Opinie o Konstytucji 3 maja
Konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w państwie. Opisuje podstawowe zasady ustroju - tego, kto rządzi i jak rządzi. W tym roku mija 232. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja, która, jak pisali jej autorzy, była "ostatnią próbą ratowania Rzeczypospolitej". Jednak, aby doszło do jej uchwalenia, Król Stanisław August Poniatowski oraz jego bliscy współpracownicy musieli trzymać wszystko w tajemnicy przed Rosją i przeciwnikami reform.
Polski akt prawny wzbudził zainteresowanie zarówno europejskich, jak i amerykańskich tytułów prasowych. Brytyjska gazeta "The Times", która powstała w 1785 roku opisywała, że "rewolucja w Polsce dokonała się przy niemal jednomyślnym poparciu narodu i wierzymy, że będzie on miał dość siły, by ją obronić przed każdym despotą, który chciałby zaatakować jej zasady". Pochwalała chęć nowoczesnych zmian, bez konieczności przelewania za nie krwi.
Ciekawostki o Konstytucji 3 Maja
Już w lipcu 1791 roku o polskiej Konstytucji wiedzieli także Amerykanie. - Niedawna, zaskakująca rewolucja w Polsce jest zwycięstwem rozumu i życzliwości nad przesądami społecznymi i religijnymi - pisali dziennikarze Gazette of the United-States. Prasa zachwycała się również postacią króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, którego opisywano jako władcę otoczonego szacunkiem i chwałą.
Prasę zachwycał fakt nowoczesności rządów. Miał powstać rząd z ministrami, którzy mogliby być oceniani przez parlament i jeśli nie dostaliby poparcia w głosowaniach, wtedy zostaliby odwołani. Niestety Konstytucja z 3 maja 1791 roku nie była przełomowa w przypadku praw obywateli w Polsce. Na większe zmiany czekano aż do Konstytucji Księstwa Warszawskiego.
Ciekawa jest też hipoteza mówiąca, że upadek Konstytucji 3 maja mógł mieć związek ze zmianami klimatu. Był to okres, gdy klimat na półkuli ochłodził się o 1 stopień. Według tej teorii to właśnie tzw. Mała Epoka Lodowcowa wywołała głód, a jego skutkami były wojny i bieda.
Okazuje się, że historyczne dokumenty przetrwały do dziś. Trzy zachowane egzemplarze znajdują się w Archiwum Głównym Akt Dawnych. Jeden z nich zawiera nawet notatki ich twórców.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Pełne odcinki znajdziesz na platformie Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Konstytucja 3 maja - 233. rocznica uchwalenia. Jak wyglądają obchody święta?
- Sprawdź, co wiesz o Konstytucji 3 maja. Rozwiąż quiz
- 32. Bieg Konstytucji 3 Maja. Garść przydatnych informacji dla uczestników i warszawiaków
Autor: Aleksandra Matczuk
Reporter: Marcin Sawicki
Źródło zdjęcia głównego: Dzień Dobry TVN