Kim jest Bartosz Czekała?
Przygodę z tzw. przyspieszoną nauką Bartosz Czekała zaczął w wieku 19 lat, gdy w ręce wpadła mu pierwsza książka o technikach pamięciowych. To wtedy wyruszył w podróż w głąb własnej pamięci i możliwości, jakie oferuje umiejętność szybkiej nauki. Na koncie ma zwycięstwo w Otwartych Mistrzostwach Wrocławia w Zapamiętywaniu, jest absolwentem informatyki i ekonometrii na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu.
Bartosz biegle zna 8 języków - angielski, niemiecki, szwedzki, rosyjski, esperanto, hiszpański, czeski i francuski. Trzech z nich (angielski, niemiecki, szwedzki) uczy w małych i dużych szkołach językowych we Wrocławiu. Co ciekawe, szwedzkiego nauczył się w 3,5 miesiąca, nie mając w tym czasie kontaktu z jakąkolwiek osobą władającą tym językiem. Wszystko po to, aby dostać pracę w jednej z korporacji. Jak tego dokonał?
- Przy pierwszych językach byłem zakochany w mnemotechnikach, bo wydawało mi się, że to jest święty Graal. (...) Większość książek daje takie przesłanki, że jeśli nauczysz się kodować mnemotechnikami, to do końca życia będziesz pamiętać. Prawda jest taka, że np. mnemotechniki to jest takie rozszerzenie pamięci krótkotrwałej. (...) Zapominanie i tak następuje, tylko ciut wolniej - wyjaśnił Czekała w Dzień Dobry TVN.
Metody zapamiętywania informacji i skutecznej nauki języków
W naszym programie Bartosz udowodnił, że stosowane przez niego metody są skuteczne. W krótkim czasie zapamiętał ciąg 30 cyfr i bezbłędnie odtworzył go z pamięci. Jakie są podstawowe sposoby efektywnej nauki?
- Optymalizacja czasowa powtórek informacji - Powtórki bazują na tzw. krzywej Ebbinghausa, która maksymalizuje nasza zdolność zapamiętywania. Chodzi o zależność między ilością przechowywanej informacji w pamięci a upływem czasu. W wyniku przeprowadzonych badań Ebbinghaus skonstruował krzywą, która pokazuje, że zdecydowana większość zapamiętanych informacji ulega zapomnieniu w ciągu pierwszych kilku dni od momentu zapamiętania, osiągając poziom ok. 25 proc. w piątym dniu (jest to faza szybkiego zapominania). Jednocześnie dalszy spadek ilości zapamiętanej informacji nie jest już tak gwałtowny - w 30. dniu od momentu zapamiętania osiąga wartość nieco ponad 20 proc.
- Nieprzeciążanie pamięci krótkotrwałej - Głównym ograniczeniem pamięci, z którym musi się zmierzyć każdy uczący się, jest pojemność pamięci roboczej lub po prostu zakres pamięci. Zakres pamięci odnosi się do najdłuższej listy pozycji (np. cyfr, liczb, słów), którą dana osoba może powtórzyć natychmiast po prezentacji w prawidłowej kolejności w 50 proc. prób. Jest on ograniczony pod względem ilości "kawałków". "Kawałek" to największa sensowna jednostka w zaprezentowanym materiale, jaką dana osoba rozpoznaje. Przeciętna pojemność pamięci krótkotrwałej (dla słów, faktów) to 3-5 "kawałków". Na pojęcie "kawałka" możemy patrzeć w dwojaki sposób.
- Uwzględnianie kontekstu podczas nauki - Nie uczymy się pojedynczych słów, a kolokacji. Prosty model zapamiętywania wygląda w skrócie tak: a. Intencja zapamiętania; b. Kodowanie informacji; c. Przechowywanie informacji; d. Wydobywanie informacji. Zwróćmy uwagę na punkt d. Częścią procesu nauki jest wydobywanie informacji. Aby moc je wydobyć, w fazie kodowania informacje muszą być zapamiętane z odpowiednim kontekstem. Kontekst służy, jako "haczyki", za które możemy chwycić, aby wydobyć informacje, kiedy sytuacja tego wymaga.
- Minimalizacja ilości materiałów do nauki - Nie robić "klasyka", korzystając jednocześnie z 5 książek, 3 zeszytów, 4 paczek fiszek itd.
- Ograniczenie nauki pasywnej na początku przygody z językiem (tzn. ograniczenie czytania i słuchania), a maksymalizacja czasu spożytkowanego na naukę aktywną – pisanie i mówienie.
- Personalizacja wiedzy - sprawienie, aby zapamiętany materiał nie był suchy, lecz tyczył się Ciebie, Twojego otoczenia lub bliskich.
- Przyswajanie wiedzy według modelu - zapamiętywanie, rozumienie, zastosowanie. Większość osób skupia się na pierwszym kroku. Również ważne jest upewnienie się, że daną wiedzę rozumiemy oraz idealnie, że potrafimy ją zastosować. Do każdego z tych kroków możemy wymienić wiele skutecznych metod.
- Przeformułowanie definicji, których się uczymy, aby były one wyrażone językiem osoby uczącej się.
- Technika 5 Whys - służy rozwiazywaniu kłopotów oraz pogłębianiu zrozumienia. Aby odnaleźć granie swojej wiedzy/rozumienia przy nauce konceptu pytamy się "dlaczego", choć inne pytania np. "jak" też są dozwolone. Jeśli nie potrafimy odpowiedzieć na pytanie, to szukamy informacji, aby dalej pogłębić naszę wiedzę.
- Używanie analogii, metafor i skojarzeń (tj. szukanie wzorców). Podstawowym rodzajem pytań, które mogą pomóc nam rozpoznawać analogie, są: Jak/dlaczego [[X]] jest podobne do [[Y]]? lub Dlaczego [[X]] przypomina [[Y]]?
- Nie jestem fanem nauki długofalowej czy długoterminowej, ponieważ ona ma swoje minusy, np. brak kontekstu, a kontekst jest niezbędny do zapamiętywania - podsumował Bartosz Czekała.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Pełne odcinki znajdziesz w serwisie Player.pl.
Zobacz także:
- Lekcje powinny zaczynać się od 9. Dowody naukowe są mocne, ale rodzice mają kilka trudnych pytań
- Nowy trend podbija Internet. Czym jest brush lettering i dlaczego jest tak popularny?
- Bliźniaczki syjamskie przeszły operację rozłączenia. "Jestem poruszony, mogę oddzielnie wziąć na ręce każdą z nich"
Autor: Kamila Glińska
Źródło zdjęcia głównego: Mateusz Jagielski/East News