Osoby z nadwrażliwością na zapachy mogą także wyczuć specyficzne aromaty, np. kwiaty w stosie śmieci, lub poczuć obecność innej osoby, czując jej woń, ale nie widząc jej. Życie z tym zaburzeniem nie należy do łatwych. W jaki sposób sobie z nim radzić?
Czy nadwrażliwość na zapachy to choroba?
Nadwrażliwość na zapachy ma wiele zalet. Osoby z tym zaburzeniem mogą zostać wspaniałym sommelierami, perfumiarzami lub specjalistami od serów. Warto jednak zaznaczyć, że może ono skutecznie uprzykrzyć życie. W nomenklaturze medycznej nadwrażliwość na zapachy nazywana jest hiperosmią.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Zdrowie
Została ona zaklasyfikowana w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD–10 pod numerem R43.1 (zaburzenia węchu i smaku, węch opaczny). To bardzo rzadkie schorzenie, dlatego przeprowadzono niewiele badań na jego temat. Nadwrażliwość na zapachy może rozwijać się wraz z wiekiem. Czasami zdarza się, że pojawia się na krótki czas i samoistnie zanika.
Jakie są przyczyny nadwrażliwości na zapachy?
Jak wspomniano wcześniej, nadwrażliwość węchowa jest zjawiskiem słabo zbadanym i poznanym. Specjalistom jednak udało się odkryć prawdopodobne przyczyny tego zaburzenia. Jednym z potencjalnych powodów jest zakłócenie wydzielania produkcji hormonów w organizmie pacjenta.
Przypuszcza się, że hiperosmia wywoływana jest przez nadprodukcję hormonów tarczycy, spowodowaną chorobą autoimmunologiczną tego gruczołu. Nadwrażliwość na zapachy może być także efektem zaburzeń pracy układu nerwowego lub towarzyszyć chorobom psychicznym i depresji. Zaburzenia odczuwania zapachów mogą być również związane z przyjmowaniem niektórych leków bądź środków odurzających.
Objawy nadwrażliwości na zapachy
Wyczulenie na zapachy cechuje się silniejszej odczuwaniem niektórych bądź wszystkich woni. Taki stan rzeczy bywa nie tylko bardzo nieprzyjemny, lecz także niebezpieczny dla chorego. Zbyt intensywny aromat, który jest odczuwany jeszcze silniej niż u osób zdrowych, może wywołać zasłabnięcie i omdlenie, czyli utratę przytomności na skutek niedotlenienia mózgu. Zagraża to zdrowiu i życiu pacjenta, gdyż zwiększa ryzyko urazów. Nadwrażliwość na zapachy może także wywoływać u chorego migreny oraz silne nudności i wymioty.
Czy nadwrażliwość na zapachy można leczyć?
Specjaliści dokładają wszelkich starań, by odnaleźć lek na nadwrażliwość zapachową. W przypadku tej przypadłości lekarze mogą zalecić stosowanie leku przeciwpsychotycznego, który pozwoli na zahamowanie pracy neuroprzekaźników odpowiadających za ilość woni dostających się do naszych nerwów węchowych. Aktualnie nie ma jednak dowodów na jego skuteczność.
W przypadku problemów z hormonami najlepszą metodą na pozbycie się nadwrażliwości na zapachy jest wyleczenie zaburzeń związanych z nimi. Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się dodatkowych niepożądanych objawów hiperosmii, warto unikać drażniących aromatów.
Niektórzy uważają też, że dobrą metodą na wyleczenie się z hiperosmii jest… palenie papierosów, które upośledzają węch. Nie jest to jednak metoda zalecana przez specjalistów – głównie ze względu na wysoką szkodliwość i toksyczność wyrobów tytoniowych.
Wrażliwość na zapachy w ciąży
Wiele ciężarnych kobiet skarży się na dolegliwości, które są związane z tym okresem. Bardzo często pojawia się u nich nadwrażliwość na zapachy. Zazwyczaj występuje na początku i końcu ciąży – związane jest to z wysokim poziomem estrogenu i progesteronu. Uważa się, że to atawizm pozwalający świeżo upieczonej matce poczuć charakterystyczny zapach swojego nowonarodzonego dziecka.
Wyostrzony węch najczęściej wiąże się z tym, że pewne wonie, które kiedyś odpowiadały kobiecie, przestają jej się podobać i na odwrót. Nie jest to powód do niepokoju, nadwrażliwość węchowa w ciąży jest naturalnym stanem fizjologicznym. Produkty, które wywołują u ciężarnej nieprzyjemną reakcję, powinny być odstawione – dotyczy to zarówno jedzenia, jak i kosmetyków czy detergentów. Należy otaczać się zapachami, które sprawiają przyjemność.
Dobrą metodą unikania nieprzyjemności związanych z nadwrażliwością jest częste wietrzenie pomieszczeń oraz przykładanie do nosa chusteczki nasączonej ulubionym olejkiem eterycznym, jeśli poczuje się nieprzyjemną woń.
Inne zaburzenia związane z węchem
Nadwrażliwość na zapachy nie jest jedynym schorzeniem związanym z odczuwaniem woni. Pozostałymi, popularniejszymi niż hiperosmia zaburzeniami węchu są: anosmia, czyli całkowity brak węchu oraz hiposmia, która polega na zmniejszeniu zdolności do wyczuwania zapachów. Borykać można się także z dysosmią, czyli zburzeniem powodującym zmianę w węchu (należą do niej anosmia, parosmia i halucynacje węchowe).
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Czym jest nadwrażliwość słuchowa i jak z nią żyć?
- Osoby wysoko wrażliwe: charakterystyka
- Mizofonia, czyli nadwrażliwość na dźwięki. "Prowadzi do cierpienia fizycznego i psychicznego"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: LumiNola/getty Images