Niepożądany odczyn poszczepienny - co to jest?
Niepożądany odczyn poszczepienny to grupa objawów, które pojawiają się po ok. czterech tygodniach od podania szczepionki. W ogromnej większości przypadków są łagodne i ustępują samoistnie. Do najczęściej występujących odczynów poszczepiennych należą:
- wysoka gorączka;
- ból i obrzęk w miejscu wkłucia;
- duszności;
- wysypka.
Do niepożądanych odczynów poszczepiennych zaliczany jest także wstrząs anafilaktyczny. Na szczęście występuje on niezwykle rzadko - raz na milion podanych dawek.
Niepożądane odczyny poszczepienne - gdzie i jak można je zgłaszać?
Każda szczepionka, nawet najlepiej sprawdzona i przebadana, może wywołać działania niepożądane. Problemy ze zdrowiem, które wystąpiły po aplikacji szczepionki nie tylko można, ale trzeba zgłosić. Dlaczego? Dopuszczenie i przetestowanie jakiegoś leku czy szczepionki nie oznacza, że badania nad nim już się zakończyły. Po zatwierdzeniu leku czy szczepionki do użytku rozpoczyna się kolejna (tzw. czwarta) faza badań klinicznych. Jej celem jest właśnie monitorowanie preparatów i zbieranie informacji o ewentualnych działaniach niepożądanych, które wywołały. Takie odczyny czy reakcje organizmu można zgłaszać na trzy sposoby:
- lekarzowi, który przekaże jej do Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS);
- za pośrednictwem strony www.smz.ezdrowie.gov.pl - wtedy trafią od razu do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (URPL);
- bezpośrednio do producenta szczepionki (podmiotu odpowiedzialnego), można to zrobić, np. korzystając z danych kontaktowych zawartych w ulotce szczepionki.
Warto dodać, że kontrolę nad niepożądanymi odczynami poszczepiennymi sprawuje także Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Dane na ich temat zbiera również Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny (NIZP-PZH).
Szczepienia przeciwko COVID-19 - jak często wykrywa NOP-y?
Z danych, które można znaleźć na rządowych stronach, wynika, że odsetek osób, u których wystąpiły odczyny poszczepienne to w przypadku szczepionki Comirnaty (Pfizer) 0,036 proc. zaszczepionych, Moderna 0,022 proc., AstraZeneca 0,128 proc., czyli łącznie 0,054 proc.
Do tej pory do Państwowej Inspekcji Sanitarnej wpłynęło w sumie 7676 zgłoszeń o wystąpieniu niepożądanych odczynów poszczepiennych, 6496 miało charakter łagodny. Szczegółowe zestawienia dotyczące częstości występowania odczynów poszczepiennych można znaleźć na stronie NIZP-PZH. Dane mają być aktualizowane raz na dwa tygodnie.
Od 10 maja szczepienia dla wszystkich chętnych
Zobacz także:
Rząd podjął kolejne decyzje dotyczące obostrzeń. Premier przedstawił je na konferencji
Szczepienia na koronawirusa w Polsce - najnowsze dane z 12 maja
Czy praca zmianowa zwiększa ryzyko zachorowania na COVID-19? Zaskakujące wyniki badań
Autor: Katarzyna Oleksik