Dzień Zwycięstwa 8 maja - co upamiętnia?
Dzież Zwycięstwa to dzień upamiętniający zakończenie II wojny światowej w 1945 roku. W Polsce był wcześniej obchodzony 9 maja - w okresie od końca wojny w 1945 r., aż do 2015 r. Było to dokładnie Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności i funkcjonowało jako święto państwowe obchodzone 9 maja w krajach byłego bloku wschodniego i 8 maja m.in. w Polsce, Czechach, Francji.
Wojna w Ukrainie
8 maja 1945 miało miejsce posiedzenie Rady Ministrów z udziałem prezydenta Krajowej Rady Narodowej. Pojawiało się kilka koncepcji w kwestii ustalenia daty tego święta, ale ostatecznie w Polsce Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności obchodzone 9 maja zostało ustanowione dekretem z 8 maja 1945 r., zatwierdzonym przez Krajową Radę Narodową z Bolesławem Bierutem na czele.
Obchody Dnia Zwycięstwa w PRL
W PRL ten dzień obchodzony był bardzo uroczyście, szczególnie w latach 1946–1989. W okresie 1945–1950 był też dniem wolnym od pracy. Przestał nim być na podstawie ustawy z 15 stycznia 1951 r. Dniem wolnym od pracy był ponownie w latach 1982-1989. Najważniejsze, organizowane zwykle z rozmachem obchody miały miejsce na Placu Zwycięstwa lub Placu Defilad w Warszawie.
Po 1990 r. nie organizowano już oficjalnych obchodów, ale w niektórych miastach jednostki wojskowe we współpracy z samorządami organizowały je lokalnie. Poza tym polscy żołnierze od czasu do czasu brali również udział w paradzie w Moskwie. Dzień Zwycięstwa obchodzony w Rosji 9 maja jest jednym z najważniejszych rosyjskich świąt.
Polacy nie chcieli świętować zwycięstwa wtedy, kiedy Rosjanie
Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności było oficjalnym świętem państwowym nad wyraz długo. W 2014 r. podkreślił to dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN Andrzej Zawistowski. Zakończenie wojny w Europie i Polsce za bardzo kojarzone było z rosyjską wersją historii i jej udziałem w konflikcie, jako "wyzwoliciela". Z końcem marca 2015 r. ze względu zbliżającej się 70. rocznicy końca II wojny światowej w Europie, Prezes IPN Łukasz Kamiński skierował na ręce Marszałka Sejmu RP pismo z prośbą o zniesienie Narodowego Święta Zwycięstwa i Wolności obchodzonego 9 maja.
24 kwietnia 2015 Sejm RP przyjął ustawę o Narodowym Dniu Zwycięstwa obchodzonym 8 maja, jednocześnie znosząc Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności obchodzone 9 maja. Początkowo planowano dla święta 8 maja nazwę Narodowe Święto Zwycięstwa lub nawet całkowitego jego usunięcia z kalendarza świąt i obchodów. Później podjęta została decyzja, by nazwa święta obchodzonego 8 maja brzmiała Dzień Zwycięstwa.
Zobacz także:
- Filmy o II wojnie światowej, które warto obejrzeć. Pomagają przybliżyć historię
- Irena Santor wraca wspomnieniami do II wojny światowej. "W rowach po obu stronach leżeli zabici ludzie"
- Wojna w Ukrainie przywołała bolesne wspomnienia. "Położyli mnie na ulicy, obok czterech trupów"
Autor: Diana Ryściuk
Źródło zdjęcia głównego: arkadiuszkomski/Getty Images