Dla większości ludzi wytrwanie w postanowieniach noworocznych jest trudnym zadaniem. Zwykle wiąże się to z brakiem samokontroli i silnej woli. Badania psychologów wykazały, że małe dzieci, które potrafią kontrolować swoje potrzeby i są w stanie powstrzymać się od jedzenia słodkości (na przykład przez kilka dni), radzą sobie dużo lepiej w życiu dorosłym. Silna wola może być uznana jako predyktor sukcesów życiowych i ogólnej wytrwałości w dążeniu do celu.
Czym jest silna wola?
Nauki społeczne przez wiele lat nie posługiwały się terminami takimi jak „silna wola” lub „wolna wola”. Współcześnie nie ma praktycznie żadnych naukowych definicji silnej woli, ponieważ psychologowie koncentrują się raczej na samokontroli i wytrwałości. Można więc stwierdzić, że jest to cecha charakterystyczna człowieka, która może być kształtowana w toku życia. Silna wola wiąże się ze zdolnością sprawowania kontroli nad samym sobą i wyznaczeniem sobie celów.
Silna wola w psychologii
Zdaniem psychologów silna wola może być porównana do mięśnia, który ma swoją siłę, ale także może się męczyć. Oznacza to, że zasoby silnej woli są ograniczone i człowiek powinien koncentrować się na najważniejszych życiowych potrzebach i pokonywać tylko niektóre bariery.
Roy Baumeister, wybitny psycholog społeczny, uważa, że silna wola ulega wahaniom w ciągu dnia, tzn. że jej poziom jest najwyższy rano i spada wraz z upływem godzin. W ten sposób można wytłumaczyć wieczorne objadanie się lub brak motywacji do pracy w godzinach popołudniowych. W tym miejscu należy jednak dodać, że silna wola może zależeć także od chronotypu, czyli wewnętrznego zegara biologicznego. Istnieją dwa główne typy chronotypu, tj. skowronki (osoby lubiące poranki, których silna wola jest największa rano) i sowy (czyli typ wieczorno-nocny, który ma największą motywację do działania wieczorami).
Ogólnie jednak silna wola spada wraz ze zmniejszaniem się pokładów energii u człowieka. Skoro wola jest jak mięsień, to powinna być ćwiczona regularnie. Psychologowie uważają, że ważne jest unikanie sytuacji, w których pojawiają się różne pokusy. Ponadto znaczenie ma odpoczynek, który pomaga w naładowaniu się energią.
Silna wola a odchudzanie
Niestety, podczas stosowania diety odchudzającej często pojawiają się kryzysy silnej woli. Są one związane ze słabnącą motywacją i brakiem odpowiedniej samokontroli. Naukowcy uważają, że podstawą sukcesu jest sposób myślenia.
Oznacza to, że zamiast traktować dietę jako metodę na zrzucenie konkretnej liczby kilogramów, lepiej jest skoncentrować się na ogólnej zmianie stylu życia na zdrowszy. Należy więc wspomagać się ćwiczeniami fizycznymi i odpowiednimi produktami spożywczymi, które pobudzają przemianę materii. Zamiast myśleć o kolejnych posiłkach, lepiej poczytać książkę, iść na spacer lub do kosmetyczki.
Bardzo ważne jest także wzmacnianie silnej woli odpowiednimi zachętami motywacyjnymi . Wiadomo, że najbardziej podbudowuje rzeczywista utrata kilogramów, jednak warto także zmierzyć swój obwód pasa oraz bioder i sprawdzić, czy traci się centymetry. O powodzeniu diety decydują głównie motywacja i postawione sobie cele. Najlepiej skoncentrować się na tym, że zmiana stylu życia pozytywnie wpłynie na zdrowie fizyczne oraz psychiczne i przyczyni się do lepszego wyglądu.
Ćwiczenia na silną wolę
Istnieje wiele ćwiczeń na silną wolę, które mogą być stosowane w życiu codziennym. Badacze uważają, że jednym z najprostszych zadań jest pisanie ręką niedominującą (na przykład lewą). Takie ćwiczenie może zwiększyć panowanie nad sobą i ogólną samokontrolę. Niektórzy uważają, że konsumpcja i bardzo duży wybór w trakcie zakupów mogą zmniejszać silną wolę. Dlatego tak ważne jest chodzenie do sklepu z listą i kupowanie tylko tych rzeczy, których się naprawdę potrzebuje.
Duże znaczenie mają także ogólne trzymanie się planów i unikanie życiowych stresów. Ważne są również proste czynności, takie jak: rezygnacja ze słodzenia kawy lub herbaty, zmywanie naczyń od razu po posiłku, wstawanie kilka minut wcześniej, poświęcenie 20 minut dziennie na czytanie, chodzenie na spacery bez telefonu, a także wygospodarowanie jednego dnia w tygodniu bez telewizora lub komputera. Takie proste sposoby przyczynią się do wytrenowania silnej woli i sprawią, że trzymanie się postanowień będzie dużo łatwiejsze.
Zobacz wideo: Dawid Woliński ocenia sytuację psychiatrii w Polsce: Tabu zostało przełamane
Zobacz także:
- Jak znaleźć motywację do nauki? Skuteczne metody motywacyjne
- Motywacja – co to jest? Jak się zmotywować?
- Motywacja do diety i ćwiczeń – skąd ją czerpać?
Autor: Adrian Adamczyk