Zabierz seniora na spacer
Istnieje wiele form aktywizacji osób starszych. W rozmowie z fizjoterapeutą Kamilem Jackowskim porozmawialiśmy o tym, jak to zrobić, by seniora skutecznie zmotywować i przywrócić mu radość z życia. Okazuje się, że regularny ruch ma ogromną moc.
- Błędnie przyjęliśmy, że starość to tylko słabość i różnorakie schorzenia a powinniśmy dostrzegać siłę, która wciąż drzemie w naszych bliskich. Regularny ruch o umiarkowanej intensywności np. w postaci spaceru wpływa korzystnie na gęstość kości, "naoliwia" stawy, sprzyja utrzymaniu masy mięśniowej i sprawia, że osoby starsze mogą przez dłuższy czas i z większą łatwością wykonywać czynności dnia codziennego, jak robienie zakupów czy sprzątanie - tłumaczył ekspert w rozmowie z redaktorką Aleksandrą Matczuk.
Dłuższe i lepsze życie
Jak zaznaczył fizjoterapeuta, aktywność fizyczna sprzyja prawidłowemu przebiegowi procesów metabolicznych, poprawia nastrój, pomaga w utrzymaniu właściwej masy ciała, wzmacnia odporność, poprawia jakość snu.
- Nie można też zapominać o jej korzystnym wpływie na poprawę funkcji poznawczych, zmniejszenie ryzyka depresji, rozwoju różnorakich chorób jak cukrzyca czy niebezpieczeństwa wystąpienia zawału serca bądź udaru mózgu. W skrócie można powiedzieć, że regularny ruch to znacznie zdrowsze i po prostu dłuższe życie - podkreślił nasz rozmówca.
Brak ruchu to poważne zagrożenie
Kamil Jackowski opowiedział nam także, jakie zagrożenia niesie za sobą brak ruchu. Niestety, może nasilać uczucie izolacji społecznej, samotności, sprzyjać też stanom depresyjnym. Co dzieje się z ciałem? Brak ruchu niekorzystnie wpływa między innymi na układ krążenia, ponieważ krew płynie wolniej, a tkanki i komórki są słabiej odżywione.
- Mogą powstawać miejscowe zakrzepy, opuchlizna czy drętwienie kończyn. Serce pracuje słabiej, wzrasta ryzyko nadciśnienia, miażdżycy i zawału serca. Niepoddawane bodźcom ruchowym mięśnie stają się osłabione a sił do wykonywania codziennych czynności jest coraz mniej. Kości są coraz to słabsze, co zwiększa ryzyko osteoporozy i rozlicznych złamań, nawet przy łagodnym upadku - ostrzegł ekspert.
- Często nieruszający się seniorzy uskarżają się też na problemy z układem pokarmowym, w szczególności zaparcia. Brak ruchu często odbija się też w nadmiernej masie ciała - nadwadze, a nawet i otyłości - co wiąże się z kolejnymi powikłaniami i schorzeniami - cukrzycą, obturacyjnym bezdechem sennym, chorobą zwyrodnieniową stawów czy niektórymi nowotworami - dodał.
Nie wyręczaj, po prostu bądź blisko
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia seniorzy powinni uprawiać tygodniowo 150 minut aktywności o umiarkowanej intensywności (30 minut przez 5 dni) lub 75 minut aktywności energicznej. Pamiętajmy, jeśli osoba starsza nie ma większych przeciwwskazań, zamiast wyręczać ją w prostych czynnościach, nadzorujmy i pomagajmy.
- Wielu z nas chce być przykładnymi dziećmi lub wnukami i na siłę odciążać bliskie nam osoby, ale warto zastanowić się, czy nie robimy im tym większej krzywdy. Nieodpuszczanie sobie wykonywania codziennych czynności jak wynoszenie śmieci, zmywanie naczyń czy sprzątanie może być dla niektórych seniorów jedyną formą ruchu, więc wyręczając ich możemy doprowadzić do sytuacji, w której będą tylko leżeć bądź siedzieć przez cały dzień, co negatywnie wpłynie na ich organizm. Starsze osoby powinny mieć możliwość dostrzegania, że wciąż mogą robić wiele rzeczy, że nie brak im sprawczości i sprawności. Niech to będą możliwie jak najdłuższe odcinki przebyte pieczo, wejście po schodach zamiast skorzysta - tłumaczył Kamil Jackowski.
Jak działać, gdy senior nie współpracuje?
Co robić, gdy senior nie chce się ruszać, mimo że nie ma do tego przeciwwskazań? Fizjoterapeuta sugeruje szczerą i spokojną rozmowę, by dotrzeć do tego, dlaczego senior ma obawy przed aktywnością fizyczną
- Może zmaga się z jakimiś lękami bądź błędnymi przekonaniami, które będziemy w stanie rozwiać. Warto też zaoferować swoje towarzystwo podczas aktywności fizycznej, co będzie dodatkową motywacją i przyjemnością ze wspólnie spędzanego czasu. Można przedstawić różne dostępne formy aktywności - niektóre osoby starsze w pamięci mają lekcje WF-u ze szkolnych lat, a nie ukrywajmy - wachlarz możliwości uległ znacznemu zwiększeniu i nie sposób nie znaleźć czegoś, co trafi w gust osoby starszej - joga, gimnastyka w wodzie, spacer, nordic walking… Jeśli dopasujemy aktywność do seniora będzie mógł wykonywać ją z przyjemnością, przez co zwiększymy prawdopodobieństwo regularności. Rozwiązaniem mogą okazać się też zajęcia grupowe - są okazją nie tylko do ruchu, ale też nawiązania nowych znajomości czy po prostu porozmawiania z rówieśnikami - powiedział nasz rozmówca.
Jakie aktywności dla dziadków lub rodziców?
Najprostszym sposobem jest oczywiście spacer, który redukuje napięcie w ciele, wzmacnia mięśnie, dotlenia mózg, a oprócz tego, jak tłumaczy fizjoterapeuta, będzie on okazją do rozmowy.
- Może być to chociażby krótka przechadzka na zakupy, która z czasem będzie wydłużona do spokojnych spacerów do parku czy w lubiane przez seniora miejsca. Podczas spaceru możemy też skorzystać z siłowni na świeżym powietrzu i zrobić z seniorem kilka prostych ćwiczeń na dostępnym tam sprzęcie, możemy też poćwiczyć bez przyrządów, robiąc przysiady, półprzysiady, krążenia ramion, barków, przenoszenie ciężarów z palców na pięty i z powrotem, unoszenie kolan na przemian do góry czy delikatnie rozciągając ciało, łącząc tym samym ćwiczenia siłowe z równoważnymi, rozciągającymi i koordynacyjnymi, co pozwoli kompleksowo zadbać o seniora. Miejmy jednak na uwadze, że proponowane ćwiczenia muszą być możliwe do wykonania i każda osoba starsza będzie miała inne predyspozycje - podsumował Kamil Jackowski.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Dzieci będą miały lepszą opiekę psychologiczną w szkołach? Martyna Wojciechowska: "Wierzę w to"
- Kardiolog radzi, jak uniknąć problemów z sercem podczas upałów. Ten płyn nawadnia lepiej niż woda
- Te leki są szczególnie wrażliwe na temperaturę. Które trzeba chronić przed upałami?
Autor: Aleksandra Matczuk
Źródło zdjęcia głównego: GettyImages/FredFroese