Nagroda Nobla 2023
Nagroda Nobla przyznawana jest za odkrycia i kluczowe prace w dziedzinie chemii, fizyki, medycyny lub fizjologii oraz literatury. Za działania na rzecz pokoju na świecie przyznawana jest Pokojowa Nagroda Nobla, a od 1968 roku wybiera się także laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii.
Polska może się poszczycić aż ośmioma noblistami reprezentującymi różne dyscypliny. Wyróżnieni zostali: Maria Skłodowska-Curie, Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz, Lech Wałęsa, Józef Rotblat, Wisława Szymborska oraz Olga Tokarczuk.
Od 1901 roku przyznano 115 literackich Nagród Nobla, w tym roku stanie się to po raz 116. 4 nagrody zostały podzielone pomiędzy dwie osoby. 17 wyróżnień zdobyły kobiety.
Kto dostał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury?
5 października o godz. 13:00 Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła laureata Nagrody Nobla 2023 z literatury. Zdobył ją norweski pisarz i dramaturg Jon Fosse. W przeszłości już kilka razy był nominowany.
Fosse został nagrodzony "za nowatorskie sztuki i prozę, które dają wyraz temu, co niewypowiedziane" - czytamy w oświadczeniu.
Jon Fosse - kim jest?
Jon Fosse urodził się w 1959 roku w Haugesund na zachodnim wybrzeżu Norwegii. W jego bogatej twórczości znajdują się sztuki teatralne, powieści, tomiki poezji, eseje, książki dla dzieci i czy tłumaczenia. Jest jednym z najczęściej wystawianych dramaturgów na świecie, ale jego proza również cieszy się coraz większym uznaniem.
Na oficjalnym koncie Nagrody Nobla na Instagramie szczegółowo opisano osiągnięcia pisarza.
- Jego debiutancka powieść "Raudt, svart" (1983), choć buntownicza i surowa emocjonalnie, poruszyła temat samobójstwa i pod wieloma względami nadała ton jego późniejszej twórczości. Europejski przełom w twórczości Fosse’a jako dramaturga nastąpił wraz z wystawieniem w 1999 roku w Paryżu sztuki Claude’a Régy’ego "Nokon kjem til å komme". Nawet w tym wczesnym utworze, poruszającym motywy pełnego lęku oczekiwania i paraliżującej zazdrości, wyjątkowość Fosse jest w pełni widoczna. W swojej radykalnej redukcji języka i dramatycznej akcji wyraża najpotężniejsze ludzkie emocje niepokoju i bezsilności w najprostszych, codziennych słowach. To właśnie dzięki tej zdolności do wywoływania utraty orientacji w człowieku i temu, jak paradoksalnie może to zapewnić dostęp do głębszego doświadczenia bliskiego boskości, stał się on uważany za głównego innowatora współczesnego teatru - napisał Anders Olsson, przewodniczący Komitetu Nobla.
- Do swoich Wahlverwandschaften (pokrewieństwa z wyboru, powinowactwa duchowe - przyp. red.) zalicza takie nazwiska jak Samuel Beckett, Thomas Bernhard i Georg Trakl. Chociaż Fosse podziela negatywne poglądy swoich poprzedników, nie można powiedzieć, że jego szczególna gnostycka wizja doprowadziła do nihilistycznej pogardy dla świata. Rzeczywiście, w jego twórczości jest mnóstwo ciepła i humoru, a także naiwna wrażliwość na surowe obrazy ludzkich doświadczeń - dodał Olsson.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Święto Edukacji Narodowej, czyli Dzień Nauczyciela w Polsce, a Światowy Dzień Nauczyciela. Kiedy przypadają?
- "Milionerzy". Co ma żagielek, łódeczkę i skrzydełka? Odpowiedź warta jest 10 000 złotych
- Badania nad lekiem przyspieszającym metabolizm i utratę wagi. Ma działać jak ćwiczenia fizyczne
Autor: Justyna Piąsta
Źródło: aljazeera.com
Źródło zdjęcia głównego: NurPhoto