Kim jest narcyz?
Narcyz zawsze przedstawia siebie w jak najlepszym świetle i nie jest w stanie przyjąć żadnej krytyki. W głębi duszy ma bardzo niskie poczucie własnej wartości. - Narcyzm według klasyfikacji jest to zaburzenie osobowości. Występuje częściej wśród mężczyzn, natomiast nie wyklucza to, że występuje również u kobiet - zaznacza w materiale Dzień Dobry TVN psycholożka Justyna Sroka.
Ekspertka twierdzi, że narcyz ma dwie twarze. - Pierwsza jest taka, że chce tą swoją potencjalną ofiarę przekonać do siebie, czyli umie prawić komplementy, umie zrobić wszystko, że ta osoba wejdzie w 100% w jego historię, zacznie wierzyć w to. Narcyz wtedy lubi dawać prezenty, natomiast jeśli już jest przekonany, że dana osoba jest usidlona, to dopiero pokazuje tą drugą twarz - uświadamia specjalistka.
Wówczas pojawia się m.in. przemoc fizyczna, psychiczna i ekonomiczna. - Nagle przestało mu pasować wszystko, co było związane ze mną. Przeszkadzały mu moje studia, przeszkadzała mu muzyka, którą wybieram. Oglądaliśmy tylko to, co on chciał. Słuchaliśmy tylko tego, co on chciał. Jedliśmy tylko to, co on chciał - opowiada jedna z bohaterek reportażu Dzień Dobry TVN, która była w związku z narcyzem.
Więcej historii ofiar narcyzów posłuchasz w naszym materiale wideo.
Gaslighting - przemoc bez siniaków
Cele manipulatorów są różne: od korzyści materialnych, aż po zwykłą satysfakcję z posiadania władzy nad innym człowiekiem. Często gaslighting wykorzystywany jest, by odwrócić uwagę od własnych przewinień czy słabości. Przykładem może być niewierny mąż, który w obliczu oskarżeń o zdradę zaczyna posądzać swą żonę o urojenia i chorobliwą zazdrość.
- Ofiara gaslightingu jest jak lampa. Ona gaśnie, zatraca siebie, zatraca widzenie świata takim, jaki on jest. Całkowicie polega na osobie, która na niej te mechanizmy stosuje. Ja tego doświadczyłem - wyznaje w studiu Dzień Dobry TVN dziennikarz Szymon Żyśko, współautor książki "Odzyskaj kontrolę nad swoim życiem. Gaslighting i inne formy przemocy psychicznej".
Gość programu jest przykładem, że gaslighting nie bywa stosowany wyłącznie w związkach partnerskich. - W moim przypadku było to w czasach, gdy należałem do jednej ze wspólnot kościelnych i w tamtym momencie przechodziłem swój pierwszy epizod depresyjny. Wspólnota, grupa ludzi, z którymi byłem blisko, (...) stosowała na mnie gaslighting, bo z jednej strony nie mogła sobie poradzić z tym, że ja przechodzę przez depresję, a z drugiej strony też moje szukanie pomocy u psychiatry, u psychologa sprawiało, że oni się bali, że może ten świat mnie wyciągnie z ich świata, ze świata wiary - opowiada Szymon Żyśko.
Dziennikarz stworzył wspomnianą książkę o gaslightingu wraz z psycholożką Urszulą Struzikowską-Marynicz. Ekspertka wymieniła w Dzień Dobry TVN czerwone flagi, które mogą świadczyć, że bliska nam osoba stosuje tę technikę manipulacyjną.
- Dość śmiałe sięganie w nas bardzo głęboko poprzez krytykę, poprzez ocenianie, poprzez zawstydzanie. Taka trochę próba wyręczenia nas z samodzielnego myślenia, trochę podważanie naszej kompetencji, samodzielnej oceny sytuacji - wskazuje specjalistka.
A oto wyróżniane przez psychologów typowe zwroty stosowane w gaslightingu:
- "Nikt by ci w to nie uwierzył";
- "Jesteś przewrażliwiony, nie znasz się na żartach";
- "O czym ty mówisz, to nie brzmi normalnie";
- "Nie wyciągasz właściwych wniosków";
- "Znów ci się wszystko pomieszało".
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Wyszła za mąż za hologram. "Ciepły, troskliwy i bardzo inteligentny"
- Ile trwa rozwód z orzekaniem o winie, a ile bez orzekania? Te przepisy warto znać
- Bickering może zrujnować twój związek. Na te zachowania musisz uważać
Autor: Berenika Olesińska
Reporter: K. Ciesielska, M. Wrońska
Źródło zdjęcia głównego: Michał Woźniak/East News