Czego używały nasze babcie w czasie miesiączki? "Przynajmniej produkcja śmieci była dużo mniejsza"

Przez wiele lat kobiety nie miały dużego wyboru środków menstrucyjnych.
Przez wiele lat kobiety nie miały dużego wyboru środków menstrucyjnych.
Źródło: Jose Heres / EyeEm/Getty Images
Historia zainteresowania kobiecą menstruacją i środkami higieny intymnej sięga XIX wieku. Gdy na świecie popularność podpasek i tamponów rosła w siłę, w Polsce ich dostępność często była dość ograniczona. Czego w Polsce używały w takim razie nasze babcie, zanim mogły pozwolić sobie na podpaski ze skrzydełkami?

Kiedy pojawiły się podpaski?

Dzisiejsze podpaski składają się ze sprasowanej waty, pokrytej chłonną powłoką. Zazwyczaj posiadają też skrzydełka i warstwę samoprzylepną, która pozwala utrzymać je w pożądanym miejscu. Wystarczy jednak przyjrzeć się historii, aby uświadomić sobie, że nie jest to stary wynalazek. Podpaski samoprzylepne pojawiły się na rynku w latach 70. XX wieku, natomiast te ze skrzydełkami do masowej produkcji weszły dopiero w latach 90. XX wieku. Podpaski, które znamy dziś mają więc niewiele ponad 30 lat.

A pierwsze podpaski? Choć sam pomysł pojawił się zupełnie przypadkowo podczas wojny, komercyjnie wykorzystany został w 1888 roku i daleki był jednak wyglądem od współcześnie używanych środków higieny intymnej. Oznacza to, że kobiety jeszcze półtora wieku temu nie miały do nich dostępu. Jeszcze krótszą historię od podpasek mają tampony.

Od jak dawna mamy dostęp do tamponów?

Lekarz Earle Haas opracował tampon wykonany ze sprasowanych warstw bawełny w 1931 roku. Posiadał on tekturowy aplikator. Tampon nie był jednak prasowany - jego wielkość nie odpowiadała więc każdej kobiecie. Kolejne zmiany pojawiły się 5 lat później, gdy niemiecka ginekolog wynalazła tampon rozprężający się dopiero po umieszczeniu w pochwie.

W 1975 roku na krótko na sklepowe półki zawitały też tampony Rely o dużej chłonności. Można było nie wymieniać ich tak długo, że nieświadome zagrożenia kobiety nosiły je przez całą miesiączkę. Powodowało to namnażanie bakterii oraz w konsekwencji występowanie zespołu wstrząsu toksycznego, który w kilku przypadkach doprowadził nawet do śmierci. Produkt szybko został więc wycofany.

Mimo swojej kontrowersyjnej historii, tampony już w latach 40. miały wiele zwolenniczek. Dały kobietom szansę na aktywne życie bez ograniczeń podczas miesiączki, dlatego współcześnie używają ich miliony kobiet.

Kubeczki menstruacyjne miały najciężej?

Próby wprowadzenia kubeczków menstruacyjnych na rynek były podejmowane wielokrotnie. Choć wynalazek ten opatentowany został w latach 30., popularność zyskał stosunkowo niedawno. Pierwsze materiały, z których były wykonywane kubeczki uczulały lub był niewygodne, co odstraszało potencjalne nabywczynie.

Współcześnie używamy kubeczków wykonanych z silikonu, które są miękkie i wielorazowe – odpowiednio zadbany kubeczek można z powodzeniem wykorzystywać nawet kilka lat. Zachęca to szczególnie kobiety zainteresowane ekologią. Rozwiązanie to jest także dużo ekonomiczniejsze, niż comiesięczne kupowanie paczki podpasek czy tamponów.

Środki higieny intymnej w Polsce. Czego używały nasze babcie?

Wszystkie wyżej opisane środki higieny intymnej są dziś dla nas absolutną podstawą podczas miesiączki. Kochamy mieć wybór, o czym doskonale wiedzą producenci, wymyślając coraz nowsze, wygodniejsze i mniej wyczuwalne środki menstruacyjne. Należy jednak pamiętać, że w Polsce podpaski przez długi czas zwyczajnie nie funkcjonowały.

- W szkole, 60 lat temu, mieliśmy specjalne zajęcia, na których uczyliśmy się podstawowych prac domowych, takich jak szycie czy haftowanie. Wtedy wszystkie szyłyśmy sobie podpaski z materiału. Musiało być ich tyle, żeby, gdy jedne się suszą, można było nosić już kolejne. Haftowałyśmy na nich swoje inicjały. Uważam, że chociaż to rozwiązanie było czasochłonne, nie było złe – przynajmniej produkcja śmieci była dużo mniejsza – wspomina 76-letnia Zofia.

Jak dodaje, później popularna stała się też lignina, czyli rodzaj waty celulozowej, którą cięło się na paski. Normalna wata nie była wtedy jeszcze dostępna.

Pierwsza polska telewizyjna reklama podpasek

Pierwsza telewizyjna reklama podpasek w Polsce pojawiła się na ekranach dopiero w 1991 roku, budząc spore zaskoczenie wśród widzów. Polacy przyzwyczajeni do oglądania reklam środków menstruacyjnych jedynie na papierze, byli bardzo zawstydzeni.

- Pierwsza reklama podpasek w telewizji to był szok. Pamiętam, że wtedy wszyscy o tym rozmawiali. To było dla Polaków straszne zgorszenie. Głośno było również o tym, co przeżywała aktorka, która wypowiedziała słynne słowa "Z pewną taką nieśmiałością" – jej 5 minut sławy wcale nie było dla niej przyjemne, znalazła się wtedy w ogniu krytyki – opowiada 45-letnia Joanna.

Dziś jednak wszyscy są bardzo wdzięczni Annie Patrycy – bo tak nazywała się kobieta – za występ w reklamie. Dzięki niej "menstruacja", "okres" i "podpaska" to słowa, których dziś nie obawiają się ani stacje telewizyjne, ani Polacy.

Zobacz video: Badaj się! Możesz uniknąć raka szyjki macicy

Badaj się! Możesz uniknąć raka szyjki macicy
W Polsce rocznie raka szyjki macicy wykrywa się u ok. 2500 kobiet. Niestety, w większości nadal dominuje wykrywanie choroby w stadium zaawansowanym.
Źródło: Dzień Dobry TVN

Zobacz także:

Autor: Sylwia Wołoch

Źródło zdjęcia głównego: Jose Heres / EyeEm/Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości