Szczepienia chronią przed wieloma chorobami. Są ważne nie tylko dla dzieci. Niektóre z nich wymagają dawek przypominających, ponieważ z czasem odporność może słabnąć. Co sprawia, że konieczne jest odnawianie szczepień, np. tych przeciwko tężcowi i krztuścowi? Jakie mogą być konsekwencje pominięcia dawek przypominających? Na te i inne pytania odpowiedziała na czacie prof. dr hab. Aleksandra A. Zasada, kierownik Zakładu Badania Surowic i Szczepionek NIZP-PZH.
Szczepienia dla dorosłych
Prof. dr hab. Aleksandra A. Zasada w trakcie programu odpowiadała na pytania zadawane na czacie. Co najbardziej ciekawiło widzów Dzień Dobry TVN?
- Było duże zainteresowanie. Wiele pytań dotyczyło przede wszystkim szczepień osób dorosłych. Wiele osób pytało o krztusiec, o szczepienia kobiet w ciąży, o szczepienia osób, które mają choroby współistniejące - powiedziała ekspertka.
Jakie szczepienia są zalecane osobom dorosłym?
- Przede wszystkim w zaleceniach brana jest pod uwagę historia szczepień danego pacjenta, wiek, ale także inne czynniki, jak na przykład jego aktywności, jego choroby współistniejące, jego styl życia. Na przykład osoby, które często przebywają w lesie, w parku, czy to ze względu na wykonywaną pracę, czy to ze względu na aktywności, jakie uprawiają, są bardziej narażone na ukąszenia kleszczy. Kleszcze przenoszą wirus, który powoduje kleszczowe zapalenie mózgu. Stąd takie osoby powinny rozważyć zaszczepienie się przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu - wskazała kierownik Zakładu Badania Surowic i Szczepionek NIZP-PZH (Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny).
Osoby, które szczepiły się w dzieciństwie, powinny po latach przyjąć dawkę przypominającą. Dlaczego to tak ważne?
- Mamy choroby, na które byliśmy szczepieni w dzieciństwie i szczepienie to dla części chorób zapewnia nam ochronę przez całe życie. Natomiast niestety jest część takich chorób, gdzie te szczepienia trzeba przypominać, to na przykład krztusiec. Teraz mamy wzrost zachorowań na krztusiec. Bardzo dużo pytań na czacie dotyczyło krztuśca. Jest to choroba, na którą byliśmy szczepieni w dzieciństwie, ale żeby zapewnić ochronę, należy przyjmować dawki przypominające co 10 lat. Tylko w ten sposób nasz układ odpornościowy będzie w stanie sobie poradzić w przypadku kontaktu z patogenem - wyjaśniła prof. dr hab. Aleksandra A. Zasada.
Szczepionki jako profilaktyka zdrowia
Co roku powraca temat szczepionek przeciwko grypie. Czy osoby starsze powinny się szczepić, by ustrzec się tej ciężkiej choroby?
- Tak, grypa powoduje powikłania u osób starszych, szczególnie u seniorów. Także u osób, które mają choroby współistniejące, ale też ciężej przechodzą grypę kobiety w ciąży. Dlatego warto rozważyć szczepienie zarówno u seniorów, zresztą dla osób 65+ ta szczepionka jest w pełni refundowana. Dla kobiet w ciąży również jest w pełni refundowana - przekazała specjalistka.
Dorośli mogą zaszczepić się również przeciw zapaleniu wątroby typu B.
- Od pewnego czasu szczepienie przeciw zapaleniu wątroby typu B jest w kalendarzu szczepień obowiązkowych dzieci. Osoby dorosłe nie miały tego szczepienia w kalendarzu, gdy były dziećmi, więc warto o tym szczepieniu pomyśleć. Jeżeli planowany jest jakiś zabieg, to oczywiście zalecane zazwyczaj jest to szczepienie. Natomiast do zabiegu przygotowujemy się ileś tygodni. Można przyjąć to szczepienie tak, aby była odpowiednia ochrona w chwili, gdy zabieg będzie wykonywany. Zawsze może się zdarzyć tak, że zabieg będzie potrzebny natychmiast. I wtedy po prostu już będziemy zaszczepieni i jesteśmy chronieni przeciw WZW B - podsumowała prof. dr hab. Aleksandra A. Zasada.
Szczepienia dla seniorów. CZAT z ekspertem
Dzień dobry, często pracuję w ogródku jestem po 40 stce, ponieważ wbijam sobie kolce roślin, zadrapuję ręce i nogi a jednocześnie mam kontakt z ziemią czy powinnam lub czy mogę zaszczepić się na tężec.
- Aleksandra A. Zasada: Tak, wskazane jest szczepienie na tężec. Należy je powtarzać co 10 lat.
