niekontrolowane stosowanie leków przeczyszczających, zwłaszcza ziołowych i niektórych innych grup prowadzi do uzależnienia jelita i w konsekwencji pogarsza stan.
Dzień dobry, Czy jest to coś groźnego -wynik z RM Trzustka prawidłowej wielkości, w ttrzonie zmianao sygnale płynowym 4 mm bez restrykcji dyfuzji i bez wzmocnienia po podaniu kontrastu iv- nie można wykluczyć jej łączności z przewodem Wirunga – IPMN? Do kontroli w MR jamy brzusznej z kontrastem i Cholangiografii MR za 6 miesięcy. Przewód Wirsunga nieposzerzony.
- Artur Raiter: Proponuję wizytę i nadzór w Poradni Gastroenterologicznej. Rokowanie w IPMN zależy od jego typu, raczej jest pomyślne, a większość przypadków wymaga jedynie obserwacji. Być może konieczne będzie badanie EUS, a na pewno dalsza obserwacja zmiany.
Czy chemioterapia jest w stanie zwalczyć gruczolakoraka G2 ?
- Artur Raiter: Chemioterapia sama w sobie jako jedyna metoda nie jest w stanie wyleczyć z raka jelita grubego. Często jest składową leczenia tzn. jest stosowana jako leczenie wstępne lub uzupełniające. Podstawą leczenia jest zabieg operacyjny lub na wczesnym etapie choroby resekcja endoskopowa.
Jakie są objawy początkowe? Czy utrzymujący się hemoroid od kilku lat, nie da się wyleczyć do tego drgania w jelitach z tyłu dokładnie i nieregularna miesiączka mogą być pierwszymi objawami? Wypróżnienie się jest różne ,ale bardzo częste
- Artur Raiter: Choroba hemoroidalna nie zwiększa ryzyka raka jelita grubego. Objawy wczesne są bardzo niecharakterystyczne. Charakterystyczny jest brak objawów.
Co to znaczy nowoczesna endoskopia i w jakim mieście można się zapisać
- Artur Raiter: Nowoczesna endoskopia to taka, w której możemy zobaczyć coś więcej niż tylko wnętrze przewodu pokarmowego, ale przede wszystkim wykryte choroby możemy leczyć metodami endoskopowymi, a nie chirurgicznymi.
Jakie są objawy raka jelita grubego zmagam się z codziennymi biegunkami bez Loperamidu nie ruszam się z domu bo boje się że mnie złapie i nie będzie obok toalety co powinnam zrobić jakie badania dodam że przy gastroskopii mam wymioty więc to badanie odpad
- Artur Raiter: Niestety na wczesnym etapie rak jelita grubego nie daje objawów. Wszystkie objawy raka jelita grubego są bardzo niecharakterystyczne. Mogą to być zarówno zaparcia, jak i biegunki oraz wiele innych bardzo dyskretnych i niezauważalnych.
Witam, czy przy jelicie drażliwym możliwe jest badanie na obecność komórek raka jelita grubego?
- Artur Raiter: Tak, możliwe jest wykonanie kolonoskopii.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Rośnie liczba "nietypowych" nowotworów wśród młodych. Winny jest koronawirus?
- Aplikacja, która rozpoznaje chorobę mózgu. "Wykrywamy 96-7 proc. osób chorych"
- Morfologia to najbardziej podstawowe badanie. Komu pobiera się krew z ucha?
Źródło zdjęcia głównego: Michał Woźniak/East News