Stal nierdzewna - jakie są rodzaje, skład, właściwości i zastosowanie stali nierdzewnej?

Sprzęt AGD ze stali nierdzewnej. Stal nierdzewna
Stal nierdzewna
Źródło: Alberto Guglielmi/Getty Images
Stal nierdzewna, która wykazuje odporność na korozję, jest materiałem powszechnie stosowanym w przemyśle budowlanym, samochodowym, chemicznym, spożywczym i wielu innych. Co odpowiada za jej właściwości antykorozyjne? Jakie inne właściwości wykazuje stal nierdzewna?

Stal nierdzewna to tworzywo powszechnie używane do budowy basenów, części samochodowych, sztućców i materiałów budowlanych. Czym jeszcze charakteryzuje się stal nierdzewna?

Stal nierdzewna - skład

Stal nierdzewna to grupa stali, które charakteryzują się odpornością na korozję. Właściwość tę stal nierdzewna zawdzięcza dodatkowi chromu w swoim składzie. Aby stal była antykorozyjna, zawartość chromu w składzie stali powinna wynosić co najmniej 11 procent. W reakcji chromu na tlen z powietrza na powierzchni stali wytwarza się niewidzialna warstwa ochronna, która chroni stal przed rdzewieniem (ta reakcja zachodzi również w środowisku wodnym). Interesującą właściwością stali nierdzewnej jest umiejętność regeneracji - nawet jeśli warstwa ochronna zetrze się, zarysuje lub w inny sposób ulegnie szkodzie, przy ponownym kontakcie z tlenem, powinna się odbudować.

Im wyższa zawartość chromu w stali, tym wyższa będzie jej odporność na korozję. Odporność ta podwyższa się również wraz z dodatkiem molibdenu. Z kolei dodatek niklu sprawia, że stal będzie łatwiejsza w obróbce plastycznej na zimno i w spawaniu.

Zobacz wideo: Czajnik – który wybrać?

Czajnik – który wybrać?
Czajnik – który wybrać?
Czajnik – który wybrać?

Stal nierdzewna - gatunki

Ze względu na skład chemiczny wyróżniamy cztery główne rodzaje stali nierdzewnych: austenityczna, ferrytyczna, martenzytyczna, ferrytyczno-austenistyczna duplex.

  • Stal nierdzewna austenityczna - wykazuje najwyższą odporność na korozję, a im więcej chromu i molibdenu posiada, tym ta odporność wzrasta.
  • Stal ferrytyczna - nie jest używana w trudnych warunkach środowiskowych np. pod wodą, gdyż ma niską zawartość chromu i niską odporność na korozję. Jest za to wysoce odporna na działanie chlorków, czyli śródkrystaliczną korozję naprężeniową.
  • Stal martenzytyczna - jest zahartowaną stalą austenityczną. Ma największą twardość, wytrzymałość i odporność na ścieranie.
  • Stal ferrytyczno-austenityczna duplex - stale podwójne wykorzystuje się głównie w ochronie środowiska, technice morskiej czy aparaturze chemicznej.

Stal nierdzewna - zastosowanie

Zastosowanie stali nierdzewnej ze względu na właściwości antykorozyjne jest bardzo szerokie. Stal nierdzewną stosuje się w obszarach takich jak: budownictwo, architektura, sprzęt AGD, przemysł spożywczy, chemiczny, papierniczy, transportowy i samochodowy.

  • Budownictwo i architektura - ze stali nierdzewnej wytwarza się wiele materiałów budowlanych, takich jak pręt, kątownik, profil lub rura. Stal nierdzewna tworzy ozdobne blachy np. na estetyczną elewację budynków, osłony kolumn, filarów, balustrady. Stal nierdzewna tworzy też eleganckie meble idealne do nowoczesnych wnętrz.
  • Sprzęt AGD - stal nierdzewna to obecnie standardowy materiał stosowany w sprzętach AGD, są z niego wyrabiane także miski, garnki. Stal nierdzewna to dobre tworzydło wszelkich kuchennych narzędzi.
  • Przemysł spożywczy - stal nierdzewna to bezpieczny i zatwierdzony do używania w kontakcie z żywnością materiał. Bierze udział w przetwórstwie, przechowywaniu i transporcie żywności.
  • Przemysł chemiczny - wyposażenie przemysłu chemicznego, takie jak rury, zbiorniki, reaktory, naczynia wykonywane są głównie ze stali nierdzewnej.
  • Przemysł papierniczy - wyposażenie zakładów papierniczych i celulozowych, np. rury, wykonane jest głównie ze stali nierdzewnej.
  • Przemysł transportowy i samochodowy - stal nierdzewna tworzy głównie kontenery i zbiorniki na materiały niebezpieczne transportowane zarówno drogą lądową, jak i morską. Jest również materiałem rur wydechowych i katalizatorów, w każdym pojeździe znajdziemy wiele elementów ze stali nierdzewnej.

Stal nierdzewna - właściwości

Specyficzne właściwości stali nierdzewnej sprawiają, że jest materiałem uniwersalnym, współcześnie powszechnie używanym.

  • Odporność na korozję - najważniejsza właściwość stali nierdzewnej. Zawartość chromu w stali wpływa na jej antykorozyjność. Dzięki odporności na rdzewienie stali z dodatkiem chromu można użyć np. to tworzenia basenów, zbiorników wodnych.
  • Odporność na działanie ognia - stal nierdzewna wśród innych materiałów metalowych wykazuje największą odporność na ogień i wysoką temperaturę pełzania, która wynosi nawet powyżej 800 stopni.
  • Właściwości mechaniczne - stal nierdzewna ma bardzo dobrą plastyczność, elastyczność i twardość. Wykazuje odporność na ścieranie, tarcie, uderzenia, zarysowania. Z tego względu jest popularnym materiałem wykorzystywanym w budownictwie.
  • Wygląd - stal nierdzewna charakteryzuje się różnorodnym wykonaniem. Jej powierzchnia może być błyszcząca, matowa, wzorzysta, barwiona. Spotykana jest stal nierdzewna szczotkowana, grawerowana. Estetyczne wykonanie stali nierdzewnej sprawia, że jest chętnie wykorzystywana np. do wystroju wnętrz lub elewacji budynków.
  • Łatwość czyszczenia - wytwory ze stali nierdzewnej są stosunkowo łatwe w utrzymaniu w czystości. Używając tradycyjnych detergentów do czyszczenia, nie powinniśmy uszkodzić stali.
  • Recykling - stal nierdzewną można całkowicie przetwarzać, jest materiałem neutralnym dla środowiska.

Zobacz także:

sposób na wnętrze
sposób na wnętrze
podziel się:

Pozostałe wiadomości