Pojazd medyczny (wyglądający jak ambulans) nie zawsze jest karetką pogotowia. Różnica tkwi w przeznaczeniu auta oraz jego wyposażenia w sprzęt. W 2010 roku system oznaczenia karetek uległ zmianie. Obecnie na drogach można więc spotkać karetki oznaczone zarówno według starych, jak i nowych zasad.
Zdrowie
Co to jest pojazd uprzywilejowany?
Pojazd uprzywilejowany to ten, któremu kodeks drogowy zezwala na niestosowanie się do przepisów ruchu drogowego, a inni uczestnicy ruchu zobowiązani są do ułatwienia mu przejazdu. Tego typu pojazdy wysyłają sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie oraz znaki świetlne w postaci niebieskich błysków.
Do pojazdów uprzywilejowanych należą m.in. karetki pogotowia, w związku z tym, że pomagają ratować życie ludzkie. Polski system ratownictwa medycznego, dla identyfikacji i specyfikacji zadań, dysponuje odpowiednimi oznaczeniami ambulansów.
Oznaczenia karetek pogotowia
Do 2010 roku w systemie ratownictwa medycznego funkcjonowało kilka rodzajów oznaczenia karetek. Ustawa o państwowym ratownictwie medycznym usystematyzowała oznaczenia i ograniczyła ich symbolikę. Obowiązujące oznaczenia wyraźnie wskazują, jaki ambulans jest karetką pogotowia ratunkowego, tzn. zespołem ratownictwa medycznego.
Nie wszystkie jednak karetki pogotowia zmieniły oznaczenia na pojazdach. Na drogach nadal można zaobserwować nieobowiązujące już oznaczenia literowe karetek, co może wprowadzać w błąd uczestników ruchu drogowego.
Alfabet obowiązującego oznaczenia karetek
Oznaczenia karetek pogotowia umieszczone są na nadwoziu samochodu (litera w okręgu). Aktualne oznaczenia literowe to: S, P, T, W.
Oznaczenie karetki literą ,,S”
Karetka specjalistyczna z trzyosobową załogą, w której co najmniej 1 osoba jest lekarzem. W przypadku braku uprawnień do kierowania pojazdem uprzywilejowanym przez członków załogi, dodatkową osobą w pojeździe jest kierowca. Specjalistyczna karetka pogotowia wysyłana jest do akcji ratunkowych, wymagających niestandardowej procedury interwencji ratowniczej najczęściej z podaniem specjalistycznych leków, w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia. Karetka posiada najbardziej różnorodny zespół medyczny spośród wszystkich typów karetek oraz sprzęt ratowniczy i niestandardowe leki ratunkowe. Przed reformą oznaczeń karetki miały symbol „R”, czyli były to popularnie „erki”.
Oznaczenie karetki literą „P”
Karetka podstawowa z co najmniej dwuosobową obsadą, składająca się z ratowników medycznych lub pielęgniarek. Trzecią osobą obsady może być kierowca. Pojazd z oznaczeniem „P” wysyłany jest do poszkodowanych w wyniku urazów, wypadków i nagłych zachorowań. Karetka wyposażona jest w podstawowe narzędzia diagnostyczne, zestawy leków ratunkowych oraz inny sprzęt ratunkowy.
Oznaczenie karetki literą „T”
Karetka transportowa wykorzystywana w sytuacjach niewymagających nadzoru pacjentów i transportu. W obsadzie karetki „T” znajduje się ratownik medyczny i kierowca. Spotyka się również karetki transportowe lekarskie, gdzie członkiem zespołu jest lekarz. Wówczas karetka wykorzystywana jest do przewozu chorego wymagającego nadzoru lekarskiego, w przypadku zagrożenia zdrowia.
Oznaczenie karetki literą „W” . Karetka weterynaryjna używana do udzielania pomocy oraz transportu zwierząt do lecznicy. Karetka „W” ma żółtą karoserię oraz czerwone i niebieskie pasy na nadwoziu.
Dodatkowe oznaczenia karetek
Charakterystyczny biały kolor oraz niebieskie i czerwone pasy na nadwoziu – to znak rozpoznawczy służb medycznych. Oprócz oznaczeń literowych S, P, T, W, karetki pogotowia mają jeszcze inne skróty literowe:
- POZ – podstawowa opieka zdrowotna,
- NPL – nocna pomoc lekarska.
POZ i NPL zabezpieczają całodobowo pomoc lekarza rodzinnego, świadczą wizyty domowe w przypadkach nagłych i ostrych zachorowań bez stanu zagrażającego życiu.
Ambulans a karetka pogotowia ratowniczego
Ambulans, bez odpowiednich oznaczeń literowych ustalonych przez ustawę, nie może pełnić funkcji karetki pogotowia. Wówczas taki pojazd wykorzystywany może być wyłącznie do transportu.
Szczególnym oznaczeniem karetek pogotowia ratowniczego są skrót PRM (Państwowe Ratownictwo Medyczne) oraz tzw. Gwiazda życia, czyli niebieska sześcioramienna gwiazda z białym obramowaniem i widniejącą wewnątrz białą laską Eskulapa.
Sygnał dźwiękowy w karetkach
Karetka pogotowia w trakcie akcji ratunkowej wysyła sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie oraz znaki świetlne w postaci niebieskich błysków.
Dźwięk sygnału jest modulowany po zadanym czasie co wzmacnia jego brzmienie i zwraca uwagę innych uczestników ruchu drogowego. Zmiana tonu sygnały karetki najczęściej następuje w okolicy skrzyżowania dróg bądź w ciężkich warunkach atmosferycznych. Niebieskie świetlne błyski dublują efekt ostrzegawczy karetki pogotowia.
Zobacz także:
- Kamil Glik kupił karetkę dla chorych dzieci z Ukrainy. "Mam człowieka, który chce jeździć"
- 4 kwietnia - Święto Wojskowej Służby Zdrowia. Co to za dzień?
- Jak odczytywać symbole na opakowaniach produktów? Krótki poradnik Katarzyny Bosackiej
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Jose Maria Hernandez/Getty Images