Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Kandydaci na prezydenta w USA
Zgodnie z konstytucją amerykańską, aby kandydować w wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych, kandydat musi być obywatelem USA urodzonym na terytorium tego kraju, musi mieć ukończone 35 lat i mieszkać na terenie Stanów Zjednoczonych przez co najmniej 14 lat.
Kandydatami w tegorocznych wyborach jest Kamala Harris i Donald Trump, ale także Cornel West (niezależny), Jill Stein z Partii Zielonych oraz Chase Oliver z Partii Libertariańskiej. Oprócz pierwszej dwójki pozostali kandydaci nie mają jednak "żadnych szans na walkę o prezydenturę" - podaje TVN 24.
Kandydaci z szansą na zostanie prezydentem USA
Realną szansę na wygraną ma Kamala Harris i Donald Trump. Według obecnych sondaży idą oni "łeb w łeb".
W sierpniu tego roku Partia Demokratyczna wybrała Kamalę Harris na swoją kandydatkę. Joe Biden, urzędujący prezydent, wcześniej wycofał się z wyścigu, udzielając poparcia dla kandydatury obecnej wiceprezydent. Tim Walz, gubernator Minnesoty, jest kandydatem na wiceprezydenta u boku Harris.
Na konwencji wyborczej w Milwaukee, która odbyła się w lipcu, Partia Republikańska ogłosiła Donalda Trumpa swoim kandydatem. J.D. Vance, senator z Ohio i autor bestsellerowej "Elegii dla bidoków", został wybrany jako jego kandydat na wiceprezydenta.
Kto może głosować w wyborach na prezydenta w USA?
Amerykanie, którzy ukończyli 18. rok życia, mają prawo do głosowania w wyborach. W tym roku liczba uprawnionych do głosowania obywateli wynosi około 244 milionów. Jednakże, z wyjątkiem Dakoty Północnej, we wszystkich stanach wymagana jest wcześniejsza rejestracja do udziału w wyborach.
Termin zakończenia rejestracji różni się w zależności od stanu - w niektórych przypadkach przypadał nawet na 30 dni przed dniem wyborów. Na przykład w stanie Colorado możliwe jest osobiste zarejestrowanie się w jeszcze dniu głosowania.
Ważne daty - kiedy wybory i wyniki wyborów na prezydenta USA 2024?
Election Day, czyli dzień wyborów prezydenckich w USA, zawsze przypada na wtorek po pierwszym poniedziałku listopada - w tym roku to 5 listopada. W tym dniu większość Amerykanów odda swój głos, chociaż wielu z nich skorzystało już z możliwości wczesnego głosowania lub głosowania korespondencyjnego. Jako pierwsi mogli oddać swój głos mieszkańcy Alabamy, możliwość głosowania mieli już 11 września.
Głosować będzie można do godziny 18 lub 20 czasu lokalnego, w zależności od stanu. Różnice godzinowe wynikają z różnych stref czasowych obecnych w USA, np. między Nowym Jorkiem a Honolulu jest sześć godzin różnicy.
Oprócz wyborów prezydenckich, w wyborczy wtorek odbędą się również wybory do Kongresu, obejmujące Izby Reprezentantów i Senat, a także lokalne wybory w niektórych stanach.
Kiedy poznamy wyniki wyborów prezydenckich w USA?
Po skończonym głosowaniu, nastąpi etap zliczania głosów. W niektórych stanach, wyniki mogą być dostępne jeszcze tej samej nocy (w Polsce następnego ranka), jednak pełne wyniki z wszystkich stanów mogą pojawić się dopiero za kilka dni. Warto jednak pamiętać, że są to jedynie przewidywane rezultaty wyborów, gdyż formalne decyzje dotyczące zwycięzcy podejmie Kolegium Elektorów, które spotka się 17 grudnia. Oficjalne ogłoszenie zwycięzcy wyborów prezydenckich nastąpi z kolei dopiero 6 stycznia, podczas sesji Kongresu, na której zliczone zostaną głosy elektorskie.
Dlaczego tak? W przeciwieństwie do bezpośrednich wyborów w Polsce, w Stanach Zdjednoczonych wybory mają charakter pośredni. Oznacza to, że prezydent jest wybierany przez elektorów nominowanych przez poszczególne partie polityczne. Liczba elektorów jest równa sumie członków Izby Reprezentantów i senatorów, powiększonej o trzech elektorów z Dystryktu Kolumbii, gdzie znajduje się stolica USA - Waszyngton. Aby zostać prezydentem i zamieszkać w Białym Domu, kandydat musi zdobyć 270 spośród 538 możliwych głosów elektorskich. Każdy stan ma określoną liczbę elektorów, równą liczbie jego przedstawicieli w Kongresie.
W Kongresie każdy stan ma zawsze dwóch senatorów, natomiast liczba przedstawicieli w Izbie Reprezentantów zależy od liczby mieszkańców danego stanu. Najbardziej zaludniona Kalifornia ma najwięcej elektorów - 54, natomiast najmniej - po trzy - mają Alaska, Delaware, Dystrykt Kolumbii, Dakota Północna, Dakota Południowa, Vermont i Wyoming. Zatem tylu, ilu elektorów ma stan - tyle ma głosów elektorskich.
Kiedy nowy prezydent USA obejmie stanowisko?
Inauguracja prezydentury odbędzie się 20 stycznia 2025 roku i to właśnie wtedy prezydent zostanie zaprzysiężony na czteroletnią kadencję. Uroczystość ta odbywa się w Waszyngtonie na Kapitolu.
Więcej przeczytasz na TVN24
Zobacz także:
- Głos Polonii w wyborach w USA. Czy Polacy mają wpływ na ostateczny wynik?
- Donald Trump chciał cofnąć wizę księcia Harry'ego. Co zrobi, jeśli wygra wybory?
- W USA mówią o wyborczym "efekcie Taylor Swift". Co to oznacza?
Autor: Teofila Siewko
Źródło: TVN24
Źródło zdjęcia głównego: Hill Street Studios/Getty Images