Co zrobić, by uprawa lepiężnika białego nie sprawiała nam kłopotów? Jak dbać o tę mało popularną, ale jakże fascynującą roślinę? Przyjrzymy się jej bliżej i dowiedzmy się, czego potrzebuje lepiężnik biały, by dobrze rosnąć w naszym grodzie.
Lepiężnik biały – co to takiego?
Lepiężnik biały (Petasites albus ) to roślina która, należy do rodziny astrowatych ( Asteraceae ). Lepiężniki występują głównie w Europie i w części Azji. W naszym kraju jest to gatunek stosunkowo rzadko dziko rosnący na niżu i częściej w górach. Lepiężnik biały jest zazwyczaj spotykany w pobliżu jezior i na terenach podmokłych, które wprost uwielbia. Możemy natknąć się na niego także w rowach, wąwozach, nad rzekami oraz w wilgotnych i jasnych lasach. Ta wieloletnia roślina zielna dorasta do 40–80 centymetrów wysokości w zależności od płci.
Rośliny i kwiaty
lepiężnika białego jest pełna i mięsista. Na wiosnę wyrastają z niej małe, podłużne, lancetowate i seledynowe liście. Drugi ich rodzaj – wyrastające bezpośrednio z kłącza liście odziomkowe pojawiają się na roślinie po okresie kwitnienia. Są one znacznie większe od liści pojawiających się na wiosnę i mogą osiągać średnicę nawet kilkudziesięciu centymetrów, co pozwala zaliczać je do jednych z największych liści dziko rosnących roślin w Polsce. Kształtem przypominają parasol, wyrastają na długich ogonkach, a od spodu można zauważyć białe włoski. Kwiaty lepiężnika białego pojawiają się wczesną wiosną – od marca do maja, w zależności od pogody. Są one niepozorne, biało żółte. Ich koszyczki są zebrane w gęste, dorodne i zwarte grona. Owocem lepiężnika białego jest wyposażona w puch niełupka, dzięki temu może rozsiewać się przez wiatr nawet na znaczne odległości. Jest rośliną miododajną i często bywa mylona z lepiężnikiem wyłysiałym. Kwiaty i liście lepiężnika białego nie pachną zbyt przyjemnie.
Jak uprawiać lepiężnik biały w ogrodzie?
Lepiężniki to rośliny, które możemy uprawiać także w naszych ogrodach. Dobrze rosną na glebach wilgotnych, dlatego świetnie sprawdzą się do obsadzania stawów czy oczek wodnych. Pamiętajmy jednak, by ich korzenie nie były narażone na całkowite zalewanie, ponieważ wtedy mogą zacząć gnić. Jeśli planujemy posadzić tę roślinę w pobliżu zbiornika wodnego, lepiej zachować właściwy odstęp. Lepiężnik biały powinien być sadzony na stanowiskach słonecznych. Znosi także lekki cień, jednak wówczas zazwyczaj słabiej kwitnie. Wybierając dla niego miejsce, pamiętajmy o specyficznym zapachu, jaki wydziela i unikajmy sadzenia lepiężnika białego w pobliżu domu czy tarasu, ponieważ może nam nieco popsuć przyjemną atmosferę. Lepiężnik biały nie nadaje się raczej do sadzenia w małych ogrodach, gdyż uchodzi za rośliną ekspansywną i agresywną. Gdy pojawi się w naszym ogrodzie nieproszony, to wówczas należy wyrwać każde kłącze znajdujące się w glebie. Jeśli zostanie chociaż jedno, to jest bardzo prawdopodobne, że lepiężnik odrośnie i ponownie zagarnie znaczną część przestrzeni ogrodu dla siebie. Chcąc ograniczyć jego ekspansję, możemy rozważyć uprawę w dużym pojemniku z dziurami zakopanym w ziemi. Lepiężnik biały możemy rozmnażać przez wysiew nasion, po ich uprzedniej stratyfikacji. Innym sposobem, znacznie szybszym i prostszym, jest użycie odciętych kłączy z liśćmi. W ten sposób roślina szybciej się przyjmie. Lepiężnik biały nie jest specjalnie podatny na choroby ani działalność szkodników. Zagrażają mu jedynie ślimaki, które bardzo upodobały sobie liście tej rośliny.
Lepiężnik biały – zastosowania
Niewielu zdaje sobie sprawę z faktu, iż lepiężnik biały jest także rośliną leczniczą, stosowaną w zielarstwie. Do leczenia używane są kłącza i liście. W surowcu zielarskim znajdziemy alkaloidy pirolizydynowe, inulinę, flawonoidy, substancje śluzowe, olejki eteryczne i seskwiterpeny, a także garbniki, gorczycę oraz helianteninę. Środki przygotowanie na bazie lepiężników działają uspokajająco, żółciopędnie oraz spazmolitycznie. Hamują one także wydzielanie serotoniny. Niegdyś wykorzystywano lepiężniki do leczenia padaczki, nerwic, bezsenności, a także bolesnych miesiączek i alergii. Lepiężnik działa również na jelita jako środek rozkurczowy. Może być używany jako środek przeciwbólowy. Podawany w dużych dawkach znacznie uśmierza bóle rakowe. Z liści lepiężnika przygotowuje się napary, a z kłącza nalewki oraz odwary. Ekstrakt ze świeżego kłącza zalanego gorącym alkoholem świetnie łagodzi bolesne migreny, może także pomóc w leczeniu astmy. Kłącze lepiężnika białego działa także przeciwpasożytniczo. Pamiętajmy jednak by preparatów z lepiężnika nie stosować dłużej niż przez okres 2–3 tygodni, a kurację lepiężnikiem możemy powtarzać mniej więcej co trzy miesiące.
Zobacz także:
- Uprawa cebuli - z dymki i nasion. Którą wybrać do posadzenia w domu?
- Wydmuchrzyca piaskowa – uprawa, pielęgnacja i cięcie. Gdzie sadzić trawę ozdobną?
- Prymulki - kolorowe zwiastuny wiosny. Będą idealną ozdobą na balkon lub taras
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Mantonature / Getty Images