Fobia każdego rodzaju jest zaburzeniem psychicznym na tle lękowym, polegającym na odczuwaniu strachu przed określonymi sytuacjami, rzeczami czy zjawiskami. Często lęk ten jest nieuzasadniony, zwykle jednak ma źródło we wcześniejszych wydarzeniach w życiu chorego, które sprowokowały powstanie lęku jako formy mechanizmu obronnego.
Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem wideo
Problemy natury psychologicznej
Wśród najdziwniejszych nazwanych w medycynie lęków znajduje się tzw. fobofobia, czyli lęk przed lękiem. Jakie są jej objawy i jak przebiega leczenie?
Lęk przed lękiem – skąd się bierze?
Fobofobia jest bardzo specyficznym i rzadkim rodzajem fobii. Lekarze są jednak raczej zgodni co do jej źródła. Fobofobia pojawia się zwykle u ludzi, którzy kiedyś nie poradzili sobie z lękiem jakiegoś rodzaju (przed egzaminem, z powodu rozstania z ukochanym czy przez utratę bliskiej osoby spowodowanej śmiercią) i zareagowali w sposób nadmiernie emocjonalny (w ich mniemaniu) lub histeryczny. Lęk jest stanem psychicznym, który daje mocne objawy somatyczne. Te natomiast bywają tak silne, że zdarzają się osoby, które zaczynają odczuwać lęk przed lękiem.
Objawy fobofobii
Fobofobia, mimo że jest wyjątkowym rodzajem lęku, daje objawy niemalże dokładnie takie same, jak każda inna fobia. Wśród objawów somatycznych da się wyróżnić przede wszystkim nerwowość oraz dłuższe i krótsze epizody bezsenności, co spowodowane jest wzmożoną produkcją kortyzolu w organizmie. Kortyzol natomiast jako hormon stresu utrzymuje ciało w stałym napięciu i gotowości do działania – w teorii, ponieważ w praktyce może uniemożliwić sen i jednocześnie sparaliżować ciało, odbierając mu moc robienia czegokolwiek. Dalsze konsekwencje nadmiaru kortyzolu to omdlenia, drętwienie kończyn, bóle głowy oraz zaburzenia widzenia i mowy.
Fobofobia, powodując wzrost poziomu kortyzolu we krwi, przyczynia się w ten sposób również do przyspieszenia akcji serca. To w skrajnych przypadkach skutkować może nawet zawałem lub niewydolnością serca czy płuc, jeżeli razem z kołataniem serca występują duszności (to zdarza się najczęściej astmatykom, którzy jednocześnie walczą z fobofobią).
Niekończące się napady lękowe mogą w konsekwencji doprowadzić również do depresji spowodowanej niemożnością normalnego funkcjonowania na co dzień. Osoby cierpiące na fobofobię często izolują się od społeczeństwa, niechętnie mówią o swoim problemie. Zamiast tłumaczyć innym swój lęk, wolą zamknąć się w czterech ścianach i przeżywać go samotnie.
Leczenie lęku przed lękiem
Wśród metod leczenia fobofobii znajdują się przede wszystkim psychoterapia i farmakoterapia. Osobom chorym na wszelkiego rodzaju fobie podaje się przede wszystkim leki uspokajające, których zadaniem jest wyciszenie pacjenta. Podobne środki stosuje się podczas terapii osób z zaburzeniami odżywiania.
W przypadku fobofobii stosuje się najczęściej cykle psychoterapeutyczne ze specjalistą działającym w nurcie poznawczo-behawioralnym. Polega to przede wszystkim na poszukiwaniu wraz z pacjentem źródła lub źródeł jego lęku (lęków). Psycholog pomaga przeanalizować życie pacjenta pod kątem traum, które były jego udziałem. Ważne, aby pacjent w trakcie sesji niczego przed lekarzem nie ukrywał. To warunek konieczny, jeżeli sesje mają być w czymkolwiek pomocne.
Samodzielne wspomaganie leczenia fobofobii
Chociaż niewielu lekarzy powie to pacjentowi, istnieją metody samodzielnego wspomagania się podczas leczenia psychoterapią i lekami psychotropowymi. Są niezwykle skuteczne jako terapia uzupełniająca i poleca się ją każdemu pacjentowi.
Znajdź przestrzeń tylko dla ciebie, która pozbawiona będzie potencjalnych źródeł twojego lęku. W tej przestrzeni zadbaj o to, aby było ci wygodnie i abyś czuł się swobodnie. Możesz zagospodarować w tym wybranym miejscu odrobinę przestrzeni na matę do jogi. Joga uspokaja, relaksuje oraz pozwala na całkowity reset. Obniża poziom kortyzolu we krwi, co pozytywnie wpływa na ograniczenie napadów lękowych.
Jeżeli jednak joga nie jest dla ciebie? Wystarczy jakikolwiek inny sport, który lubisz. Regularne uprawianie sportu daje takie same wyniki jak joga. Pamiętaj, aby nie zmuszać się do aktywności, której nie lubisz. To również może cię zestresować!
Następny punkt to zdrowa i zbilansowana dieta! Niestety, nie da się tego ominąć. Żeby zachować dobre zdrowie i samopoczucie, należy spożywać produkty bogate w witaminy i minerały, a także odpowiednio się nawadniać.
Zobacz także:
- Jak rozpoznać objawy fobii społecznej? Charakterystyka i sposoby leczenia fobii
- Oto fobia, która coraz częściej dotyka dzieci i nastolatków. Jej objawy są bardzo przykre
- Hippopotomonstrosesquippedaliphobia – lęk przed długimi słowami
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: pocketlight/Getty Images