Borowiki trujące i ich rodzaje. Jak je rozpoznać?

Grzybobranie - mężczyzna zbiera grzyby.
Fot. Halfpoint / Getty Images
Niektóre z borowików są gatunkami trującymi. Problem z tego rodzaju grzybami polega jednak na tym, że wiele z nich jest do siebie bardzo podobnych i łatwo je pomylić. Czym zatem charakteryzują się borowiki trujące?

Jakie są podobieństwa i różnice w borowikach jadalnych i ich trujących odmianach. Na co zwrócić uwagę, by nasze grzybobranie było bezpieczne i zakończone kulinarnym sukcesem?

Czy borowik ceglastopory jest trujący?

Wiele osób zadaje sobie takie pytanie, a odpowiedź na niestety nie jest jednoznaczna. Grzyb ten, zwany także „ czerwononożką ” czy „ pociecem ”, klasyfikuje się jako trujący, jeśli spożyty zostaje na surowo. Po ugotowaniu ponoć jest jadalny, bo woda doskonale wypłukuje zawarte w nim toksyny (należy ją koniecznie odlać po gotowaniu i nic na niej nie przyrządzać!). Grzyb ten poleca się do marynowania w occie oraz do przygotowania sosów - jest bardzo łagodny w smaku. Można go znaleźć w lasach świerkowych, mieszanych i liściastych. Jego trzon jest pękaty, baryłkowaty, z biegiem czasu - walcowaty i osiąga wysokość do 15 cm. Cechą charakterystyczną jest to, że pokrywają go czerwone strzępki, które dają efekt ceglastego zabarwienia. U podstawy pozostaje on jednak żółty. Kapelusz u borowika ceglastoporego jest półkolisty, potem spłaszczony, poduchowaty i ma zazwyczaj kolor jasnobrązowy lub ciemnobrązowy. Miąższ jest żółty i natychmiast po uszkodzeniu zmienia się na ciemnogranatowy. Rurki u tej odmiany grzyba mogą być oliwkowe, pomarańczowe lub żółte.

Zobacz film: Grzybobranie - polski sport narodowy. Źródło: Dzień Dobry TVN

Borowik trujący – odmiany

Borowik szatański

Występuje na glebach wapiennych, w lasach liściastych, a jego wysiew przypada na okres od lipca do października. Zwany jest często „ diabelskim grzybem ”, „ szatanem ” lub „ grzybem krwistym ”. Nie bez powodu. Jest on bowiem silnie trujący, zwłaszcza w postaci surowej. Nieumyślne spożycie grozi poważnymi dolegliwościami ze strony żołądka i jelit oraz zaburzeniami wodno-elektrolitowymi. Toksyny zawarte w grzybie działają silnie drażniąco na śluzówkę, dlatego objawy zatrucia pojawiają się dość szybko, bo nawet do 2 godzin po spożyciu. Wśród nich wymienić można: nudności, wymioty, wzmożone pragnienie, wodnistą biegunkę, a nawet silne kurcze łydek. Jak wygląda borowik szatański? Jego trzon ma dość intensywne zabarwienie w kolorze czerwonym, przez co ta odmiana grzyba często jest mylona z borowikiem ceglastoporym. U borowika szatańskiego występuje drobna siateczka różowych lub purpurowych żyłek, która może bardzo przypominać kosmki borowika ceglastoporego. Kapelusz u borowika szatańskiego jest w jasnym, niemal białym kolorze. U młodych okazów - półkolisty, u starszych - spłaszczony i poduszkowaty, potrafi osiągnąć średnicę nawet do 30 cm. Chcąc upewnić się, czy mamy do czynienia z borowikiem szatańskim, można wykonać prosty test dotykając kapelusza czubkiem języka - gorzko-kwaśny smak przypominający żółć jest znakiem, że trafiliśmy na klasycznego „szatana”. Miąższ u tego grzyba jest kremowy lub biały z domieszką żółtego zabarwienia i jeśli go natniemy czy naciśniemy, zaczyna sinieć. Co więcej, u starych grzybów nieprzyjemnie pachnie padliną. Rurki natomiast mają kolor brązowooliwkowy, żółty lub czerwony.

Borowik korzeniasty

Ten rodzaj grzyba także porasta lasy liściaste i upodobał sobie gleby wapienne. Rośnie od lipca do października i często jest mylony z borowikiem grubotrzonowym, ze względu na podobną budowę. Borowik korzeniasty ma bulwiasto wybrzuszony trzon o długości do 12 cm i szerokości do 8 cm o kolorze żółtocytrynowym i szarobrunatnym u podstawy. Jego kapelusz początkowy jest półkolisty, potem płaski o charakterystycznym zabarwieniu bieli z szarymi smugami. Miąższ jest bardzo gorzki w smaku i ma barwę cytrynowożółtą. On także, podobnie jak borowik szatański, w przypadku uszkodzenia przybiera odcień błękitny.

Borowik purpurowy

Borowik purpurowy, zwany też borowikiem czerwonotrzonowym, jest ciepłolubny i rośnie w lasach bukowo-dębowych. Wysiew ma miejsce od lipca do października. Należy do gatunków wymierających. Borowik purpurowy jest nieco większy od swoich poprzedników, jego trzon może dochodzić nawet do 20 cm wysokości i 6 cm szerokości. W tej odmianie jest on purpurowy, stąd zresztą jego nazwa. Górna część grzyba pozostaje jednak żółta. Podobnie jak u poprzednich odmian, młode okazy mają kapelusz półkolisty, a starsze spłaszczony i poduchowaty, do tego jest on gładki. Jeśli chodzi o zabarwienie, to z wiekiem staje się ono brudno brązowe (na początku jest biało-żółte), a krawędzie mogą być lekko czerwonawe. Miąższ borowika purpurowego ma barwę dość intensywną, cytrynową, a rozcięty staje się sinozielony. Rurki zaś początkowo są żółte, by z czasem nabrać koloru karminoczerwonego, a finalnie stać się żółto-zielone.

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"