Wiara w teorie spiskowe. Do czego może doprowadzić?
Pandemię wywołano specjalnie, a koronawirus SARS-CoV-2 został stworzony w tajnym laboratorium - to tylko niektóre teorie spiskowe, które pojawiły się wraz z wybuchem pandemii. Naukowcy z Katedry Psychiatrii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego postanowili sprawdzić, jak wiara w nie przekłada się na nasze zdrowie. Wnioski z eksperymentu opublikowali w magazynie "Frontiers in Psychiatry".
COVID-19
W badaniu wzięło udział 700 ochotników w wieku ok. 25 lat. Zostało ono przeprowadzone jeszcze w czasie pandemii, dlatego uczestnicy zostali poproszeni o wypełnienie zamieszczonej w internecie ankiety. Udzielone przez uczestników badania odpowiedzi analizowano przy użyciu trzech skal psychologicznych. Dwie z nich to powszechnie stosowane narzędzia do pomiaru tendencji do wiary w fałszywe informacje oraz poziomu lęku i depresji. Trzecia została specjalnie opracowana przez naukowców na potrzeby badania. - To zupełnie nowe narzędzie psychologiczne do pomiaru nasilenia skłonności do wiary w fałszywe twierdzenia dotyczące pandemii COVID-19. Jako pierwsze i - o ile mi wiadomo - nadal jedyne pozwalające oceniać nasilenie wiary w pandemiczne teorie spiskowe - wyjaśnił w rozmowie z PAP-em dr n. med. Paweł Dębski psycholog i jeden z autorów badania.
Dzięki połączeniu tych trzech narzędzi badacze dowiedli, że przekonanie o prawdziwości teorii spiskowych może nasilać stany lękowe oraz przyczynić się do rozwoju depresji. - Jasno dowiedliśmy, że myślenie spiskowe może powodować nasilenie symptomów lęku i depresji. Inaczej mówiąc: osoby, które mają większą skłonność do tego typu myślenia, mogą być w grupie ryzyka rozwinięcia zaburzeń lękowych lub depresyjnych - stwierdził specjalista.
Czy wiara w teorie spiskowe jest niebezpieczna?
W ocenie specjalistów wiara w teorie spiskowe niesie za sobą podwójne zagrożenie. Po pierwsze dla zdrowia i życia, ponieważ wmawiają społeczeństwu, że szczepienia nie są do niczego potrzebne, a sam COVID-19 nie jest aż tak groźny, jak mówią lekarze. Po drugie, mają wpływ na nasze zdrowie psychiczne. - Nasze badania są pionierskie. Wcześniej, co prawda, zajmowano się korelacją między myśleniem spisowym a różnymi funkcjami psychicznymi człowieka, ale tutaj pracowaliśmy w zupełnie nowych warunkach, w samym środku pandemii. Wykorzystaliśmy też zupełnie nowe narzędzie badawcze; to, które sami skonstruowaliśmy - powiedział naukowiec.
Specjalista dodał, że choć tworzenie teorii spiskowych jest swego rodzaju mechanizmem obronnym, dzięki któremu tłumaczymy sobie trudną dla nas sytuację, to często dają one skutki odwrotne od zamierzonego i tylko pogłębiają nasz strach i niepokój. Dlatego, w ocenie specjalisty, tak ważne jest, aby informacje dotyczące pandemii, które przedostają się do mediów pochodziły od autorytetów i były poparte rzetelnymi badaniami naukowymi.
Naukowcy z Katowic już zapowiedzieli, że będą kontynuować swoje badania. Zamierzają dopracować swoją skalę badawczą oraz szukać dalszych powiązań między fałszywym myśleniem o covidzie a innymi zjawiskami psychopatologicznymi, np. stresem. Dodatkowo będą poszukiwać tzw. czynników ochronnych. - Chcemy sprawdzić, jakie zjawiska socjodemograficzne i psychologiczne chronią przed myśleniem spiskowym - powiedział badacz.
Zobacz także:
- "Zaczynają mówić do siebie, wymyślać przyjaciół". Lista problemów samotnych osób
- "Nawet najlepsza rada może przynieść więcej trudu niż dobra". Ekspertka o dobrych radach od bliskich
- Powstała gra dla dzieci, która wspiera leczenie depresji i zaburzeń lękowych. "Będzie na receptę"
Autor: Katarzyna Oleksik
Źródło: dziennik.pl
Źródło zdjęcia głównego: Longhua Liao/Getty Images
