Były kleryk zdradza kulisy życia w seminarium. "Niektórzy myślą, że to jest taki nabożny akademik"

Klerycy
Klerycy
Źródło: Christopher Furlong / Getty Images
Jakub Śmietana do seminarium duchownego poszedł już jako dorosły mężczyzna z wyższym wykształceniem. Po dwóch latach zdecydował się na urlop dziekański i ostatecznie porzucił plany zostania kapłanem. - Nauka Kościoła sobie, a funkcjonowanie duchowieństwa sobie – powiedział w rozmowie z serwisem dziendobry.tvn.pl, opowiadając o życiu za murami seminarium. 

Droga do seminarium

Jakub o karierze duchownego zaczął myśleć, kiedy kończył szkołę średnią, ale jako 19-latek zdecydował się studiować architekturę. Udzielał się jednak w duszpasterstwie akademickim i zaczął głębiej interesować się religią. Decyzja o pójściu do seminarium była starannie przemyślania i przedyskutowana z tzw. kierownikiem duchowym.

– Nie było żadnego magicznego momentu, nie marzyłem też o tym od dziecka jak chłopcy, którzy całe życie byli ministrantami, nie miałem żadnej wizji ani proroczych snów – wspomina dziś były kleryk. – Stwierdziłem, że chciałbym być duszpasterzem, służyć ludziom i pomagać im w życiu.

Proces rekrutacji przypomina ten na świeckie uczelnie. W diecezji katowickiej kandydaci na księży aplikują na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz do seminarium duchownego, gdzie muszą przedstawić – oprócz tradycyjnych dokumentów – świadectwo chrztu, bierzmowania, akt urodzenia oraz opinię od proboszcza. Na Śląsku, w czasach, gdy studiował Jakub, studenci pierwszą połowę roku akademickiego zaczynali od pobytu w Brennej, gdzie uczelnia posiadała tzw. dom formacyjny.

– To tak zwany okres propedeutyczny, który nie we wszystkich seminariach istnieje – wyjaśnia. – Wówczas był to jeden semestr, teraz trwa już rok. Zaczynało nas dwudziestu trzech, wyświęconych z mojego rocznika zostało chyba siedmiu. Na początku byłem przekonany, że z naszej grupy nikt nie odejdzie i wszyscy dotrwamy do święceń, ale tak sądzi wielu kleryków. Po pierwszym semestrze wykruszyły się 2 lub trzy osoby - dodaje.

Seminarium w całości jest utrzymywane przez wiernych, jednak każdy kleryk wnosi drobną opłatę za mieszkanie. Niektórym ten wydatek pokrywają proboszczowie.

Niektórzy myślą, że to jest taki nabożny akademik, ale to nie do końca tak działa – tłumaczy Jakub. – To jest bardziej dom. Tyle, że z konkretnymi regułami. Jedną z nich jest wieczorne silencium, co oznaczało, że od 21 nie mogliśmy ze sobą rozmawiać. O 22. wszyscy musieli spać, nie była to godzina wzięta z kosmosu, bo obowiązywała pobudka punktualnie o 5:30 – podkreśla.

Cały porządek dnia podlegał sztywnym zasadom.

– Normalny student sam organizuje sobie dzień, my mieliśmy wszystko z góry zaplanowane – mówi. – O 5:30 pobudka i pół godzinny na poranną toaletę. Jedną z zasad było to, że musieliśmy być ogoleni na zero. Mnie to nie przeszkadzało, ponieważ mój zarost nie był szczególnie bujny, ale byli tacy, którzy musieli poświęcać sporo czasu, żeby uporać się z twardą i ciemną szczeciną – dodaje.

Grzechy główne Kościoła w Polsce
Źródło: Dzień Dobry TVN
Życie za murami seminarium

Seminarium porządkuje w zasadzie każdą dziedzinę życia. Dla przykładu zakazane było uczenie się w łóżkach – klerycy mieli obowiązek przyswajania wiedzy przy biurkach. Należy być również zawsze przygotowanym na niezapowiedzianą wizytę, dlatego w kleryckich pokojach musi być utrzymany porządek.

– Pokoje są niezamykane. Zasada jest taka, że koledzy mogą wejść bez pukania, prefekt, czyli opiekun roku puka i wchodzi – wyjaśnia Jakub. – Wszyscy więc przebierali się w łazienkach, żeby nikt nie wszedł, kiedy stoisz w samych majtkach albo i bez nich. Po czasie człowiek się do tego przyzwyczajał. Najbardziej uciążliwy był brak telefonu, ale to było typowe dla naszego seminarium. Wiem, że w innych klerycy na pewnym etapie ten telefon dostają. My mieliśmy jeden, wspólny. Sens był taki, żeby klerycy skupili się na modlitwie i studiach, zamiast na przeglądaniu Internetu czy social mediów.

