Są one związane przede wszystkim z tym, że fobia ta nie jest jeszcze dobrze poznana i nie wiadomo, jakie są dokładnie jej przyczyny. Kwestią dyskusyjną jest również sama nazwa z członem „fobia”, gdyż choroba nie znajduje się na oficjalnej liście instytucji zajmujących się zdrowiem psychicznym, takich jak np. Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne. Czym dokładnie jest trypofobia? Czy jest sposób na to, aby wyleczyć chorobliwy lęk przed dziurami?
Trypofobia – co to jest?
Jak to zostało wspomniane wyżej, ludzie zmagają się z różnymi lękami i fobiami. Za chorobliwe uważa się te o nasileniu niepozwalającym normalnie funkcjonować. Do najpopularniejszych fobii zalicza się przede wszystkim klaustrofobię (lęk przed zamkniętymi, niewielkimi przestrzeniami), agorafobię (lęk przed otwartą przestrzenią) czy arachnofobię (lęk przed pająkami).
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Problemy natury psychologicznej
Co jakiś czas pojawiają się w tym zakresie również nowe pojęcia. Do takich zalicza się właśnie trypofobia, czyli lęk przed dziurami. Objawy lękowe mogą wywoływać obrazy przedstawiające przede wszystkim skupiska niewielkich dziur, np. w żółtym serze, kwiecie lotosu czy plastrach miodu.
Podobnie jak nazwy innych tego typu przypadłości, tak i tej pochodzi z języka greckiego. Jest to połączenie słów trypo oznaczającego „wiercić”, „drążyć” oraz fobos oznaczającego „lęk”.
Co jest przyczyną trypofobii?
Cały czas trwają badania nad trypofobią. Obecnie uważa się, że lęk ten może mieć podłoże w rozwoju ewolucyjnym człowieka. Obawy przed skupiskiem dziur o nieregularnych kształtach mogą być zakorzenione w podświadomości człowieka w związku z obawami przed jadowitymi stworzeniami np. gadami, których skóra często jest pokryta wzorem przypominającym skupisko dziur.
Może to dotyczyć także owadów, np. os, których gniazda w przekroju wyglądają, jakby się składały z wielu nieregularnych dziur. Wskazuje się również, że lęki mogą dotyczyć zmian pojawiających się na skórze przez ciężkie choroby zakaźne, które dawniej powodowały wysoką śmiertelność wśród ludzi.
Jak wiele innych lęków, tak i trypofobia może być wywołana również przez nieprzyjemne zdarzenie, które związane jest z obrazem dziur. Później osoba dotknięta tą przypadłością może odczuwać silne emocje po ujrzeniu dziur, gdyż w pamięci ma wcześniejsze, dotkliwe dla niej wydarzenia.
Czasami lęki mogą pojawić się pod wpływem sugestii innych osób. Przykładowo ciągłe słuchanie osób, które boją się dziur czy czują do nich obrzydzenie, z czasem może wpłynąć na podświadomość osoby, która do tej pory takich objawów nie wykazywała. Często zdarza się, że jeżeli rodzic bardzo się czegoś boi i głośno o tym mówi, u dziecka pojawia się identyczny lęk. Nawet jeśli nie miało osobistego, nieprzyjemnego przeżycia związanego z czynnikiem wywołującym niepożądane odczucia.
W jaki sposób radzić sobie z trypofobią?
W trypofobii stosuje się podobne leczenie, jak np. w fobiach dotyczących zwierząt czy przedmiotów np. arachnofobii czy kynofobii (lęk przed psami). W takich przypadkach zaleca się zazwyczaj terapię poznawczo-behawioralną, której celem jest „wyciszenie” negatywnych reakcji, które powstają w kontakcie z czynnikiem wywołującym fobię.
Dlaczego trypofobia wywołuje kontrowersje?
Trypofobia budzi obecnie spore kontrowersje. Nie jest oficjalnie uznana za chorobę. Żadne duże organizacje zajmujące się zdrowiem człowieka w ogólnym znaczeniu, a także szczegółowo zdrowiem psychicznym, na swoich listach nie wymieniają jej jako jednostki chorobowej.
Chodzi tutaj głównie o Światową Organizację Zdrowia oraz wspomniane wyżej Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne. Dzieje się tak między innymi dlatego, że zjawisko to nie jest jeszcze do końca dobrze przebadane. Wskazuje się, że nieprzyjemne objawy przypominające stany lękowe występujące przy innych fobiach mogą dotyczyć sporej części społeczeństwa.
Jednak dotychczasowe badania nad grupami osób nimi dotkniętymi nie wykazały, że są one na tyle silne, żeby uniemożliwić im normalne funkcjonowanie. A to jest właśnie jeden z czynników, które klasyfikują dany lęk jako fobię. Jak się okazuje, widok skupiska dziur może wywoływać raczej duży dyskomfort, powodujący zbliżone objawy do lękowych. Jednak bardziej idzie to w stronę obrzydzenia niż silnego strachu. Dlatego też sama nazwa z członem „fobia” budzi dyskusję wśród specjalistów z zakresu psychologii i psychiatrii.
Trzeba tutaj jednak zaznaczyć, że u osób z tą przypadłością mogą wystąpić objawy kojarzone ze stanami lękowymi np. kołatanie serca, niepokój, nadmierna potliwość czy zawroty głowy i osłabienia.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Fobie, ich rodzaje i rozpoznanie. Jak je odróżnić od zwykłego dziwactwa?
- Jak rozpoznać objawy fobii społecznej? Charakterystyka i sposoby leczenia fobii
- Co to jest batrachofobia i jak ją leczyć?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: erenmotion/Getty Images