Rododendrony to egzotycznie wyglądające krzewy ozdobne. W mowie potocznej zimozielone gatunki nazywa się rododendronami i różanecznikami. Gatunki zrzucające liście (lub ich część) na zimę lub całkowicie nieodporne na mróz – są tradycyjnie nazywane azaliami. W poniższym artykule wyszczególnione są rododendrony zimozielone.
Rośliny i kwiaty
Jak wygląda rododendron? Kiedy kwitnie?
Rododendrony obejmują nawet 1 tys. gatunków. Naturalnie występują najczęściej w Azji, rzadziej spotyka się je w Amerykach, a nawet w Europie. Wszystkie gatunki łączy to, że są pięknie kwitnącymi krzewami (dużo rzadziej drzewami) o zielonych liściach. Niektóre dekoracyjne odmiany mają liście w innych kolorach, np. fioletowym (odmiana "Burletta"). Mają zwarty pokrój i zróżnicowane rozmiary – od kwiatów hodowanych w doniczce po 4–5-metrowe krzewy. Mogą żyć nawet kilkadziesiąt lat. Mają jednak nieco inne wymagania i odporność.
Kiedy kwitną rododendrony?
Rododendron – odmiany i gatunki
Rododendrony w zależności od odmiany występują w wielu kolorach – od bieli, przez czerwień aż do fioletu. Jest z czego wybierać, nawet jeśli mieszkamy w chłodniejszych rejonach kraju lub nie chcemy zabezpieczać roślin na zimę. Gatunki rododendronów odporne na mróz:
- różanecznik alpejski – typowa odmiana rododendrona, rośnie do wysokości ok. 40 cm, ma zimozielone, duże, skórzaste liście i różowoczerwone, duże kwiaty, introdukowany w jednym miejscu w Polsce;
- różanecznik jakuszimański – jeden z podstawowych gatunków ozdobnych rododendronów;
- różanecznik olbrzymi – 4–5-metrowy krzew o białych kwiatach;
- rododendron Schlippenbacha – rododendron dorastający do 2–5 metrów o różowych kwiatach;
- różanecznik dahurski – krzew do 2 m wysokości o fioletoworóżowych kwiatach.
Uprawa rododendrona
Gdzie sadzić rododendron? Najlepsze warunki zapewnia roślinie stanowisko:
- półcieniste;
- o stałej wilgotności gleby (pomaga ściółkowanie ziemi wokół rośliny);
- z żyzną, próchniczą ziemią;
- o kwaśnym odczynie podłoża;
- w miejscu osłoniętym od wiatru.
Dobra ziemia do rododendronów to np. ziemia ogrodnicza zmieszana z kwaśnym torfem i zmieloną korą. W sklepach ogrodniczych można dostać specjalną ziemię do rododendronów.
Sadzenie rododendronów – termin
Kiedy sadzić rododendrony? Najlepsze terminy są między kwietniem a wrześniem. Najczęściej robi się to wczesna wiosną lub pod koniec lata. Rododendrony sadzi się razem z całą bryłą korzeniową.
Rododendron. Pielęgnacja kluczem do sukcesu
Pielęgnacja rododendronów:
- odpowiedni nawóz do rododendronów to nawóz kwaśny, np. siarczany (amonu, potasu) lub specjalna mieszanka nawozów do rododendronów;
- nawożenie rododendronów przeprowadzamy w niewielkich dawkach, regularnie od maja do końca lipca;
- nie wapnujemy gleby;
- podlewanie rododendronów jest ważne w czasie kwitnienia, czyli wiosną, oraz jesienią, aby mogły się przygotować do zimy.
Rozmnażanie rododendronów
Jak rozmnażać rododendrony? Są dwa sposoby amatorskiego rozmnażania rododendronów: sadzonki i odkłady. Terminy rozmnażania w obu tych przypadkach to wiosna lub końcówka lata. Sadzonki ukorzeniamy w szklarni lub w inspekcie. Ukorzenienie odkładów może z kolei trwać nawet 3 lata.
Kiedy można przesadzać rododendrony?
Przesadzanie rododendronów można przeprowadzić wczesną wiosną lub jesienią. Rododendrony dobrze znoszą przenoszenie w inne miejsca.
Jak zabezpieczyć rododendrony na zimę?
Różaneczniki alpejskie są całkowicie mrozoodporne. Musimy jednak jesienią dobrze je nawodnić. To samo dotyczy większości odmian rododendronów. Wyjątkami są młode okazy, które warto na zimę okryć agrowłókniną.
Pielęgnacja rododendrona po przekwitnięciu to obcięcie przekwitłych kwiatów. Przycinanie rododendronów po przekwitnięciu pozwala roślinie zregenerować się po okresie intensywnej wegetacji. Obcinamy także uschnięte liście czy pędy.
Dlaczego rododendron nie kwitnie? Problemy i choroby
Choroby rododendronów i ich objawy:
- Co oznaczają nieregularne, brązowe plamy na liściach rododendrona? To plamistość liści różanecznika – konieczny może okazać się oprysk preparatami grzybobójczymi.
- Dlaczego żółkną liście rododendronów? Przyczyną może być niedobór składników odżywczych (czyli za słabe lub niedopasowane nawożenie) lub nieodpowiednie warunki uprawy.
- Co oznaczają brązowiejące i zwijające się liście? To najprawdopodobniej fytoftoza, nieuleczalna choroba grzybowa, która może rozprzestrzenić się na inne rośliny. Rododendrona dotkniętego tą chorobą wykopujemy i palimy.
- Dlaczego rododendron brązowieje od czubków pędów w dół i opadają mu liście? Takie objawy wywołuje inna choroba grzybowa – zaraza wierzchołków pędów różanecznika. Odcinamy chore gałęzie i palimy, a na pozostałą część rośliny stosujemy fungicydy.
- Dlaczego rododendron nie kwitnie lub ma zniekształcone kwiaty, a na liściach biały nalot? To mączniak prawdziwy azalii, choroba grzybowa. Leczy się ją opryskami z preparatami grzybobójczymi.
- Dlaczego rododendron nie kwitnie, a pąki brązowieją? To zamieranie pąków różanecznika. Obumarłe pąki odcinamy i dezynfekujemy ranę.
Rododendrony w ogrodzie stanowią wyjątkową ozdobę. Warte są wysiłku włożonego w pielęgnację.
Zobacz także:
- Jak założyć ogródek warzywny?
- Firletka chalcedońska – wygląd, uprawa i rozmnażanie. Skąd pochodzi jej nazwa?
- Żurawka - mała, niepozorna, o wielu odmianach
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Elva Etienne/Getty Images