Pierwsza tura wyborów samorządowych odbędzie się 7 kwietnia 2024 r. W drugiej turze zagłosujemy natomiast 21 kwietnia 2024 r. Kogo będziemy wybierać?
Kto jest wybierany w wyborach samorządowych?
Wybory samorządowe odbywają się w naszym kraju co 4 lata. W ich trakcie wybieramy władze samorządowe, które działają niezależnie od siebie w wyznaczonych na terytorium Polski jednostkach administracyjnych - gminach, powiatach i województwach.
W każdej z tych jednostek istnieją tak zwane "organy stanowiące", które odpowiedzialne są za tworzenie lokalnego prawa. Są to odpowiednio: rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa. Osoby, które będą wchodziły w skład tych organów przez najbliższe 4 lata, wybierzemy właśnie w wyborach samorządowych 2024.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wybory i polityka
Na każdym ze wspomnianych poziomów funkcjonują także organy władzy wykonawczej. Są to: wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a także zarząd powiatu i zarząd województwa.
Wyborcy decydują jedynie o obsadzeniu stanowisk wójta oraz burmistrza i prezydenta miasta. Zarządy powiatu i województwa wybierane są odpowiednio przez radę powiatu i sejmik województwa.
Wyjątek stanowią miasta na prawach powiatu. Władzę gminną i powiatową łączą tam w sobie rada miasta i prezydent miasta. Dlatego też nie wybiera się w nich osobno rady gminy i rady powiatu w trakcie wyborów samorządowych. Często też podzielone są one na mniejsze jednostki administracyjne, na przykład dzielnice, które mogą mieć swoje rady. W takich miastach wybiera się więc radę miasta, prezydenta miasta i przedstawicieli do sejmiku województwa.
Rada gminy, rada powiatu i sejmik województwa - ilu liczą radnych?
Ograny stanowiące lokalne prawo, w zależności od liczby mieszkańców danej jednostki samorządu, mają różną liczebność.
Rada gminy liczy:
- 15 radnych - w gminach do 20 tys. mieszkańców,
- 21 radnych - w gminach do 50 tys. mieszkańców,
- 23 radnych - w gminach do 100 tys. mieszkańców,
- 25 radnych - w gminach do 200 tys. mieszkańców.
Jak to wygląda w powiatach? W tych liczących do 40 tys. mieszkańców, rada składa się z 15 członków. Każde kolejne rozpoczęte 20 tys. mieszkańców powiększa skład rady o dwie osoby. Maksymalnie może ich być 29.
W sejmikach województwa jest podobnie. W województwach liczących do 2 mln mieszkańców, sejmiki składają się z 30 członków. Każde kolejne rozpoczęte 0,5 mln mieszkańców powiększa skład o 3 osoby.
Członków wszystkich tych organów, czyli radnych, wybierzemy w wyborach samorządowych, które odbędą się 7 kwietnia.
Wójt - jakie ma uprawnienia?
Oprócz radnych do rad powiatu i gminy, a także sejmików województwa, podczas tegorocznych wyborów wybierzemy też wójtów poszczególnych gmin. Jak już wspomnieliśmy wcześniej, wójt pełni funkcję organu wykonawczego w gminie wiejskiej. Do jego zadań należy między innymi kierowanie bieżącymi sprawami gminy i reprezentowanie jej na zewnątrz. Zajmuje się też przygotowywaniem projektów uchwał, które zatwierdza rada gminy, a także określaniem sposobu ich wykonywania. Po uchwaleniu uchwał przez radę, kieruje natomiast ich wykonywaniem.
Do kompetencji wójta należy również wykonywanie budżetu gminy. W ramach swoich obowiązków zarządza też mieniem komunalnym. Podlega wyłącznie radzie gminy.
Burmistrz i prezydent miasta - jaka jest różnica?
Odpowiednikiem wójta w gminie miejskiej jest burmistrz oraz prezydent. Pełnią oni funkcję organu wykonawczego w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy. To, czy w danym mieście mamy burmistrza czy prezydenta, zależy od liczby mieszkańców. Jeśli miasto zamieszkuje 100 tys. osób, władzę wykonawczą sprawuje w nim prezydent. Jeśli mniej, jest to burmistrz.
Osoby na tych stanowiskach mają takie same uprawnienia i zadania jak wójt. Ponadto, tak jak on, podlegają wyłącznie radzie gminy.
Więcej na temat wyborów samorządowych 2024 przeczytasz na stronie tvn24.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Wybory samorządowe 2024. Wszystko co musisz wiedzieć, zanim zagłosujesz
- Wybory samorządowe 2024. Kto może skorzystać z bezpłatnego transportu?
- "Nikt wam tutaj w krocza nie zagląda. Zostańcie w domu". Ten spot o wyborach ma mocny przekaz
Autor: Regina Łukasiewicz
Źródło: demagog.org.pl, bip.pl, stat.gov.pl
Źródło zdjęcia głównego: Dziurek/GettyImages