Warto zaznaczyć, że bardzo często mamy do czynienia z nadwrażliwością słuchową u dzieci. Z reguły pojawia się w pierwszych miesiącach życia malucha i w przypadku braku właściwej terapii utrudnia codzienne funkcjonowanie przez wiele kolejnych lat.
Nadwrażliwość słuchowa a mizofonia
Aby zrozumieć, czym jest nadwrażliwość słuchowa, trzeba sobie uświadomić, że odgłosami, które są odczuwane przez większość osób jako nieprzyjemne i bolesne, są te o natężeniu powyżej 90–100 decybeli, np. motocykl bez tłumika, piła łańcuchowa, wirnik helikoptera słyszany z 5 metrów lub eksplozja bomby. U osób z nadwrażliwością słuchową dyskomfort i ból wywołuje słyszenie zwykłych, dla większości neutralnych dźwięków, np. dzieci bawiących się na dworze, rozmowy innych osób w kawiarni, włączonego odkurzacza czy trzaśnięcia drzwiami. Należy też odróżnić nadwrażliwość na dźwięki od mizofonii, która jest odbieraniem tylko niektórych dźwięków z dużą wrażliwością. Nie wywołują one jednak bólu, tylko dyskomfort, lęk, rozdrażnienie, agresję, złość i szybką chęć ucieczki z miejsca, w którym dany odgłos jest słyszany.
Przyczyny nadwrażliwości słuchowej
Specjaliści wyróżniają 3 rodzaje nadwrażliwości słuchowej. Obwodowa związana jest z niewłaściwą pracą mięśnia strzemiączkowego, zlokalizowanego w uchu środkowym. Stanowi on naturalną ochronę przed zbyt głośnymi dźwiękami. Jeśli nie działa prawidłowo, do ucha środkowego dociera więcej energii akustycznej, a odebrane dźwięki wydają się choremu głośniejsze niż w rzeczywistości. Nadwrażliwość słuchowa centralna wywołana jest nieprawidłowym poziomem serotoniny (tzw. hormonu szczęścia) w ośrodkowym układzie nerwowym. Hormon ten wpływa na przesyłanie impulsów między komórkami nerwowymi. Za nadwrażliwość obwodową centralną (mieszaną) odpowiada uszkodzenie ślimaka, czyli kanału zawierającego właściwy narząd słuchu. Defekt wywołuje niedosłuch, którego rezultatem jest nieodpowiedni poziom głośności, przez co niektóre dźwięki słyszane są jako zbyt głośne i nieprzyjemne. Specjaliści uważają także, że na nadwrażliwość słuchową może wpływać zły stan psychiczny chorego.
Nadwrażliwość słuchowa: objawy
Objawy nadwrażliwości słuchowej u dorosłych i dzieci wyglądają bardzo podobnie. Możliwa jest reakcja nie tylko na głośne dźwięki, takie jak szczekanie psa lub płacz dziecka, lecz także cichą muzykę i włączony telewizor. Osobom cierpiącym na to zaburzenie ból może nawet sprawiać szum morza albo śpiew ptaków. Do typowych objawów nadwrażliwości słuchowej należy również:
- odbieranie odgłosów niesłyszalnych dla zdrowych ludzi,
- problemy z zasypianiem i łatwe wybudzanie,
- problem ze skupieniem,
- słyszenie echa, którego nie ma,
- unikanie głośnych miejsc,
- niereagowanie na polecenia wydawane w miejscu, gdzie jest hałas.
Dzieci dotknięte nadwrażliwością słuchową są pobudzone i rozdrażnione w miejscach, gdzie jest głośno, unikają także zabawy grającymi zabawkami i często narzekają na męczący hałas w żłobku lub przedszkolu. Ponadto maluchy często krzyczą, by zagłuszyć nieznośne odgłosy znanymi sobie dźwiękami.
Nadwrażliwość słuchowa a nerwica i autyzm
Wrażliwy słuch może występować jako samodzielne zaburzenie lub być powiązany z innymi chorobami. Bardzo często dotyka on osoby z autyzmem. Zwykłe, codzienne dźwięki są dla nich bolesne, dlatego mogą zachowywać się tak, jakby były głuche – wyłączają się, by nie słyszeć żadnego odgłosu. To bardzo częsty objaw tego zaburzenia neurologicznego, spowodowanego zmianami w mózgu. Nadwrażliwość słuchowa towarzyszy także tzw. nerwicy, czyli zaburzeniu psychicznemu, które z reguły wywoływane jest przez nierozwiązane konflikty wewnętrzne. W przypadku tej choroby cierpi psychika chorego (z powodu odczuwania niezrozumiałego lęku), a dodatkowo pojawiają się objawy fizyczne, takie jak nadwrażliwość na dźwięki, zaburzenia rytmu serca, zgrzytanie zębami, zawroty głowy, uderzenia gorąca lub ból kręgosłupa.
Leczenie nadwrażliwości słuchowej
Terapia nadwrażliwości słuchowej musi być dobrana indywidualnie przez laryngologa, który powinien wziąć pod uwagę przyczynę zaburzenia i rodzaje drażniących dźwięków, a także stopień bólu. Jedną z popularniejszych metod jest TRT, czyli terapia dźwiękiem, nazywana również „odczulaniem na dźwięki”. Odgłosy są wtedy emitowane za pomocą generatorów szumu szerokopasmowego. Jeśli nadwrażliwość wywołana jest niedoborem serotoniny, można też zastosować leczenie farmakologiczne. Nadwrażliwość słuchowa u dzieci bywa leczona za pomocą stymulacji układu przedsionkowego, poprzez zabawy ruchowe, huśtanie się na huśtawkach czy hamakach, a także zabawy w piłkach i na trampolinach.
Zobacz także:
- Uważaj! Opryszczka u dzieci może skończyć się hospitalizacją
- Wściekła minka noworodka. Położna:"Mała mogła być niezadowolona, że zmienia otoczenie"
- Historia ogromnej siły woli! Genialny młody naukowiec zapadł w śpiączkę, a teraz walczy o powrót do zdrowia
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Digital Vision