Dzień dobry, mam 30 lat, szczepiłam się na krztusiec kiedy szczepienie było obowiązkowe, to chyba w 18 roku życia? Teraz profilaktycznie doszczepiłam się na tężec, przyjęłam 2 dawki, w kolejnym tygodniu wypada mi termin trzeciej. Lekarz powiedział, że nie ma konieczności powtarzania szczepienia na krztusiec, jednak ja miałam wątpliwości (ze względu na niechęć wielu osób do szczepień i wzrost zachorowań). Czy powinnam się zaszczepić? Czy tą trzecią dawkę szczepienia na tężec mogę przyjąć łączoną ze szczepionką na krztusiec? Chciałabym też zaszczepić się na hpv, opinie są różne czy to ma sens czy nie w tym wieku. Mam jednego stałego partnera.
- Aleksandra A. Zasada: Szczepienie przeciw krztuścowi należy powtarzać co 10 lat. Dostępna jest szczepionka łącząca tężec, krztusiec i błonicę. Warto również rozważyć szczepienie przeciw hpv z uwzględnieniem 3 dawek szczepienia.
Czy jadąc na tydzień na Zanzibar muszę się szczepić (okres Sylwestra)?
- Aleksandra A. Zasada: Podróżując szczególnie do krajów egzotycznych warto zaszczepić się przeciw chorobom, które występują na danym obszarze. Należy uwzględnić zarówno szczepienia zalecane, jak i obowiązkowe, które mogą występować w danym kraju.
Jakie szczepienia są dedykowane seniorom i dlaczego
- Aleksandra A. Zasada: Pełna lista szczepień dedykowanych seniorom jest dostępna na stronie: https://szczepienia.pzh.gov.pl/. Szczepienia zostały tak dobrane, aby uwzględnić choroby, które mogą u seniorów skutkować poważnymi powikłaniami.
Szczepiłam się w ciąży na krztusiec, następnie dziecko w 6 tygodniu. Czy jest wskazane, aby mój mąż również poszedł się zaszczepić?
- Aleksandra A. Zasada: Dziecko uzyskuje odporność na krztusiec dopiero po przyjęciu co najmniej 3 dawek szczepienia podstawowego. Jeżeli osoby z otoczenia będą zaszczepione, to stanowi to dodatkową ochronę dla dziecka, które nie zdążyło jeszcze wytworzyć własnych przeciwciał.
Dzień dobry :) Przechodzę aktualnie krztusiec.. Chciałabym się zaszczepić po powrocie do zdrowia. Czy takie szczepienie daje pewną ochronę i czy to prawda, że należy je powtarzać co ok. 10 lat? Mój syn ma lat 11, był szczepiony w dzieciństwie, czy to jest moment na powtórzenie szczepienia?
- Aleksandra A. Zasada: W przypadku krztuśca szczepienie należy powtarzać co 10 lat, aby zapewnić ochronę. Syn zgodnie z kalendarzem szczepień powinien otrzymać dawkę przypominającą szczepionki w wieku 14 lat.
Dlaczego szczepionki budzą kontrowersje i tak wiele osób sprzeciwia się szczepieniom? Z czego mogą wynikać ich wątpliwości? Skąd czerpać rzetelną wiedzę na temat szczepionek?
- Aleksandra A. Zasada: Zachęcam do skorzystania ze strony: https://szczepienia.pzh.gov.pl/.
Czy przed przyjęciem ponownej dawki szczepienia łączonego na krztusiec i tężec należy wykonać jakieś badania? Słyszałam, że powinnam zrobić na przeciwciała
- Aleksandra A. Zasada: Nie ma konieczności wykonywania badań przed przyjęciem tego szczepienia. Dawki przypominające szczepienia przeciw krztuścowi i tężcowi należy przyjmować co 10 lat.
w 2017 roku przyjmowałam szczepienie na tężec w związku z wyjazdem zagranicznym, kiedy powinnam powtórzyć szczepienie?
- Aleksandra A. Zasada: Szczepienie przeciw tężcowi powinno zostać powtórzone co 10 lat.
W jakim wieku osoba dorosła powinna przyjąć dawki przypominające szczepień, które miała w dzieciństwie?
- Aleksandra A. Zasada: Niektóre ze szczepień przyjmowanych w dzieciństwie wymagają dawek przypominających, np. szczepienie przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi wymaga przyjmowania dawek przypominających co 10 lat. Zachęcam do wejścia na stronę: https://szczepienia.pzh.gov.pl/.
Jakie szczepienia powinnam powtórzyć jako osoba dorosła? Skąd mogę czerpać wiedzę na ten temat? Czy lekarz rodzinny może doradzić w tej sprawie?
- Aleksandra A. Zasada: Informacje znajdzie Pan/Pani na stronie: https://szczepienia.pzh.gov.pl/. Również lekarz rodzinny oraz lekarz pierwszego kontaktu mogą doradzić w tym zakresie.
Mam zaburzenia miesiączkowania, krwawię nawet 2-3 tygodnie w miesiącu i czuje wyraźne osłabienie organizmu. Czy mimo to mogę się szczepić? Czy nie zwiększy to ryzyko wystąpienia nietypowych objawów?