Zasady obowiązywały również poza murami seminarium.

Wychodząc, musieliśmy iść z socjuszem, czyli drugim klerykiem – tłumaczy. – Ta zasada miała zastosowanie w PRL-u. Idąc parami, można było uniknąć agresji ze strony milicji lub SB, które mogło skaperować pojedynczego kleryka. Dziś także to ma pewien sens, ponieważ klerycy nie mają przy sobie telefonów, gdyby coś się stało, ten drugi może wezwać pomoc. Czasami bywało to irytujące, ponieważ zdarzało się, że wszyscy już poszli, a ty byłeś np. w toalecie, i kiedy wyszedłeś i nie miałeś towarzysza, którego mogłeś sobie dobrać, musiałeś zostać.

Choć Kuba nie przypomina sobie spektakularnych przypadków nieposłuszeństwa, to zdarzało, że studenci przyłapani na np. nocnej grze w kraty musieli umyć seminaryjne okna. Nie było jednak wyrafinowanych kar rodem z "Imienia róży". Po drugim roku Jakub zdecydował się na urlop dziekański.

– Mieliśmy psycholog, która się nami opiekowała, odbywały się regularne ewaluacje psychologiczne –wspomina. – Watykan wyraźnie mówi, że na to powinien być kładziony nacisk w formacji kleryków. Przede wszystkim to pozwala lepiej poznać samego siebie. Każdy ma jakieś traumy do przerobienia. Z moimi przełożonymi doszliśmy do wniosku, że dobrze byłoby, gdybym poszedł na terapię grupową, a to było nie do pogodzenia z życiem seminaryjnym. Taka terapia odbywa się w systemie trzech miesięcy codziennej pracy z terapeutami po kilka godzin. Tam doszedłem do wniosku, że byciem księdzem to nie jest to, co chciałbym robić w życiu – wyznaje.

Porzucić sutannę

Jakub opowiada też, że sam proces odchodzenia z seminarium jak bardzo prosty. Rezygnując ze studiów musiał złożyć podanie u rektora oraz zaświadczenie o wymeldowaniu – ponieważ klerycy w czasie nauki są zameldowani w domu seminarzystów. Opuszczający formację mogą kontynuować naukę na Wydziale Teologicznym za zgodą biskupa.

– Przełożeni zostawiają wolność, bo mają świadomość, że lepiej jest, gdy ktoś mający wątpliwości odejdzie na tym etapie niż po święceniach – zaznacza. – Wiedziałem, że nie będę księdzem na siłę, a przełożeni są po to, żebym doszedł do czegoś sensownego. Ci, którzy stanęli na mojej drodze, to byli naprawdę mądrzy ludzie i ani przez chwilę nie żałuję, że tam byłem. Studia teologiczne dały mi bazę pojęć m.in. związanych z filozofią, które potem przełożyły się na moją pracę z architekturą i nie tylko – dodaje.

Jakub podkreśla, że odejście z seminarium nie oznaczało dla niego rozstania z Kościołem. Jednak poza murami uczelni zrozumiał, że nie wszędzie klerowi jest po drodze z wiarą. – Jan Paweł II napisał, że "wiara i rozum są jak dwa skrzydła, na których duch ludzki unosi się ku kontemplacji prawdy”. To z encykliki "Fides et ratio". Mam wrażenie, że w wielu miejscach jest tylko fides, a ratio umarło – stwierdza. – Nauka Kościoła jest sobie, a funkcjonowanie duchowieństwa sobie. Już dawniej straszono nas uchodźcami, a Episkopat zaledwie coś napomknął. Po filmie braci Sekielskich rozpoczęła się nagonka na LGBT i niektórzy już naprawdę popłynęli. Kościół wyraźnie mówi, że osobom LGBT należy się szacunek i miłość, nie można im okazywać niesłusznej dyskryminacji. Jeżeli nikt nie potępił słynnych słów o ideologii, to chyba coś nie zadziałało w tym nauczaniu Kościoła. Teraz, gdy powrócił temat uchodźców, prymas napisał list, nikt z biskupów szczególnie się tym nie przejął. To sprawia, że oddalam się od polskiego kleru, ale nie Kościoła, bo ten kocham – podsumowuje.

Zobacz także:

Autor: Adam Barabasz

Źródło zdjęcia głównego: Christopher Furlong / Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"