Santolina to roślina uprawna z rodziny półkrzewów, obejmująca kilka odmian. Pochodzi z obszarów basenu Morza Śródziemnego i charakteryzuje się częściowo zdrewniałymi, rozłożystymi łodygami. Kwiaty w okresie kwitnienia są liczne, ale małe i bardzo delikatne. Jest krzewem bardzo aromatycznym. Przez ogrodników jest chętnie wybierana do ogrodów skalnych jako naturalny żywopłot do rabat bylinowych.
Gatunki i odmiany santoliny
Wyróżnić można pięć gatunków santoliny, które różnią się między sobą głównie liśćmi. Przybierając różne kolory i kształty, santolina może być ozdobą wielu ogrodów. Każda z odmian ma podobne wymagania, dlatego bardzo łatwo można je ze sobą mieszać, tworząc ciekawe aranżacje. Najbardziej popularne gatunki santoliny to: Santolina cyprysikowata, znana jako santolina srebrzysta - zdrewniałe łodygi pokryte są srebrno-niebieskimi, gęsto rozstawionymi drobnymi liśćmi. W budowie są pierzaste, a ich powierzchnia, pokryta jest gęstymi włoskami w odcieniu srebra i popielu. Kwiaty z kolei są żółte i bardzo liczne. Santolina cyprysikowata osiąga maksymalną wysokość 50 cm, jednak najczęściej krzewy mają nie więcej niż 30 cm. Rośnie w nasłonecznionych miejscach i nie lubi mrozu, przed którym powinna być chroniona. Jej prawidłowy wzrost mogą zaburzać zastoje wodne i podmakanie terenu. Odmiany santoliny różnią się przede wszystkim kwiatostanem i kolorem liści. Jedną z popularnych jest "Pretty Carol", o intensywnie zielonych liściach i jasnożółtych kwiatach. Santolina "Lemon Queen" to odmiana najpopularniejsza w Polsce. Wybierana ze względu na swój bardzo dekoracyjny wygląd. Ma liście pierzaste i puchate w odcieniu zielonego srebra, zakończone intensywnie żółtym kwiatostanem, który wytwarza cytrynowy zapach. Santolina rozmarynolistna - osiąga wysokość do 50 cm. Nazwę zyskała dzięki kształtowi liści, które podobne są do liści rozmarynu. Santolina rozmarynolistna w okresie kwietnia pokrywa się licznymi żółtymi kwiatami, które kształtem przypominają dzwonki. Roślina lubi otwarte nasłonecznione przestrzenie i źle znosi zimowe zastoje wodne. Wraz z nadejściem większych mrozów należy ją okryć, a w okresie topnienia śniegów nie dopuszczać do przemoknięcia podłoża, na którym rośnie.
Owoce i warzywa
Santolina powinna być regularnie, ale rzadko podlewana. Roślina pochodzi z rodziny sucholubnych, dlatego z łatwością wytrzymuje duże upały i susze. Powinno się jej zapewnić dostęp do niewielkiej ilości wody, ale nigdy nie dopuścić do przemoczenia podłoża. W okresie ulew lub rozmarzania śniegu należy ją przykryć. Santolina nie jest rośliną mroozodporną i nie przetrwa dużych mrozów. Dobrze zabezpieczona i chroniona potrafi przezimować, by w kwietniu na nowo zakwitnąć. Aby zabezpieczyć podłoże, można wysypać je korą lub żwirem ogrodniczym, tworząc warstwę do 5 cm. Najpopularniejszą odmianą santoliny rozmarynolistnej jest "Primrose Gem". Charakteryzuje się drobnymi, małymi liśćmi w kolorze szarej zieleni i ma kwiaty pojedyncze, w odcieniu bieli i jasnej żółci. Ciekawą odmianą jest "Lemon Fizz". Kędzierzawe i jasnozielone liście zakończone są drobnymi kwiatami w odcieniu kremowym. Odmiana ta wyróżnia się delikatnym, cytrynowym aromatem.
Santolina zielona (lub ziele oliwne) - roślina ziołowa o charakterystycznej łodydze i gałązkach w kolorze intensywnej zieleni. Nie ma liści, a jedynie małe wypustki pokrywające ją na całej długości. Cienkie i miękkie gałązki rozrastają się nieregularnie na wszystkie strony, atrakcyjnie plącząc się o siebie. Jako jedyna z rodziny santolin jest rośliną wykorzystywaną w kuchni, bo ma właściwości prozdrowotne. Znalazła zastosowanie jako przyprawa do dań mięsnych, rybnych i jako dodatek do sałatek. W smaku i zapachu przypomina czarne oliwki. Wykorzystywana w ziołolecznictwie wspomaga apetyt, przyspiesza leczenie stanów zapalnych, reguluje pracę serca. Hodowana może być w doniczce razem z innymi ziołami wykorzystywanymi w kuchni.
Santolina woli suszę niż mokre lub zamarznięte podłoże. Osiąga maksymalną wysokość do 20 cm. Gleba, na której rośnie, powinna być żyzna i mieć neutralne pH.
Uprawa i pielęgnacja santoliny
Preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe oraz żyzne i mineralne podłoże. Rozmnażanie santoliny odbywa się poprzez wysiew nasion lub sadzonek pobranych ze zdrewniałych łodyg. Santolina, ze względu na swoją rozłożystą formę, chętnie rozpościera swoje łodygi, rozrastając się na boki. Jej ekspansja zabiera innym, delikatniejszym roślinom miejsce. Dlatego też podstawowym obowiązkiem w uprawie santoliny jest jej regularne przycinanie raz w roku. Ze względu na szybki odrost łodyg może być przycięta blisko ziemi. Inną kwestią jest to, iż jako krzew rozrastający na boki przybiera nieregularny i pierzasty kształt. Dlatego wskazane jest jej formowanie i przycinanie od góry. Należy przy tym zachować ostrożność, bowiem jej górne partie pokryte kwiatami są bardzo delikatne. Traktowana jako miniaturowy żywopłot powinna być regularnie przycinana. Bardzo często santolina rośnie w towarzystwie lawendy. Właściwym będzie połączenie pielęgnacji obu roślin i przycinanie ich w jednym czasie, by regulować ich wzrost.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Możesz je jeść do woli. Oto 10 owoców, które zawierają najwięcej wody
- Co piąty Polak uważa, że dieta roślina szkodzi zdrowiu. Co na to badania?
- Najbardziej zanieczyszczone warzywa i owoce. Które znalazły się w parszywej dwunastce?
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: ValuePixv / Getty Images