Kto może zostać członkiem komisji wyborczej?
Kandydatem do Obwodowej Komisji Wyborczej (a stałe obwody wyborcze w Polsce mają od 200 do 4000 mieszkańców, natomiast odrębne: szpitale, więzienia itp. od 15 osób) może zostać osoba, która:
- jest obywatelem polskim,
- ukończyła 18 lat najpóźniej w dniu zgłoszenia,
- nie jest pozbawiona praw publicznych i wyborczych,
- nie jest ubezwłasnowolniona orzeczeniem sądu,
- stale zamieszkuje na obszarze województwa, w którym jest zgłaszana/zgłasza się do komisji.
Osobami pracującymi w takiej komisji nie mogą być: kandydaci w wyborach, komisarze wyborczy, urzędnicy wyborczy, pełnomocnicy wyborczy komitetu wyborczego, pełnomocnicy finansowi komitetu wyborczego, obserwatorzy społeczni, mężowie zaufania, osoby spokrewnione z kandydatami do wyborów (małżonkowie, zstępni, wstępni, rodzeństwo), choć ci ostatni mogą pracować w OKW w innych okręgach niż ten, z którego kandyduje członek rodziny. Najczęściej są to działacze, aktywiści.
Jak wygląda praca w takiej komisji?
W skład OKW wchodzi od 7 do 13 osób w obwodach powyżej 3000 mieszkańców. Komisja ma przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego
W dniu wyborów osoba, która podjęła pracę w komisji, ma obowiązek obecności od 7:00 do 21:00. Co więcej, członkowie OKW muszą przejść szkolenia, a po zakończonych wyborach policzyć głosy. Na to mają 24 godziny od zamknięcia lokali.
- Taka osoba nie będzie pracowała jeden dzień. Musi zostać przeszkolona, praca zaczyna się od 7:00, ale musi być wcześniej, by ostemplować karty, przygotować lokal. Na sali są też mężowie zaufania albo obserwatorzy wyborczy. Taka komisja musi ustalić głosy nieważne, głosy do sejmu, senatu i potem te referendalne w 24 godziny – powiedziała eksperta.
Ponadto dodała, że o ile w małych miejscowościach członkowie komisji cieszą się wygodą, w dużych miastach liczba głosów do zliczenia sięga kilku tysięcy. Oznacza to więc pracę kilkudziesięciogodzinną.
Do zadań członka komisji należy:
- udział w posiedzeniach komisji (przed wyborami), szkoleniach,
- przygotowanie głosowania w obwodzie (liczenie kart itp.),
- przeprowadzenie głosowania w obwodzie (wydanie kart do głosowania w wyborach i referendum),
- czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania,
- ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości,
- przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.
Należy pamiętać, że członkowie komisji zarządzają także relacjami z mężami zaufania i obserwatorami. W 2023 r. mają oni także więcej pracy niż wcześniej z racji na referendum.
- Odrębną kwestią są komisje wyborcze za granicą. Ja sama będę głosować w Luksemburgu. Te komisje mogą mieć nawet odpowiedzialność większą niż za 5, czy 6 tysięcy oddanych głosów, a mają także 24 godziny na policzenie. Mogą nie zdążyć ich policzyć i wtedy te głosy uznaje się za niebyłe. W ogóle głosowanie w całym obwodzie uznaje się za niebyłe. To jest bardzo kontrowersyjna kwestia, moim zdaniem niekonstytucyjna, jestem politolożką, więc biorę odpowiedzialność za swoje zdanie. To oznacza, ze nasz głos nie zostanie policzony, bo urzędnicy się nie wyrobili – powiedziała.
Jak się zgłosić?
Kandydaci na członków OKW powinni zgłosić się do wybranego komitetu wyborczego lub indywidualnie zgłosić się na listę rezerwową do 15 września br. Skład komisji podany zostanie 25 września.
Formularze zgłoszeniowe publikują zazwyczaj samorządy. Co ciekawe, w tegorocznych wyborach będzie o ponad 6 tysięcy OKW więcej niż w poprzednich. Oznacza to, że będzie znacznie więcej miejsc pracy.
- Za granicą będą tworzone trochę inaczej obwodowe komisje wyborcze. Tam decyduje Ministerstwo Spraw Zagranicznych. W Polsce możemy się zgłosić poprzez dwie drogi: albo do komitetu wyborczego, albo możemy zgłosić się do samorządu – powiedziała dr hab. Renata Mieńkowska-Norkiene - politolożka UW.
Warto jednak pamiętać, że w tym roku wprowadzone zostały reformy w kodeksie wyborczym. Można zarobić dużo więcej niż w 2019 r. jednak wprowadzono dużą zmianę - ograniczenie czasu liczenia głosów. Oznacza to duże obciążenie dla członków komisji, którzy muszą wyrobić się w 24h. Dodatkowo mamy kwestię referendum. Teoretycznie wydane mają być 3 karty - do sejmu, senatu i trzecia do referendum lub adnotacja o odmowie wzięcia udziału w referendum. Pracy jest więcej. Dieta (netto) przewodniczącego wynosi 800 zł, wiceprzewodniczącego 700 zł, szeregowego członka komisji 600 zł.
- Diety nie są opodatkowane, to jest bardzo ważna informacja – podsumowała.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Zobacz program na platformie VOD.pl. Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- GIF wycofuje z obrotu lek przeciwwirusowy. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia pacjenta"
- 5-latka zginęła od zbłąkanej kuli. To już 15. taka niewinna ofiara
- Ryanair odwołuje loty z Modlina. Co jest przyczyną?
Autor: Nastazja Bloch
Źródło zdjęcia głównego: Michał Żebrowski/EastNews