Gaśnice halonowe wypełnione są specjalną cieczą, halonami, o niskiej temperaturze parowania. Dzięki temu w trakcie gaszenia tworzą się gazy, które dodatkowo pomagają gasić płomienie. Stosowanie gaśnic halonowych jest dość kontrowersyjne. Zwolennicy tych narzędzi przypominają, że podczas gaszenia gaśnicą halonową powstaje najmniej uszkodzeń i zabrudzeń. Z drugiej strony gaśnice halonowe zostały wycofane ze służby w wielu strażach pożarnych państw europejskich ze względu na przyczynianie się do powstawania dziury ozonowej.
Jak dbać o swoje bezpieczeństwo?
Czym są gaśnice halonowe?
Gaśnice halonowe wypełnione są halonami, dlatego też, aby poznać dokładniej mechanizm konstrukcji gaśnicy halonowej, konieczne jest odpowiedzenie na pytanie, co to jest halon? Z chemicznego punktu widzenia halonami określamy związki fluoropochodnych, bromopochodnych i chloropochodnych węglowodorów. To specyficzny rodzaj cieczy, która charakteryzuje się przede wszystkim tym, że ma zdolność do parowania w bardzo niskiej temperaturze. Cecha ta w konsekwencji prowadzi do zjawiska, w trakcie którego wypuszczana ciecz powoduje powstawanie gazów. Dzięki temu gaszenie pożaru jest bardziej skuteczne. Działanie gaśnicy halonowej skoncentrowane jest na przerwaniu spalania poprzez dezaktywację wolnych rodników w płomieniu.
Czym są gaśnice halonowe i do jakiego rodzaju pożaru możemy je stosować? Klasyfikacja pożarów i gaśnic
Gaszenie gaśnicami halonowymi uznawane jest za jedno z najbardziej skutecznych i szybkich. Co jednak ważne, gaśnica halonowa nie może służyć do gaszenia wszystkich pożarów. Zwykle gaśnice tego typu przeznaczone są do gaszenia pożarów klasy B i C. Co oznaczają te kategorie?
Najogólniej można powiedzieć, że klasa B obejmuje obiekty płynne, a klasa C gazowe. Taka typologia jest jednak nazbyt uproszczona, aby ukazywała całą specyfikę zjawisk. Klasyfikacja pożarów i środków gaśniczych zgodnie z polskimi wytycznymi dzieli się na cztery klasy – A, B, C i D. Do grupy A zaliczamy pożary przedmiotów stałych. Gaśnice halonowe nie sprawdzą się przy ich gaszeniu głównie ze względu na to, że cechą charakterystyczną tego procesu jest wytwarzanie się żaru. Tego typu pożary najlepiej gasić gaśnicami pianowymi, proszkowymi oraz wodą i piaskiem. Pamiętajmy, by zawsze sprawdzić na gaśnicy, do jakiej grupy pożarów jest ona przypisana.
Gaśnica halonowa sprawdzi się za to w przypadku gaszenia pożarów z grupy B i C. Grupa B to ciecze palne. W tym przypadku cechą charakterystyczną jest proces topienia się. Uważa się, że halony są jednym z najskuteczniejszych sposobów walki z tym typem płomienia. Równie dobrze sprawdzi się wykorzystanie gaśnic halonowych do gazów palnych, ale już nie do metali alkalicznych (uranu, glinu, potasu), wchodzących w skład grupy D.
Mimo że oficjalnie większość gaśnic nie była przeznaczona do gaszenia przedmiotów stałych, to jednak były one często wykorzystywane do gaszenia urządzeń elektronicznych i telekomunikacyjnych ze względu na bardzo dobrą skuteczność gaśniczą. Co więcej, gaśnice halonowe nie zostawiają śladów po gaszeniu. Cecha ta jest niezwykle istotna i można powiedzieć, że wyróżnia gaśnice halonowe na tle innych, zwłaszcza proszkowych – ten typ gaśnic po ugaszeniu pożaru zostawia lepką mieszaninę, którą trudno usunąć.
Gaśnice halonowe i Protokół Montrealski
Jeżeli gaśnice halonowe są tak skuteczne, co zatem sprawiło, że obecnie wycofuje się z użycia? Problem wykorzystywania halonu związany jest z jego szkodliwością wobec środowiska naturalnego, a konkretnie ozonu znajdującego się w atmosferze.
Ze względu na swoją skuteczność, gaśnica halonowa bardzo szybka stała się popularna. Jednocześnie naukowcy zauważyli korelację pomiędzy powstaniem i popularyzacją stosowania gaśnic halonowych a rozszerzającą się dziurą ozonową. Badania nt. szkodliwości halonów zostały potwierdzone, co przyczyniło się do powstania traktatu o ochronie warstwy ozonowej Ziemi – Konwencji Wiedeńskiej w 1985 roku.
Nie rozwiązywała jednak ona problemu w sposób całkowity. To stało się dziewięć lat później, 1 stycznia 1994 roku, kiedy to produkcja halonu na całym świecie została wstrzymana. Od tamtego czasu nie produkuje się już halonu, a wszystko to za sprawą Protokołu Montrealskiego z 1987 roku. Do podpisania go przystąpiło 160 państw świata.
Przez ostatnie lata gaśnice halonowe powoli wracają do użytku, chociaż tak naprawdę nie zawierają one halonów jako takich. Zawierają one gaz FE-36 TM, który ma zbliżoną konstrukcję chemiczną względem halonu, jednakże nie wykazuje negatywnego wpływu na warstwę ozonową. Gaśnice te wykorzystywane są w serwerowniach i w halach produkcyjnych, ponieważ nie uszkadzają elektroniki. Ich wadą, w porównaniu do innych typów gaśnic, może być relatywnie wysoka cena.
Zobacz także:
- Spis pieców - deklarację muszą złożyć wszyscy właściciele domów. Za jej brak grozi wysoka grzywna
- Odpoczynek idealny? Najlepsze meble na taras i do ogrodu
- "Ogród i taras powinny być przedłużeniem naszego domu". Czym kierować się podczas wyboru mebli ogrodowych?