W zwierzętach bardzo chcemy doszukiwać się ludzkich ekspresji. Wyrażanie emocji odbywa się u nich jednak nieco inaczej niż u ludzi, czego często nie jesteśmy świadomi. Wydaje nam się, że skoro zachowują się spokojnie – takie też są. Naukowcy udowadniają jednak, że u zwierząt sygnały takie jak tętno czy temperatura nosa są równie istotnym kluczem do rozpoznania emocji, co ruchy ciała i dźwięki.
Jak kocha krowa?
Krowy mają świadomość kochania i bycia kochanymi. W swoich stadach są zdolne do nawiązywania relacji, opiekują się sobą wzajemnie, mają emocje i uczucia. Według naukowców zwierzęta te potrafią podejmować decyzje, kierując się empatią. Odczuwają współczucie – dlatego potrafią zaopiekować się cielakiem, który został porzucony przez inną krowę. Według prof. Donalda Brooma z Uniwersytetu Cambridge krowy świetnie radzą sobie też z rozwiazywaniem problemów, co potwierdzają badania rytmu ich serca.
U krów głównym wskaźnikiem samopoczucia i emocji są ich uszy. Według przeprowadzanych eksperymentów, gdy zwierzęta leżą ze swoimi ukochanymi, ich uszy są luźno opuszczone. W takiej samej pozycji znajdują się, gdy są głaskane i odczuwają przyjemność. Gdy zaś czują irytację i niepokój, stawiają uszy pod kątem 90. stopni do ciała. Krowy tworzą więzi przez wzajemne lizanie się po szyi lub głowie - okazują w ten sposób swoją przyjaźń, jest to dla nich ważne dla utrzymania harmonii w stadzie. Opanowały też system komunikacji oparty na dźwiękach o różnej częstotliwości i głośności.
Czy świnia myśli?
Świnie znajdują się w czołówce najmądrzejszych zwierząt na świecie. Potrafią się bawić – niektóre nauczono nawet grać w gry wideo. Są niezwykle towarzyskie, potrafią zaprzyjaźnić się z innymi gatunkami, w tym z ludźmi. Często okazują swoje niezadowolenie, o czym na pewno wiedzą ich właściciele. Świnie mają swoje "osobowości" – mogą być spokojne, nerwowe, leniwe, a nawet złośliwe. Są też świadome nadchodzącej śmierci - czują wtedy tak ogromny lęk, że zdarza im się umrzeć na zawał serca.
Jeśli czują, że inne ich koleżanki boją się lub bardzo cieszą, przejmują ich emocje. Lubią przytulać się do siebie, gdy śpią, mają też świetną orientację w terenie, a nawet umiejętność zapamiętywania tras. Co ciekawe, świnia się nie poci – nie jest w stanie, ponieważ nie ma funkcjonalnych gruczołów potowych. Zwierzęta te bardzo szybko się uczą, na przykład swojego imienia, na które zawsze reagują.
Jak komunikują się delfiny?
Delfin jest zwierzęciem społecznym, którego współczynnik inteligencji wynosi 4-5. Jest on wyższy niż u szympansa, którego inteligencję określa się na poziomie 2,5, a także niewiele niższy niż u człowieka, u którego szacuje się go na około 7. Choć to szympansy nazywa się najinteligentniejszymi zwierzętami świata, głównie ze względu na materiał genowy, który jest w 98,5 proc. zgodny z ludzkim, delfiny zyskały miano najinteligentniejszych stworzeń wodnych. Indie nadały im nawet status "non human person" – czyli istot pozaludzkich, który pozwala delfinom między innymi na posiadanie usankcjonowanego prawa do wolności.
Delfiny komunikują się przez wibrację tkanek. Najprawdopobniej dzięki naturalnemu ultrasonografowi, nie tylko słyszą, ale też widzą. Ssaki te, poza komunikacją werbalną, porozumiewają się także niewerbalnie - skaczą, pozują, poruszają ogonem i płetwami. Na razie odkryte zostały 32 rodzaje świstów tych zwierząt, jednak ich język wciąż kryje przed człowiekiem wiele tajemnic.
Jak czuje pies?
Sylwia Wołoch, dziendobry.tvn.pl: Jakie emocje mogą czuć psy?
Anna Marchajska, behawiorystka: Pies jest zdolny do odczuwania wszystkich podstawowych emocji. Nasze czworonogi odczuwają zarówno przyjemność, radość, euforię, jak i te mniej przyjemne uczucia: obawę, strach przerażenie, frustrację, złość, wściekłość, niezadowolenie oraz przygnębienie. Życie emocjonalne psów jest dość szerokie, jednak nie aż tak rozbudowane, jak osoby dorosłej.
SW: Czy pies wie, kiedy jesteśmy na niego źli?
AM: Pies dokładnie wie, kiedy jesteśmy zdenerwowani lub źli. Jednak nie zawsze wie, dlaczego jesteśmy zdenerwowani, często nie rozumie, że chodziło o jego zachowanie lub nie wie, co dokładnie w jego zachowaniu spowodowało złość właściciela. Zachowania utożsamiane z poczuciem winy, takie jak nerwowe machanie ogonem czy kulenie się i "przepraszanie wzrokiem" świadczą bardziej o strachu niż świadomości, że opiekun jest zły na niego.
SW: W jaki sposób pies rozpoznaje nasze emocje, a w jaki sposób czuje emocje innych psów?
AM: Psy rozpoznają nasze emocje poprzez wszystkie zmysły. Doskonale odczytują język ludzkiego ciała oraz dopasowują dźwięki do konkretnych stanów emocjonalnych opiekuna. Liczy się ton głosu, ruchy, gesty, drobne tiki, wyraz twarzy opiekuna. Zwierzęta te wykorzystują także zmysł węchu. Nos psa jest w stanie wyczuć zapach adrenaliny wydzielanej do krwioobiegu człowieka.
Komunikacja między psami jest również bardzo złożona, zwierzęta wykorzystują praktycznie każdy centymetr swojego cała, by porozumieć się z innym czworonogiem. Z mowy ciała innego osobnika pies jest w stanie dowiedzieć się, jakie ma zamiary oraz co czuje – czy jest radosny i chętny do zabawy, czy zaniepokojony i chce odejść. Informacje o swoim stanie emocjonalnym przekazują także drogą chemiczną, czyli zapachową. Za zdolność odbierania bodźców chemicznych odpowiedzialny jest organ nosowo-lemieszowy, dzięki któremu pies wyczuwa feromony zawierające informacje o stanie emocjonalnym innego psa.
SW: Jak my możemy rozpoznać, czego potrzebuje nasz pupil?
AM: Najlepszą metodą na rozpoznanie tego, jak czuje się nasz pies i czego potrzebuje, jest obserwacja zwierzęcia. Jako opiekunowie znamy nasze psy i doskonale wiemy, jak zachowują się w różnych sytuacjach. Obniżenie nastroju objawia się na różne sposoby – od rozdrażnienia, przez frustrację do smutku. Psy doskonale komunikują swoje potrzeby, co nie zmienia tego, że my, jako właściciele, musimy zaspokoić ich podstawowe wymagania, takie jak poczucie bezpieczeństwa, możliwość spełnienia potrzeb fizjologicznych (jedzenie, picie, sen) oraz potrzeb socjalnych.
Wścieklizna w Poznaniu. Potwierdzono przypadki zakażenia u nietoperzy. Zobacz video:
Zobacz także:
- Koszatniczka – ile żyje, czym ją karmić i w co zaopatrzyć?
- Jaka klatka dla kanarka jest najlepsza? Jak ją urządzić?
- Derka dla konia – jakie okrycie wybrać? Jakie funkcje spełnia derka?
www.national-geographic.pl, www.otwarteklatki.pl
Autor: Sylwia Wołoch
Źródło zdjęcia głównego: Brighton Dog Photography/Getty Images