- Aleksandra A. Zasada: Krwawienie miesięczne generalnie nie jest przeciwskazaniem do szczepień, a może zapewnić ochronę przed infekcjami. Należy jednak zakres szczepień skonsultować z lekarzem.
Dzień dobry ;). Jestem w drugiej ciąży, obecnie 36 tydzień i chciałabym zaszczepić się przeciwko krztuścowi i grypie. Ostatnie takie szczepienie robiłam przed staraniami o pierwszą ciążę w 2021 roku. Czy mogę ponownie się zaszczepić w tej ciąży , czy to bezpieczne mimo krótkiego odstępu czasu ?
- Aleksandra A. Zasada: To ostatni dzwonek na szczepienie przeciw krztuścowi, aby zapewnić również ochronę dziecku przez pierwsze 6 miesięcy życia dzięki matczynym przeciwciałom. Przeciwko grypie można się szczepić przez całą ciążę.
Czy szczepienie FSME przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu wykonane w 3 dawkach ( ostatnia w roku 2020) chroni do końca życia ? W roku 2020 miałam 65 lat
- Aleksandra A. Zasada: Należy przyjmować jednorazowe dawki przypominające co 3-5 lat.
Czy szczepienia dla dorosłych są płatne? Które tak?
- Aleksandra A. Zasada: Nie wszystkie szczepienia dla osób dorosłych są płatne. Obecnie refundowane są: dla osób 65+ przeciw grypie i COVID-19 (100% refundacji), dla osób 65+ z grup ryzyka przeciw pneumokokom (100% refundacji) oraz przeciw półpaścowi (50% refundacji). W przypadku kobiet w ciąży szczepienie przeciw grypie, krztuścowi i COVID-19 również jest refundowane w 100 proc.
Dzień Dobry, Mam 27 lat, jestem mężczyzną i przyjmuję leczenie biologiczne z powodu ZZSK. Pytania: 1. Czy mogę zaszczepić się na wirus RSV ? 2. Czy mogę zaszczepić się na żółtą gorączkę przed podróżą w kraj ryzyka 3. Czy mogę zaszczepić się na Hib? Mój kalendarz szczepień z okresu dzieciństwa nie przewidywał tego szczepienia. Pozdrawiam, Kamil.
- Aleksandra A. Zasada: Szczepienia są szczególnie zalecane dla osób z chorobami przewlekłymi. Szczegółowe informacje znajdzie Pan na stronie: https://szczepienia.pzh.gov.pl/. Szczepienie należy zaplanować w uzgodnieniu z lekarzem, aby nie zaburzać procesu leczenia.
Słyszałam, że krąży teraz ksztusiec. Czy warto się na niego zaszczepić? Tym bardziej, że u mnie w pracy sporo osób jest przeziębionych lub chorych. Nie chcę się niczym zarazić.
- Aleksandra A. Zasada: Szczepienie przeciw krztuścowi nie daje ochrony na całe życie, dlatego zalecane jest przyjmowanie dawek przypominających szczepionki co 10 lat.
Dzień dobry, mam pytanie dotyczące szczepienia na krztusiec. W wieku 30 lat przeszłam krztusiec, czy to oznacza, że mam już przeciwciała? Mam 5-miesieczna córeczkę i chciałabym jak najlepiej zabezpieczać siebie, żeby chronić też ja.
- Aleksandra A. Zasada: Przechorowanie krztuśca nie daje odporności, dlatego zalecane jest przyjmowanie szczepienia przeciwko krztuścowi co 10 lat.
Byłam szczepiona na pneumokoki w 2021 roku szczepionka Prevenar13. Czy powinnam powtórzyć szczepienie ?
- Aleksandra A. Zasada: Nie ma potrzeby powtarzać szczepienia.
Jakie szczepienia są najważniejsze dla dorosłych? Na co zwrócić uwagę?
- Aleksandra A. Zasada: Szczepienia dorosłych obejmują szczepienia przypominające na niektóre choroby, na które byliśmy szczepieni w dzieciństwie, a także przeciwko chorobom, na które możemy być narażeni ze względu na wykonywaną pracę, styl życia, podróże, wiek, choroby współistniejące. Szczegółowe informacje można uzyskać na stronie: https://szczepienia.pzh.gov.pl/, a także u lekarza POZ.
Choruje na łusczycowe zapalenie stawów jestem podczas leczenia biologicznego czy mogę się w ogóle szczepić .Myślę o szczepieniu na HPV
- Aleksandra A. Zasada: Szczepienia u osób z chorobami przewlekłymi są również zalecane, należy jednak termin szczepienia ustalić z lekarzem, aby nie kolidował z prowadzoną terapią.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Wszystkie odcinki oraz Dzień Dobry TVN Extra znajdziesz też na Player.pl.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Halucynacje, osłabienie i brak koncentracji. Jak długo można żyć bez snu?
- Antybiotyki są dobre, ale nie na wszystko. Co powinniśmy wiedzieć o antybiotykoterapii?
- Powstanie nowy lek na otyłość? Badacze bliscy przełomowego odkrycia
Źródło zdjęcia głównego: Michał Woźniak/East News