Przy tworzeniu ścieżek i tablic sensorycznych można wykorzystać różnego rodzaju materiały znajdujące się w domu – od mat do pudełek wypełnionych piórkami czy też piaskiem. Liczy się różnorodność. By urozmaicić ścieżkę sensoryczną, można wykorzystać różnorodne kolory, które dodatkowo pobudzą zmysł wzroku.
Zobacz też: Kontrowersje wokół lekcji patriotyzmu w przedszkolu >>>
Tablica sensoryczna - czym jest i jak jej używać?
Monika Księżakowska:
Jest to tablica manipulacyjna, która służy do tego, żeby wpływać na wszystkie zmysły dziecka. Można do niej różnego rodzaju rzeczy przykręcać, odkręcać, dotykać, przesuwać. Idea jej powstania opiera się na pedagogice Montessori, która zakłada, że dziecko najlepiej poznaje świat poprzez użytkowanie rzeczy, które są w jego zasięgu.
Ścieżka sensoryczna – co to jest?
Zmysł dotyku to jeden z podstawowych dla człowieka zmysłów, obok wzroku i słuchu. Bardzo ważne jest ich rozwijanie na pierwszych etapach życia, już od maleńkości. W rozwijaniu zmysłu dotyku może pomóc ścieżka sensoryczna , czyli zestaw do kształtowania tak zwanej integracji sensorycznej. Można go kupić lub wykonać własnoręcznie. Coraz częściej widzi się ścieżki sensoryczne w ogrodach przedszkolnych czy też w miejscach zabaw dla dzieci.
Zobacz też: Poród naturalny zdrowszy dla dziecka niż cesarka? >>>
Jaki sens ma chodzenie po ścieżce sensorycznej? Cel jest prosty – dotykanie różnych powierzchni ma stymulować receptory dotyku na stopach, dostarczyć bodźców dotykowych, a w przypadku najmłodszych ćwiczyć dużą oraz małą motorykę. U niektórych dzieci, u których rozwija się tak zwana nadwrażliwość sensoryczna (na przykład u chorych na autyzm), ścieżka sensoryczna pełni dodatkową funkcję. Dzięki niej dziecko uczy się tolerować różne rodzaje faktur i powierzchni, co pozwala mu oswoić się ze zwyczajnym dotykiem, a czasem nawet z przyleganiem ubrań do ciała. Ścieżka sensoryczna pełni więc w tym przypadku funkcję odwrażliwiacza.
Początkowo ścieżki sensoryczne były popularne w przedszkolach, gdzie wykorzystywano gotowe, kilkuelementowe zestawy. Obecnie z powodzeniem można kupić ścieżki sensoryczne 10-elementowe np. w sklepach internetowych. Są wykonane głównie z tworzyw sztucznych, ale można dostać także materiałowe z wewnętrznym wypełnieniem. Jaka jest cena ścieżki sensorycznej? Koszt tego typu zestawów jest bardzo zróżnicowany i wynosi od 100 zł do nawet 1500 zł – w zależności od liczby elementów i materiałów, z których zostały wykonane.
Przy odrobinie wyobraźni można jednak samemu stworzyć ścieżkę sensoryczną do chodzenia w domu i wykorzystywać ją z takim samym skutkiem jak drogie gotowe ścieżki sensoryczne. Najlepiej używać ich w środowisku naturalnym, gdy są odpowiednie warunki pogodowe – ścieżka fakturowo-sensoryczna w ogrodzie będzie świetnym pomysłem.
Zobacz też: Pierwsze dziecko to wyzwanie. Z każdym kolejnym łapie się dystans? >>>
Ścieżka sensoryczna w domu – krok po kroku
Jeśli zdecydujemy się na przygotowanie własnej ścieżki sensorycznej, potrzebna będzie znajomość kilku podstawowych informacji. Jak stworzyć domową ścieżkę sensoryczną dla dzieci? Najważniejszy jest dobór odpowiednich materiałów. Do wykonania domowej ścieżki sensorycznej można wykorzystać:
- dywaniki,
- maty (karimaty, maty do jogi),
- podkładki na stół (wykonane z bambusa, plastiku, korka),
- maty antypoślizgowe,
- poduszki o różnych fakturach,
- pudełka, woreczki wypełnione różnorodnymi materiałami (nasionami, piórkami, makaronem, mąką, cukrem i wszystkim, co przyjdzie na myśl).
Do wykonania ścieżki sensorycznej można również wykorzystać materiały pochodzące z zewnątrz – piasek, kamienie, liście, trawę i wiele innych. Z różnych materiałów układa się rozmaite ścieżki sensoryczne, liczy się kreatywność dorosłego. Do kolejnych ćwiczeń na ścieżce można modyfikować elementy, zmieniać je co jakiś czas na inne, by jeszcze skuteczniej rozwijać wrażliwość dziecka.
Oprócz zwyczajnej, liniowej ścieżki integracji sensorycznej można wykonać różne jej odmiany o rozmaitych kształtach – doskonale sprawdzi się ścieżka sensoryczna w kształcie koła lub mata sensoryczna wykonana na planie kwadratu . Dodatkowo można wykorzystać różnorodność kolorów, co pobudzi do rozwoju zmysł wzroku.
Warto używać materiałów, które są dostępne o danej porze roku. Jesienna ścieżka sensoryczna może składać się z elementów wykorzystujących dary jesieni – liście, które opadły, kasztany, patyki, szyszki.
By ćwiczenia na ścieżce sensorycznej przyniosły jak najlepsze rezultaty, należy do nich odpowiednio przygotować dziecko. Powinno być ono na bosaka lub w cienkich skarpetkach. Podczas ćwiczeń na macie sensorycznej dziecko może stąpać, pełzać, chodzić na czworakach, dotykać rękami poszczególnych elementów . Niemowlę, które się jeszcze nie porusza, można kłaść na elementach ścieżki, by już od najwcześniejszych chwil życia kształtować jego wrażliwość.
Autor: Bernadetta Jeleń