Odszkodowania dla rdzennych mieszkańców Kanady. Co działo się w szkołach rezydencjalnych? "Sprawcami były osoby w habitach i sutannach"

Źródło: Dzień Dobry TVN
40 mld dolarów odszkodowania dla rdzennych mieszkańców Kanady
40 mld dolarów odszkodowania dla rdzennych mieszkańców Kanady
Iluzja psychologiczna
Iluzja psychologiczna
Jak wyleczyć złamane serce?
Jak wyleczyć złamane serce?
Czy wybaczać sobie małe grzeszki?
Czy wybaczać sobie małe grzeszki?
Nauka 4 dni w tygodniu – rewolucja w kreatywności?
Nauka 4 dni w tygodniu – rewolucja w kreatywności?
Rodzicu, bądź obecny w życiu dziecka
Rodzicu, bądź obecny w życiu dziecka
Jak wspierać osoby w kryzysie psychicznym?
Jak wspierać osoby w kryzysie psychicznym?
Jak radzić sobie z lękiem i stresem?
Jak radzić sobie z lękiem i stresem?
Nastoletnia depresja - niewidzialny wróg
Nastoletnia depresja - niewidzialny wróg
Mistrzyni olimpijska o walce z depresją
Mistrzyni olimpijska o walce z depresją
Zaburzenia psychiczne u dzieci
Zaburzenia psychiczne u dzieci
Psychoefekty - codziennie wpływają na nasze życie
Psychoefekty - codziennie wpływają na nasze życie
Internet na ratunek psychologii
Internet na ratunek psychologii
Jak znaleźć psychoterapeutę dla siebie?
Jak znaleźć psychoterapeutę dla siebie?
Jak pomóc dziecku radzić sobie z emocjami?
Jak pomóc dziecku radzić sobie z emocjami?
Depresja poporodowa - czym różni się od "baby bluesa"?
Depresja poporodowa - czym różni się od "baby bluesa"?
Anna Jędrzejowska wspiera budowę Centrum Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
Anna Jędrzejowska wspiera budowę Centrum Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
Agnieszka Więdłocha o psychiatrii dziecięcej w Polsce. "Szprycuje się je lekami ogłupiającymi"
Agnieszka Więdłocha o psychiatrii dziecięcej w Polsce. "Szprycuje się je lekami ogłupiającymi"
Epidemia zaburzeń odżywiania w dobie pandemii
Epidemia zaburzeń odżywiania w dobie pandemii
Julia Wróblewska w obszernym wywiadzie o zaburzeniach osobowości. "Moje problemy zaczęły się po rozwodzie rodziców"
Julia Wróblewska w obszernym wywiadzie o zaburzeniach osobowości. "Moje problemy zaczęły się po rozwodzie rodziców"
Zespół Otella, czyli urojenie bycia zdradzanym
Zespół Otella, czyli urojenie bycia zdradzanym
Błędna diagnoza. Jak leczyć zaburzenia borderline
Błędna diagnoza. Jak leczyć zaburzenia borderline
Przez 150 lat, aż do 1996 roku, działały w Kanadzie szkoły rezydencjalne, czyli placówki z internatem. Trafiały do nich dzieci rdzennych mieszkańców. Były odbierane rodzicom, a następnie maltretowano je tam psychicznie i fizycznie. Po wielu latach negocjacji państwo wypłaci rekompensaty za krzywdy dokonane w przeszłości.

Odszkodowanie dla rdzennych mieszkańców Kanady

Kanada ma przekazać 40 miliardów dolarów kanadyjskich - w połowie na odszkodowania dla poszkodowanych oraz ich rodzin, a w drugiej połowie na nowy program wsparcia rdzennych mieszkańców Kanady. W Dzień Dobry TVN rozmawiały na ten temat Irmina Somers, dziennikarka mieszkająca w Kanadzie oraz Joanna Gierak-Onoszko, dziennikarka, autorka książki "27 śmierci Toby'ego Obeda".

- Ta umowa musi być w zasadzie jeszcze podpisana przez kanadyjski Trybunał Praw Człowieka i Sejm Federalny, podlega jeszcze negocjacjom. Natomiast o czym warto powiedzieć, że takie porozumienia finansowe, nie na taką skalę, miały już miejsce w przeszłości. Przed świętami Bożego Narodzenia moi znajomi z rezerwatu Six Nations mówili mi o tym, że dostali rekompensaty, dość pokaźne, z racji tego, że ich rodzice byli w szkołach rezydencjalnych, a te rekompensaty należały się im oraz ich dzieciom. Rząd kanadyjski działa według maksymy, że te szkody są nieodwracalne. To jest fakt, co się wydarzyło, ale wierzą, że to uzdrowienie jest możliwe - powiedziała Irmina Somers.

Kanada, która rozlicza się ze swoich najmroczniejszych kart z historii, podchodzi do tego bardzo pragmatycznie.

- Przeprasza nie tylko w sferze symbolu, ale też uruchamia ekonomię, przepisy, by zadość uczynić tym, którzy zostali skrzywdzeni. Mówimy o armii 150 dzieci, który nazywa się dzisiaj nie absolwentami, ale ocaleńcami. Tych pozwów i ugód w historii Kanady najnowszej jest kilka. Kwota, o której mówimy teraz, jest szokująca. Te 40 miliardów dolarów kanadyjskich, to blisko 1/10 rocznego budżetu federalnego, ale nie są to pieniądze rozdawane uznaniowo. Już wcześniej, przy innych ugodach, Kanadyjczycy zobiektyzowali te krzywdy. Próbowali skonstruować taki niezwykły "cennik krzywd". Musimy pamiętać, że dzieci, które były w tych szkołach trzymane, były krzywdzone na wszystkie możliwe sposoby, w jakie dorosły może skrzywdzić małego chłopca i dziewczynkę. Ramy do tego systemu stworzyła kanadyjska administracja, ojcowie założyciele Kanady, ale wypełnił je Kościół, przede wszystkim Kościół katolicki. Sprawcami były osoby w habitach i sutannach - przyznała Joanna Gierak-Onoszko.

Co działo się w szkołach rezydencjalnych?

Stworzono listę krzywd, uszkodzeń ciała, a także cierpienia, których doświadczały dzieci w szkołach rezydencjalnych.

- To są uszkodzenia fizyczne, uszkodzenia powstałe na skutek kontaktów seksualnych, to jest niezwykle bolesny, także w lekturze, katalog krzywd zadawanych dzieciom. Ważne, żebyśmy pamiętali, że to nie były izolowane przypadki, to był cały system stworzony po to, jak mówili kanadyjscy pierwsi premierzy, aby "zabić Indianina w dziecku" - stwierdziła autorka książki "27 śmierci Tody'ego Obeda".

W 2015 r. kanadyjska Komisja Prawdy i Pojednania opublikowała raport dotyczący szkół rezydencjalnych dla dzieci rdzennych mieszkańców Kanady.

- Jego publikacja była dla Kanadyjczyków szokiem, bo wówczas okazało się, w jaki sposób dzieci były tam krzywdzone, ile z nich trafiło do tego systemu, to było 150 tys. dzieciaków. Szefowie komisji powiedzieli wtedy, że brakuje około 3 tys. nazwisk. Nie wiadomo, co z tymi dziećmi się stało, ale zaznaczali, że te liczby są niedoszacowane - powiedziała Joanna Gierak-Onoszko.

Irmina Somers spotkała się z rdzennymi mieszkańcami Kanady. Jak zapamiętali zdarzenia z przeszłości?

- Podczas realizacji materiału dla Dzień Dobry TVN w 2019 roku, wybraliśmy się do Thunder Bay, to jest miejsce, w którym 70 proc. populacji to właśnie rdzenni mieszkańcy. Spotkałam się tam z ocaleńcami, z samym Achneepineskum, z Wodzem Alvinem Fiddlerem, ale rozmowa, która najbardziej utkwiła mi w pamięci i sercu, to rozmowa Anną Betty Achneepineskum. Ona i jej brat byli wyrwani od rodziców do szkół rezydnecjalnych. Te dzieci wychodziły z nich niesamowicie okaleczone psychicznie. Miały brak poczucia tożsamości, poczucia własnej wartości. Nienawidziły całej swojej kultury, ale również tych, którzy im wyrządzili te krzywdy. W pewnym momencie znalazły się w takiej matni, były niczyje. To prowadziło do tego, że pojawiały się problemy z nałogami, depresją, prawem. Anna powiedziała mi, że całe swoje życie, wszystkie działania kieruje na to, aby przerwać tę międzypokoleniową traumę, i aby dzieci Pierwszych Narodów mogły się rodzić, jak każde kanadyjskie dziecko bez obciążeń i traum, na nowo - podkreśliła Somers.

Ocaleńcy, ich rodziny i bliscy, a także cała Kanada czekają na jeszcze jedno słowo "przepraszam" - ze strony zwierzchnika Kościoła katolickiego.

- W czasie Bożego Narodzenia do Watykanu miała udać się delegacja rdzennych mieszkańców, aktywistów. Niestety, koronawirus te plany pokrzyżował. Wizyta została przeniesiona na nie wiadomo kiedy. Młyny watykańskie mielą bardzo powoli. Jest blisko do tych symbolicznych słów, ale nie ma pewności, czy one kiedykolwiek padną. Uznanie winy Kościoła katolickiego otworzy drzwi do procesów, także do procesów cywilnych, czyli drzwi do watykańskiego skarbca - podsumowała Gierak-Onoszko.

Nie widziałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Pełne odcinki znajdziesz w serwisie Player.pl.

Zobacz także:

Autor: Justyna Piąsta

Źródło zdjęcia głównego: Mateusz Grochocki/East News

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

Od urodzenia ma wirusa HIV. Powiedziała, którzy lekarze boją się go najbardziej

Od urodzenia ma wirusa HIV. Powiedziała, którzy lekarze boją się go najbardziej

"Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

"Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

Agnieszka Kotońska znacząco schudła i nieustannie mierzy się z hejtem. "Życzą mi śmierci"

Agnieszka Kotońska znacząco schudła i nieustannie mierzy się z hejtem. "Życzą mi śmierci"

Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?  
Materiał promocyjny

Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?  

Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

Ania Klimczewska wydała kolejną powieść. "Zaczęło się na spontanie jako wielka zabawa"

Ania Klimczewska wydała kolejną powieść. "Zaczęło się na spontanie jako wielka zabawa"

Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

18. edycja akcji "Podaruj Misia". Poznaj tegoroczne pluszaki

18. edycja akcji "Podaruj Misia". Poznaj tegoroczne pluszaki

"Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

"Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima
Materiał promocyjny

Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima

Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy
Materiał promocyjny

Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy

Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?
Materiał promocyjny

Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?

Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie
Materiał promocyjny

Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie

Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby
Materiał promocyjny

Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby

"Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę
Materiał promocyjny

"Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę

Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?
Materiał promocyjny

Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?

Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki
Materiał promocyjny

Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki

Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko" 

Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

"Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

"Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

"Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

"Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

"Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

"Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

"ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

"ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

"ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

"ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas