Polscy Tatarzy, ich gościnność, kuchnia i kultura, zyskały na popularności w dużej mierze dzięki gospodarstwu agroturystycznemu na skraju Puszczy Knyszyńskiej, zwanemu "Tatarska Jurta w Kruszynianach". To właśnie tam możemy poznać zwyczaje gospodarzy, zobaczyć jak wygląda meczet i muzułmański cmentarz tatarski. A przede wszystkim dowiedzieć się, jak smakuje kuchnia tatarska, która na Podlasiu wyewoluowała dzięki silnym wpływom polskiej kuchni kresowej, litewskiej, białoruskiej, ukraińskiej, a nawet żydowskiej. Taka mieszanka w kuchni oznacza zazwyczaj jedno – niesamowite bogactwo smaków.
Kuchnia pełna aromatycznych przypraw
Kuchnia tatarska – co trzeba zjeść? Pierogi!
Flagowym daniem kuchni polskich, a właściwie podlaskich Tatarów, są pierogi tatarskie. Jest ich co najmniej kilka rodzajów, a więc każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie. Pieróg tatarski prawie zawsze zawiera mięso i cebulę. Kibiny, pieremiacze, cebulniki, jeczpoczmaki, czebureki i samse różnią się jednak przede wszystkim kształtem, ewentualnie rodzajem użytego mięsa. Mogą być też pieczone lub smażone. Natomiast kartoflaniki, a także manty z białym serem gotuje się na parze. Tatarskie pierogi mają więc różne oblicza, a przygotowanie ich wymaga niemałego kunsztu, choćby ze względu na misternie sklejone brzegi, wyglądające niczym kulinarne dzieła sztuki. Najprostsze do zrobienia wydają się kibiny z drożdżowego ciasta, które sklejamy w miarę prostym sposobem.
Pierekaczewnik – gwiazda Tatarskiej Jurty
Odwiedzając polskich Tatarów, nie można przegapić piekarczewnika – okrągłego ciasta składającego się z sześciu warstw przekładanych farszem. Trudno pomylić go z czymkolwiek innym, ponieważ warstwy ciasta nie tylko układa się na przemian z wypełnieniem, ale też zwija w wałek przypominający struclę, a następnie umieszcza w okrągłym naczyniu do pieczenia, zwinięte tak jak kot zwija się „w kłębek”.
Pierekaczewnik może być zarówno daniem głównym, jak i deserem – w zależności od tego, czy przyrządzimy je ze słodkim czy mięsnym farszem. Jeśli chodzi o ten pierwszy, najczęściej pierekaczewnik przekłada się białym serem z rodzynkami lub jabłkami.
Inne potrawy tatarskie
Tatarska kuchnia pod wieloma względami może też przypominać kuchnię arabską. Przykładem tego jest sarma – gołąbki, ale zawinięte nie w kapustę, a liście winogron, zupełnie jak libańskie gołąbki faszerowane ryżem i mięsem.
Nie mniej słynne są też kołduny tatarskie (a raczej kułduny tatarskie – bo tak poprawnie powinno się pisać i wymawiać tę nazwę) – pierogi wypełnione mięsem. Co ciekawe, kułduny nie tylko podaje się w rosole (lub po prostu w jego towarzystwie), ale też w nim gotuje, dzięki czemu nabierają wyjątkowo pełnego smaku.
Jeśli mamy już dość pierogów, spróbujmy kryszonki (nie mylić z kruszonką!) – potrawy przyrządzanej z ziemniaków, jagnięciny i warzyw lub sycących tatarskich zup, takich jak cymes (marchewkowo-ziemniaczana) lub czynaki (przypominającej gulasz).
Największy problem, by najeść się w tatarskiej kuchni, będą mieli wegetarianie. Nie znaczy to jednak, że nic się dla nich nie znajdzie. Pierogi tatarskie zwane kartoflaniki, wypełnione ziemniakami, jajkiem, cebulą i pietruszką, są bezmięsne. Można też zapytać o pyzy w wersji wege, a więc z serowo-czosnkowym nadzieniem. Ostatecznie jarosze mogą również zadowolić się słodkimi daniami. Jeśli zaś chcą spróbować przyrządzić coś z kuchni tatarskiej w domu, mogą zrobić bezmięsną wersję babki ziemniaczanej, mięso zastępując smażonym tofu.
Co na deser w kuchni tatarskiej?
Prócz wspomnianego już pierekaczewnika na słodko, na pewno warto spróbować kruchych, smażonych ciasteczek o egzotycznej nazwie czak-czak. W odróżnieniu od skomplikowanych tatarskich wypieków, ciastka te bez trudu przygotujemy w domu, zwłaszcza, że nie będziemy do nich potrzebować żadnych trudno dostępnych składników. Wystarczą nam jajka, mąka, soda, ocet, miód, cukier i orzechy oraz rodzynki. Ciasteczka czak-czak smaży się na oleju.
Zobacz także:
- Zdrowe osoby sięgają po środki dla cukrzyków. Lekarz ostrzega przed ich zażywaniem
- Proste dania z patelni z dodatkiem pasty warzywnej - przepisy Jagny Niedzielskiej
- Wyjątkowe przepisy Jaśka Kuronia na rozgrzewające jesienne dania
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: VYCHEGZHANINA/Getty Images