Wigilia Bożego Narodzenia to dzień wyjątkowy. Wyróżnia go niezwykle odświętny charakter, co uwarunkowane jest kwestiami wynikającymi zarówno z religii, jak i ludowej tradycji. Choć 24 grudnia nierozerwalnie łączy się z obchodami katolickiego święta, przesądy wigilijne wyrastają jeszcze z pogańskich wierzeń i obyczajów. Współcześnie przepowiednie tego typu mają swoich zwolenników i przeciwników. Choć dla wielu osób stanowią jedynie nic nieznaczące zabobony wigilijne, wciąż warto je poznać, by dowiedzieć się, w jakie wróżby wierzyli niegdyś nasi przodkowie.
Wigilijne przesądy dotyczące pieniędzy
Duża część przepowiedni i przesądów wigilijnych związana jest z bogactwem i dobrobytem. Najpopularniejszy zwyczaj dotyczy chowania w portfelu łusek karpia spożytego podczas kolacji. Według wierzeń ma to przyciągać pieniądze, a także chronić przed kradzieżą.
Aby zapewnić sobie finansową pomyślność, należy również wstać wcześnie rano i umyć twarz zimną wodą. W momencie wykonywania tej czynności w umywalce powinny znajdować się monety. Podczas nabierania wody w dłonie należy delikatnie dotykać pieniędzy.
Jeżeli 24 grudnia znajdzie się jakiś przedmiot (zwłaszcza biżuterię), zwiastuje to dostatek w nowym roku. Z kolei zgubienie jakiejś rzeczy może być zapowiedzią strat. Według przepowiedni i przesądów wigilijnych nie wolno też wydawać ani pożyczać żadnych pieniędzy, ponieważ takie działanie grozi utratą majątku. Finansowe niepowodzenia może także spowodować zobaczenie myszy w wigilijną noc – gdy do tego dojdzie, należy zachować szczególną ostrożność przy zawieraniu biznesowych umów lub zaciąganiu kredytów.
Zwyczaje i przesądy wigilijne wskazują też na to, jak powinna wyglądać sama wieczerza i przygotowanie do niej. Choć współcześnie istnieje tradycja przygotowywania 12 dań, w przeszłości preferowano nieparzystą liczbę potraw. W przypadku chłopów było ich 5 lub 7, u szlachty 9, a u arystokratów 13. Miało to zapewnić urodzaj w całym nadchodzącym roku.
Warto też zwrócić uwagę na dekorowanie pokoju. Zgodnie z przepowiedniami wigilijnymi na stole powinny znaleźć się czerwone i złote elementy, ponieważ barwy te są synonimem szczęścia i bogactwa.
Zasiadając do kolacji, warto zadbać nie tylko o elegancki strój, lecz także o odpowiednią bieliznę. W przypadku przesądów wigilijnych majtki pełnią bowiem ważną rolę – bezwzględnie powinny być nowe, ponieważ tylko wtedy zapewnią dostatek.
Aby osiągnąć życie w dobrobycie, należy też spróbować wszystkich potraw, zwracając szczególną uwagę na te zawierające mak. Według niektórych zwyczajów wigilijnych wśród dań powinna też pojawić się biała fasola, której zjedzenie ma zapewnić finansową stabilność.
Zwyczaje i przesądy wigilijne związane z pomyślnością i szczęściem
Część przesądów wigilijnych opiera się na zasadzie „jaka Wigilia, taki cały nowy rok”. Zgodnie z nią dzień ten należy rozpocząć wcześnie rano – dzięki temu uniknie się spóźnień. Warto też dużo się uśmiechać, ponieważ zagwarantuje to szczęście i pomyślność w kolejnych miesiącach. Nie wolno z kolei kłócić się i płakać – może to sprowadzić smutek i gniew, a także być zapowiedzią roku pełnego konfliktów.
Czego jeszcze nie należy robić 24 grudnia? Zgodnie z przesądami wigilijnymi pranie i szycie są absolutnie zabronione. Według dawnych wierzeń złamanie tego zakazu zwiastowało poważne nieszczęście, najczęściej śmierć jednego z członków rodziny.
Przesądy wigilijne dotyczące zdrowia i miłości
Przesądy wigilijne w Polsce często dotyczą też zdrowia. Przede wszystkim nie wolno się tego dnia przeziębić. W przeciwnym razie cały kolejny rok upłynie pod znakiem chorób. Przepowiednia ta nie dotyczy jednak kichania, które uważane jest za wyjątkowo dobrą wróżbę.
Według dawnych zwyczajów wigilijnych wpływ na zdrowie mają też spożywane potrawy i pite napoje. Zgodnie z ludowymi wierzeniami zjedzenie tego dnia jabłka pozytywnie oddziałuje na stan gardła i chroni je przed infekcjami i bólem, natomiast spożycie orzechów zapobiega dolegliwościom bólowym zębów. Niezalecane jest z kolei picie wódki, ponieważ może zwiastować problemy z alkoholem.
Wśród zwyczajów i przesądów wigilijnych można znaleźć również te związane z miłością. Według nich osoby pozostające w związku małżeńskim powinny uważać podczas dzielenia się opłatkiem – jeżeli choć mały okruszek spadnie na ziemię, może to zapowiadać zdradę w związku. Z kolei osoby wolne, które chcą dowiedzieć się, czy spotkają wybranka lub wybrankę swojego serca, po kolacji powinny zjeść jabłko, a następnie policzyć jego pestki. Zgodnie z przesądami wigilijnymi dwie lub cztery pestki oznaczają nadchodzącą miłość, natomiast więcej niż sześć zapowiada związek zakończony ślubem.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Święty Mikołaj, Gwiazdor, a może Dziadek Mróz? Ciekawostki, o których nie mieliście pojęcia
- Dlaczego kładziemy sianko pod obrus? Co oznacza ten zwyczaj?
- Puste miejsce przy stole - skąd pochodzi ta tradycja i komu się je zostawia?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Maria Korneeva/GettyImages