O co nie pytać osób z niepełnosprawnością? Zasady dobrego wychowania

Osoby z niepełnosprawnością często doświadczają nieprzyjemnych sytuacji. W szkole, w pracy, w komunikacji miejskiej czy w sklepie spotykają ludzi, którzy nie wiedzą, jak powinni się zachować, by nie sprawić im przykrości. Dlatego tak ważna jest edukacja, która propaguje inkluzywność. O zasadach dobrego wychowania w kontaktach z osobami z niepełnosprawnością opowiedzieli w Dzień Dobry TVN dziennikarka Agnieszka Korczyńska, podróżnik i działacz społeczny Janek Mela, a także Dorota Kosiorek i jej córka Malwina, będąca w spektrum autyzmu.

Trudne doświadczenia osób z niepełnosprawnością

Zdarza się, że spotykając osobę z niepełnosprawnością, nie wiemy, co powiedzieć lub zrobić. Wpadamy w zakłopotanie, a to może powodować krępujące sytuacje, w których zachowujemy się niekulturalnie.

- Są takie rzeczy, które bardzo ranią. One ranią nie do końca z powodu tego, że ludzie robią to celowo, bo nie są perfidni, tylko to wynika z niewiedzy. Dlatego uważam, że trzeba ludzi edukować na każdym kroku. Przykładem takiego zachowania może być stawianie w tramwaju toreb z zakupami na nogach osoby siedzącej na wózku. Wydaje wam się to kompletnie absurdalne, ale to się niestety zdarza. Być może dla kogoś, dla współpasażera jestem po prostu kolejnym krzesłem - powiedziała Agnieszka Korczyńska, która porusza się na wózku.

Janek Mela godził się z przedmówczynią i podkreślił, że kwestia edukacji społeczeństwa jest niezwykle istotna.

- Ja sam też się uczę cały czas, że nie mówimy wózek inwalidzki, bo słowo inwalida jest archaizmem. Jest bardzo często krzywdzące i oceniające. Staramy się podchodzić do siebie na równi i nie infantylizować. Mnie się czasami zdarza, że jadę pociągiem, ktoś nagle się podrywa i zaczyna mi zapinać kurtkę. Niby to miłe, jak ktoś chce pomóc, jednak mądre pomaganie a wyręczanie, to są dwa zupełnie inne światy i my, niestety, bardzo często doświadczamy tego drugiego - wskazał podróżnik.

Agnieszka Korczyńska dodała, jakie niebezpieczeństwa może nieść pomaganie na siłę.

- Miałam kiedyś sytuację, że ktoś do mnie podbiegł z tyłu, kiedy wsiadałam do tramwaju. Złapał mnie za wózek i zaczął mnie tam wpychać. Spowodowało to, że spadły mi nogi, wpadły pod tramwaj. Gdyby tramwaj w tym momencie ruszył to straciłabym dodatkowo jeszcze nogi - opowiedziała dziennikarka.

Dorota Kosiorek, mama Malwiny, która jest w spektrum autyzmu, przyznała, że ją i jej córkę również spotykają nieprzyjemne sytuacje.

- Mnie jako rodzica irytuje to, że ludzie nie mówią w ogóle do córki. Na przykład idziemy do lekarza na wizytę i lekarz mówi wyłącznie do mnie. Malwina jest pomijana - podkreśliła.

Malwina wielokrotnie słyszała też krzywdzące słowa ze strony rówieśników w szkole.

- Usłyszała od swoich koleżanek, kolegów, że jest po prostu głupia, chora psychicznie. (...) Koleżanka żałowała swoich słów, niemniej jednak jest to przykre i dla niej, i dla mnie jako rodzica - stwierdziła Dorota Kosiorek.

Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnościami

Jak zatem pomóc osobom z niepełnosprawnością, kiedy po prostu chcemy być życzliwi?

- To jest banalnie proste. Trzeba zadać sobie pytanie. Jak traktować osobę z niepełnosprawnością? Dokładnie tak samo jak osobę bez niepełnosprawności. Trzeba się zastanowić, co zrobiłbyś, zrobiłabyś wobec osoby jak ty, chodzącej, zdrowej. Pytasz, czy mogę ci pomóc - wyjaśniła Agnieszka Korczyńska.

- Nie chodzi o hamowanie tych empatycznych odruchów serca, tylko czasem podstawowa rzecz, żeby zapytać, czy ta osoba sobie tego życzy - dodał Janek Mela.

Ważnym wątkiem rozmowy była kwestia pytań, których absolutnie nie powinno się zadać osobom z niepełnosprawnością.

- Najgorsze pytanie na świecie, to "Co ci się stało?". To jest masakra. Rozgrzebywanie rany, dlatego że niepełnosprawność często jest związana z jakąś traumą. Wyobraźcie sobie taką sytuację, że ktoś jest po bardzo trudnym rozwodzie i w jakiś sposób to widać. I ktoś podchodzi do tej osoby i pyta: "To jak to było z tym strasznie ciężkim podziałem opieki nad dziećmi?". Nie robi się takich rzeczy - wyjaśniła Agnieszka Korczyńska.

Całą rozmowę można zobaczyć w materiale wideo.

Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Zobacz program na platformie VOD.pl. Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl. Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

Zobacz także:

Autor: Justyna Piąsta

Źródło zdjęcia głównego: Michał Woźniak/East News

podziel się:

Tagi:

osoby z niepełnosprawnością niepełnosprawność ruchowa wózek wykluczenie Dzień Dobry TVN odcinek dzisiejszy

Prowadzący:

Ewa Drzyzga Krzysztof Skórzyński

Pozostałe wiadomości

Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

Gwiazdy

Trudne doświadczenia osób z niepełnosprawnością

Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnościami

Pozostałe wiadomości

Luiza z "HP" jest w związku. Jej partner też brał udział w programie. "Mój urodzinowy prezent"

Od urodzenia ma wirusa HIV. Powiedziała, którzy lekarze boją się go najbardziej

"Mamusiu, ja już nie chcę tu być, na tym światku". Czy 3-latek może mieć depresję?

Agnieszka Kotońska znacząco schudła i nieustannie mierzy się z hejtem. "Życzą mi śmierci"

Szukasz pomysłu na wykwintną przystawkę z Gorgonzolą?

Zagięte kości w każdej chwili mogą przebić jej skórę. "Jestem w Polsce jedynym przypadkiem"

Ania Klimczewska wydała kolejną powieść. "Zaczęło się na spontanie jako wielka zabawa"

Krzyś zmaga się z czterokończynowym dziecięcym porażeniem mózgowym. Potrzebuje naszej pomocy

18. edycja akcji "Podaruj Misia". Poznaj tegoroczne pluszaki

"Królowa przetrwania". Nowy program z 12 znanymi kobietami. W dżungli, bez filtra i cenzury

Najmodniejsze stylizacje na sezon jesień/zima

Kupujesz gwiazdy betlejemskie w dyskoncie? Zwróć uwagę na cyjacje. Co to takiego?

Jak przyrządzić pstrąga łososiowego i krewetki? Poznaj przepisy Darii Ładochy

Czy zimą również można osiągnąć work-life balance?

Jedyna taka szkoła pszczelarska w Polsce i w Europie

Jak przygotować mieszkanie na pojawienie się dziecka? Poznaj sprawdzone sposoby

"Młodość na zamówienie 2". Maciej Panek przeprowadził zaskakującą metamorfozę

Koza domowa od wieków towarzyszy ludziom. Czym się charakteryzuje?

Budyniowe wypieki: miodownik, pączki, karpatka i bajaderki

Fundacja TVN otworzyła gabinety psychologiczne. "Chcemy, by pacjenci i ich rodziny czuli się zaopiekowani"

Nastolatka urodziła w lesie. "Personelowi medycznemu powiedziała, że znalazła dziecko"

Pizza pachnąca jesienią w wykonaniu Aleksandry Juszkiewicz. Jakie składniki wybrać?

Agnieszka Włodarczyk i Robert Karaś wzięli ślub. Pokazali romantyczne zdjęcia

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

"Top Model". Natalia nie wygrała programu, ale czuje się zwyciężczynią. "Wcześniej byłam zagubiona"

Od pielęgniarki do Miss Polonia. "Transplantacja włosów jest takim moim konikiem"

"Top Model": Sofia Konecka-Menescal była o krok od wygrania. "Tak działa życie"

14 kg listów od naszych młodych widzów trafiło do rąk Mikołaja. "Drogie dzieci z Polski, kocham was"

"Top Model". Marcin Tyszka szczerze o wygranej Dominika. "Skład finału był bardzo mocny"

Ile zapłacimy za zupy i dania świąteczne Magdy Gessler?

Tanie prezenty Mikołajkowe. Czy da się kupić prezent za 30 lub 50 zł w dobie inflacji?

Ile zostało niedziel handlowych do końca roku? Czy w wigilię 2023 zrobimy zakupy?

Dominik zwycięzcą "Top Model". Co planuje w najbliższych miesiącach? "To jedno z moich marzeń"

Spektrum autyzmu diagnozowane jest również u dorosłych. Jak wygląda rozpoznanie?

Kasia Lins o nowej płycie i muzycznym katharsis. "Nadszedł taki moment, że musiałam powiedzieć dość"

Są jednymi z najpiękniejszych siatkarek na świecie i osiągnęły sukces. "Marzenia warto spełniać"

Dawid Kubacki w szczerym wywiadzie o chorobie żony. "Ściska mi głos w gardle"

Katarzyna Żak wspomina trudne chwile z mężem. "Płakałam"

"ŚOPW". Aneta Żuchowska pokazała córeczkę. "No urody po mamusi się nie wyprze"

Znana ginekolożka ze Szczecina z 5 zarzutami. Grozi jej więzienie

"ŚOPW". Marek usłyszał od Kornelii "najmocniejsze słowo na świecie". "Nie spodziewałem się tego"

Lady Gaga dostała suknię z Polski. "Bardzo bym chciała, by w niej wyszła"

Sara James stworzyła duet ze znanym raperem. "Jestem szalenie wdzięczna, że się udało"

Promocje, przeceny, wyprzedaże - jak kupować rozsądnie? Eksperci radzą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas