Joga ashtanga, nazywana jogą dynamiczną lub (nieprawidłowo) power jogą, wymaga nie tylko doświadczenia w ćwiczeniu jogi, ale także elastyczności ciała. Podstawowa sekwencja obejmuje bardziej „ekstremalne” asany, takie jak stawanie na rękach czy skłon z dotknięciem głową kolan.
Joga ashtanga – historia
Szkołę jogi ashtangi założył Sri K. Pattabhi Jois. Uciekł z domu, by móc zostać uczniem Sri T. Krishnamacharya. Ten twierdził, że techniki jogi nauczył się ze starożytnego tekstu Yoga Kurunta. Uważa się jednak, że joga ashtanga to współczesna odmiana jogi wymyślona przez Sri T. Krishnamacharya. Jest mylona z power jogą, która powstała w latach 80. XX w.
Ścieżka jogi ashtangi
Ścieżka rozwoju jogi ashtangi ma osiem stopni (stąd wspomniana nazwa "joga o ośmiu kończynach"):
- zasady moralne (yamy );
- praca nad sobą (niyamy );
- pozycje ciała (asany );
- rytmiczna kontrola oddechu, według joginów – wydłużająca życie (pranayama );
- kontrola zmysłów (pratyahara );
- koncentracja (dharana );
- medytacja (dhyana ),
- ostateczny punkt praktyki: oświecenie, urzeczywistnienie jaźni, wyzwolenie (samadhi ).
Punkty te przechodzi się po kolei w trakcie regularnej praktyki jogi ashtangi. Należy jednak pamiętać, że jeśli traktuje się jogę jak zwykłe ćwiczenia – oddechowe, wzmacniające czy relaksujące – nie dojdzie się poza trzeci poziom powyższej ścieżki.
Joga ashtanga – asany
Należy pamiętać, że joga ashtanga opiera się na połączeniu asan, czyli pozycji ciała, z technikami oddechowymi. Wykonanie każdej asany wymaga zwrócenia uwagi na technikę oddychania (oddech ujjayi ), ruch ciała (vinyasa), punkty koncentracji wzroku (drishti ) i wewnętrzne zaciski (bandhy).
W jodze ashtandze asany wykonuje się w ściśle określonej sekwencji (sekwencję nazywa się vinyasa). Jest ich sześć, jednak najczęściej praktykuje się pierwszą z nich, podstawową – Yoga Chikitsa, nazywaną także terapią jogą. Składa się z asan trwających po pięć oddechów i następujących płynnie po sobie.
Zaczyna się od rozgrzewki, czyli powitania słońca A:
- Stań prosto, złóż ręce jak do modlitwy i z wdechem unieś je do góry.
- Z wydechem zrób skłon, kładąc ręce na ziemi i dotykając czołem nóg, unieś z wdechem głowę do przodu.
- W pozycji deski, czyli opierając się na palcach stóp i dłoniach, zrób wydech.
- Z wdechem unieś tułów w górę, prostuj oparte o ziemię ręce.
- Na wydechu, z prostymi nogami, kręgosłupem i rękami ustaw się w pozycji "psa z głową w dół", przypominającej literę "A" – ręce i stopy na podłodze, pośladki maksymalnie uniesione.
- Na wdechu powróć do pozycji skłonu – najpierw z głową odsuniętą od kolan, potem dotykając czołem nóg.
- Znów stań prosto jak na początku – z rękami jak do modlitwy.
- Wciągnij powietrze, opuszczając ręce.
Później wykonywane są asany powitania słońca B i jogi chikitsa, wygięcia do tyłu dla ochłodzenia, a na końcu relaksacja.
Cała sesja jogi ashtangi trwa ok. 1,5 godziny i obejmuje 75 asan. Poszczególnych asan uczy się stopniowo, ale równie ważne są przejścia pomiędzy nimi. Każda kolejna figura jest przekazywana przez nauczyciela po opanowaniu poprzednich. Równoczesna synchronizacja asan, napięcia mięśni, kierunku wzroku wymaga nauczyciela, który będzie mógł skorygować błędy.
Joga ashtanga – technika oddechu
Oddech w jodze ashtandze jest bardzo ważny i nie można bez niego praktykować tej odmiany jogi. Oddech ujjayi to tzw. "oddech zwycięzcy". Polega na głębokich wdechach oraz wydechach z charakterystycznym dźwiękiem, który przypomina szum fal, a przez niektórych nazywany jest "oddechem lorda Vadera".
Ten rodzaj oddechu pomaga w koncentracji. Na kolejnych poziomach jogi – pozwala wejść w stan medytacji.
Zalety jogi dynamicznej
Joga ma na celu samodoskonalenie. "Efektami ubocznymi" są korzyści zdrowotne, m.in.:
- opanowanie stresu;
- dotlenienie organizmu;
- poprawa pracy serca;
- wzmocnienie organizmu.
Wymagający trening jogi ashtangi sprawia, że ćwiczący są "tu i teraz", co korzystnie wpływa na koncentrację i poczucia "przepływu". Równocześnie w mediach – m.in. w "The Economist", "Huffington Post" – pojawiają się doniesienia o możliwości urazów wywołanych uprawianiem jogi ashtangi.
Zobacz także:
- Aktywny senior to szczęśliwy senior. Podpowiadamy, jak zachować dobrą kondycję w wieku emerytalnym
- "Pływacki patrol" chce nauczyć Polaków pływać. "U nas tonie 500 osób rocznie. Trzeba to zmienić"
- Krav maga, czyli najbardziej kompletny system samoobrony. "To proste ruchy, które mogą wyrządzić wiele szkody"
Zobacz wideo: Joga pomaga złagodzić objawy zaburzeń rytmu serca
Autor: Adrian Adamczyk